شعار سال: مردم این روزها می‌توانند اخبار مورد نظر خود را از رادیو، تلویزیون، روزنامه، شبکه‌های اجتماعی، سایت‌های خبری و... دریافت کنند و البته تعداد زیاد منابع خبری باعث نشده است رسانه‌های سنتی جایگاه خود را از دست بدهند.

با اینکه مخاطبان به ابزارهای سنتی رسانه نظیر روزنامه، تلویزیون و رادیو بیشترین اعتماد را دارند، ولی کارشناسان براساس بررسی‌های جدید خود به این نتیجه رسیدند که در سال‌های اخیر سلیقه مردم عوض شده است تا برخی از این پلتفرم‌ها محبوبیت بالاتری داشته باشند. مخاطبان عصر حاضر تماشای اخبار در شبکه‌های تلویزیونی را به خواندن آن ها در روزنامه یا گوش دادن آن در رادیو ترجیح می‌دهند و سایت های خبری اینترنتی با استفاده از این فرصت و درج ویدئوهای خبری توانسته‌اند تعداد مخاطبان خود را بیشتر کنند.

کارشناسان برپایه مطالعه جدید خود دریافتند که در کشورهای توسعه یافته بخصوص امریکا، تلویزیون همچنان محبوب‌ترین پلتفرم برای انتشار اخبار محسوب می‌شود و به عبارت دیگر اولویت اول مردم برای دریافت آخرین اخبار و اطلاعات این است که پای گیرنده تلویزیون بنشینند.

تماشا کردن به‌جای خواندن

مرکز تحقیقاتی «پیو ریسرچ» برای آنکه بتواند تکلیف رسانه‌های سنتی و میزان اهمیت آن نزد مخاطبان را مشخص کند، بین ماه‌های ژوئیه تا آگوست 2018 مطالعه گسترده‌ای را روی سه هزار و 425 بزرگسال انجام داد و در یک نظرسنجی جامع از آنها سؤال کرد کدام یک از پلتفرم‌های موجود را اولویت اصلی برای دریافت اخبار می‌دانند. در پایان این مطالعه 47 درصد مردم اعلام کردند که ترجیح می‌دهند آخرین اخبار را از طریق گیرنده تلویزیون در اختیار بگیرند و تلویزیون برای آن ها بهتر و کاربردی‌تر از خواندن خبر در روزنامه یا گوش دادن به آن در رادیو است. نکته جالب اینجاست که در سال 2016 میلادی این مرکز تحقیقاتی مطالعه مشابهی را انجام داده بود و آن زمان هم 46 درصد مردم تأکید داشتند که تلویزیون گزینه اول آن ها برای دریافت اخبار محسوب می‌شود. در بررسی جدید همچنین مشخص شد 34 درصد زنان و مردان بزرگسال خواندن اخبار در روزنامه را اولویت خود می‌دانند و 19 درصد هم گوش دادن به آن در رادیو را ترجیح می‌دهند. کارشناسان برای آنکه بتوانند بهترین فرمت انتشار اخبار از نظر مخاطبان را مشخص کنند، بررسی خود را به‌صورت گسترده‌تر و با جزئیات بیشتر دنبال کردند و طی آن پلتفرم‌های زیر مورد مطالعه قرار گرفت: رسانه‌های کاغذی، رسانه‌های بصری مبتنی بر شبکه‌های محلی و بین‌المللی، سایت‌ها، اپلیکیشن‌ها و شبکه‌های اجتماعی در اینترنت و رادیو. براساس این مطالعه مشخص شد در بین کسانی که تماشای تصاویر ویدئویی اخبار را می‌پسندند، 44درصد سراغ تلویزیون می‌روند و 34 درصد هم گفتند که برای تماشای خبرهای ویدئویی از سایت‌های اینترنتی استفاده می‌کنند. این مسأله نشان می‌دهد مردم همچنان تمایل دارند هنگام دریافت اخبار و اطلاعات جدید تصاویر ویدئویی مربوط به آن را هم در اختیار داشته باشند و تماشای اخبار برای آن ها آسان‌تر از خواندن خبر در روزنامه محسوب می‌شود.

فرمت انتشار اخبار

با توجه به گسترش هرچه بیشتر تعداد ابزارهای رسانه‌ای و روی کار آمدن رسانه‌های مدرن، این مسأله برای کارشناسان اهمیت فراوان داشت تا بدانند کدام یک از روش‌های پیرامون برای دریافت اخبار بیشترین محبوبیت را دارد. در بخشی از این بررسی خواندن، تماشا کردن یا گوش دادن اخبار مورد توجه قرار گرفت و در بخش دیگر ابزارهای موجود یعنی رسانه‌ چاپی، تلویزیون، رادیو و فضای آنلاین تحلیل شد.

بزرگسالانی که سن آن ها کمتر از 50 سال بود تمایل بیشتری به دریافت اخبار به‌صورت آنلاین نشان دادند. کارشناسان مرکز «پیو ریسرچ» در گزارش نهایی خود اعلام کردند 76 درصد افرادی که در گروه سنی 18 تا 49 سال قرار دارند خواندن اخبار را ترجیح می‌دهند، در وهله اول سراغ اینترنت و خبرهای متنی آن می‌روند و روزنامه را دومین اولویت خود می‌دانند. همچنین مشخص شد تمایل این گروه سنی برای تماشای اخبار در اینترنت سه برابر بیشتر از مخاطبان بالای 50 سال است.

آنچه بررسی حاضر نمایان کرد، کاهش تمایل مردم برای خواندن اخبار بود و بار دیگر مشخص شد روزنامه‌ها و دیگر رسانه‌های کاغذی کمتر از قبل مورد توجه قرار می‌گیرند. کارشناسان می‌گویند همچنان 49 درصد مخاطبان بالای 50سال خواندن روزنامه را به روش‌های دیگر دریافت خبر ترجیح می‌دهند. ولی نکته مهم این است که تعداد افراد زیر 50 سال که تمایلی به خواندن روزنامه ندارند بیشتر است و روز به روز علاقه آن ها برای در اختیار گرفتن ابزارهای نوین رسانه‌ای افزایش می یابد که این مسأله نگرانی روزنامه‌ها را بیشتر کرده است.

پیش از این هم در بررسی‌های مجزا مشخص شده بود ساکنان هزاره سوم تمایل کمتری به پرداخت پول و خرید روزنامه‌هایی دارند که اخبار روز گذشته در آن منتشر شده است. مقایسه بررسی حاضر با آنچه محققان در سال 2016 میلادی به دست آورده بودند نشان داد که اگر شرایط به همین شکل دنبال شود، تا یک دهه آینده تعداد مخاطبان روزنامه‌ها به کمترین میزان می‌رسد و این یک تهدید کاملاً جدی برای اولین و قدیمی‌ترین ابزار رسانه‌ای جهان محسوب می‌شود.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت روزنامه ایران، تاریخ انتشار 25 دی 97، کد مطلب: 497571، www.iran-newspaper.com