شعارسال: آمار اختراعات ثبت شده در آمریکا در سال ۲۰۱۸ میلادی منتشر شده است. در جدول زیر پراختراع‌ترین شرکت‌ها در آمریکا و آماری در ارتباط با اختراعات آنها را مشاهده نمایید:

شرکت آی‌بی‌ام در سال ۲۰۱۸ برای بیست‌وششمین سال پیاپی، پراختراع‌ترین شرکت در آمریکا شده است. این شرکت تنها در این سال ۹۱۰۰ اختراع در آمریکا به ثبت نهایی رسانده است. بیش از نیمی از این اختراعات ثبت شده‌ی آی‌بی‌ام درحوزه‌های داغ فناوری همچون هوش مصنوعی، رایانش ابری، امنیت، بلاکچین و رایانش کوانتومی بوده است. شرکت آی‌بی‌ام با ثبت ۹۱۰۰ اختراع در سال ۲۰۱۸ سهمی ۶.۴ درصدی از کل اختراعات ثبت شده‌ی آمریکایی‌ها در آمریکا داشته است. این اختراعات حاصل تلاش ۸۵۰۰ مخترع آی‌بی‌ام در ۴۷ ایالت مختلف آمریکا و ۴۸ کشور مختلف بوده است. جینی رومتی، مدیر عامل آی‌بی‌ام، در این زمینه می‌گوید: "این اختراعات نشان از تعهد شرکت به حل مشکلاتی است که هنوز به فکر خیلی‌ها نرسیده‌اند.”

نکات بسیاری درباره‌ی صدرنشینی آی‌بی‌ام وجود دارد که قابل تامل است. این عددها از نگاه مدیریت مالکیت فکری و مدیریت نوآوری حاوی نکات مهمی است که در ادامه به پنج مورد از آنها می‌پردازم:

نخست این که این شرکت بیش از دو دهه است که در صدر آمار ثبت اختراع در آمریکا نشسته است. بنابراین، این پیشتازی اتفاقی و موردی نیست. در این بیست و شش سال گذشته، شرایط جهانی و فناوری به شدت متغیر بوده و هست. با این وجود این تغییرات نه تنها باعث کند شدن روند ثبت اختراع این شرکت نشده، بلکه از سال ۱۹۹۳ که این شرکت ۱۰۸۹ اختراع ثبت کرده بود، سال به سال بر تعداد اختراعات این شرکت افزوده شده است. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که در آی‌بی‌ام نظامی قدرتمند برای خلق دارایی‌های فکری وجود دارد. خروجی این نظام مدیریتی در آی‌بی‌ام به گونه‌ای بوده که با وجود تمامی تحولات و موانع، خروجی آن در تقویت سبد اختراعات این شرکت مثبت و فزاینده بوده است.

دوم این که در سال ۲۰۱۸ مجموعا حدود ۳۰۸ هزار اختراع در آمریکا ثبت شده که سهم شرکت‌های آمریکایی حدود ۱۴۲ هزار اختراع (یا ۴۶%) بوده است. در این میان، شرکت آی‌بی‌ام به تنهایی ۶.۴ درصد از کل اختراعات شرکت‌های آمریکایی را ثبت کرده است. بنابراین با وجود آشنایی فزاینده شرکت‌ها با مدیریت دارایی‌های فکری، همچنان این بازی در دست بزرگان است و تعداد شرکت‌هایی که امکان طراحی و پیاده‌سازی یک نظام قدرتمند مدیریت دارایی‌های فکری دارند، حتی در آمریکا زیاد نیست.

سوم، آی‌بی‌ام در سال بیش از ۶ میلیارد دلار در پژوهش‌وتوسعه سرمایه‌گذاری می‌کند. ثبت این تعداد اختراع، امکان ایجاد چتر حمایتی کافی از دستاوردهای پژوهشی این شرکت را فراهم آورده و انحصار تجاری استفاده از این اختراعات را در دل محصولات و خدمات این شرکت فراهم می‌آورد. اما فراتر از آن، این شرکت نظام قدرتمندی برای کسب درآمد مستقیم از طریق فروش و اعطای امتیاز بهره‌برداری از سبد دارایی‌های فکری‌اش دارد. گزارش عملکرد سال ۲۰۱۷ این شرکت نشان می‌دهد که درآمد آی‌بی‌ام از فروش و اعطای امتیاز بهره‌برداری دارایی‌های فکری حدود ۱.۵ میلیارد دلار بوده که عددی چشمگیر است.برای نمونه، به تازگی آی‌بی‌ام در یک دعوای حقوقی مالکیت فکری علیه شرکت گروپن پیروز شد. دادگاه تایید کرد که گروپن چهار اختراع آی‌بی‌ام را در حوزه تجارت الکترونیک نقض کرده و به همین رو باید ۸۲.۵ میلیون دلار خسارت به این شرکت بپردازد. این آمارها نشان می‌دهد که آی‌بی‌ام نه تنها در خلق دارایی‌های فکری که در ارزش‌آفرینی از این دارایی‌ها هم توانمند است. همین توان ارزش‌آفرینی از دارایی‌های فکری، مهم‌ترین عامل تداوم سرمايه‌گذاری این شرکت در پژوهش‌وتوسعه و خلق دارايي‌های فکری است.

اما دو نکته‌‌ی مهم از دیدگاه مدیریت نوآوری:

نخست این که بر پایه قانون آمریکا و بیشتر کشورهای جهان، موضوع محوری اختراع باید در سطح جهانی تازگی داشته باشد و برای اولین بار مطرح شده، گامی ابتکاری داشته (مشکلی را حل کند) و قابل پیاده‌سازی صنعتی باشد. اگر تعداد اختراعات این شرکت در سال را به روزهای کاری آمریکا در همان سال (۲۵۱) تقسیم کنیم، به عددی بزرگتر از ۳۶ می‌رسیم. یک شرکت و زیست‌بوم حول آن باید چه ويژگی‌هايي داشته باشند که در هر روز کاری به طور متوسط بیش از ۳۶ اختراع با تازگی جهانی در آن حاصل شود؟ مدیریت این شرکت چگونه است؟ نظام پاداش و جبران خدمات چنین شرکتی چگونه است؟

دوم این که این تعداد اختراع حاصل تلاش ۸۵۰۰ نفر در ۴۸ کشور است. بسیاری از این مخترعان نه در آی‌بی‌ام که در شبکه همکاران نوآوری این شرکت کار می‌کنند. خلق دارایی فکری در دل شبکه‌ای بزرگ از همکاران نوآوری باز، امری پیچیده است. اما تجسم نوآوری باز در آی‌بی‌ام و مدیریت دارایی فکری در این شبکه چگونه است؟ همکاران برون‌سازمانی این شرکت چگونه در حوزه نوآوری با آی‌بی‌ام همراهی و هم‌افزایی می‌کنند؟ به نظر می‌رسد هنوز می‌توان درس‌های زیادی از آی‌بی‌ام در حوزه نوآوری آموخت.

سایت شعارسال، با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از سایت هم آفرینی، تاریخ انتشار:28دی1397 ، کدخبر: - : www.hamafarini.com