شعارسال: به گزارش مرکز اطلاعات سازمان ملل متحد در تهران، در گزارش چشم‌انداز جمعیت جهان ۲۰۱۹ که بخش جمعیت اداره امور اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل متحد آن را منتشر کرده و دورنمای کلی از الگوها و چشم‌اندازهای جمعیتی جهان ارائه می‌دهدآمده است، این گزارش به این نتیجه رسید که جمعیت جهان در اواخر این سده می‌تواند با حدود ۱۱ میلیارد نفر، به اوج خود برسد.

این گزارش همچنین تایید کرده است که جمعیت جهان، به دلیل امید به زندگی رو به افزایش و باروری رو به کاهش، در حال پیر شدن است و تعداد کشورهایی که شاهد کاهش جمعیت‌اند، رو به رشد است. نتایج تغییرات پیش‌رو در اندازه، ترکیب و توزیع جمعیت جهان، عواقب مهمی را برای دست‌یابی به آرمان‌های توسعه پایدار در پی دارد یعنی اهدافی برای بهتر کردن شکوفایی اقتصادی ورفاه اجتماعی، در عین توجه به محیط زیست که کشورهای جهان با آن موافقت کرده‌اند.

افزایش جمعیت جهان ادامه دارد، اما نرخ رشد در مناطق مختلف تفاوت‌های بزرگی دارد

در ادامه این گزارش آمده است: پیش‌بینی‌های جمعیتی تازه نشان می‌دهند که۹ کشور بیش از نیمی از رشد پیش‌بینی‌شده جمعیت جهان از امروز تا ۲۰۵۰ را تشکیل می‌دهند: هند، نیجریه، پاکستان، جمهوری دموکراتیک کنگو، اتیوپی، جمهوری متحده تانزانیا، اندونزی، مصر و ایالات متحده آمریکا (به ترتیب که رشد جمعیت خواهند داشت). پیش‌بینی شده است به طور حدودی در ۲۰۲۷، هند جای چین را به عنوان پر جمعیت‌ترین کشور جهان می‌گیرد.

پیش‌بینی شده است که جمعیت منطقه جنوب صحرای آفریقا تا ۲۰۵۰ دو برابر شود (افزایش ۹۹ درصدی)، مناطقی که ممکن است شاهد نرخ‌های پایین‌تری از رشد جمعیت بین ۲۰۱۹ تا ۲۰۵۰ باشند، شامل اقیانوسیه (بدون احتساب استرالیا و نیوزلند) (۵۶ درصد)، شمال آفریقا و غرب آسیا (۴۶ درصد)، استرالیا و نیوزلند (۲۸ درصد)، آسیای مرکزی و جنوبی (۲۵ درصد)، آمریکای لاتین و کارائیب (۱۸ درصد)، آسیای شرقی و جنوب شرقی (۳ درصد)، و اروپا و شمال آمریکا (۲ درصد) می‌شوند.

در این گزارش تاکید شده است: پیش‌بینی شده است که نرخ باروری جهانی که از ۳.۲ تولد به ازای هر زن در سال ۱۹۹۰ به ۲.۵ تولد در سال ۲۰۱۹ کاهش یافت، در سال ۲۰۵۰ کاهش بیشتری داشته باشد و به ۲.۲ تولد به ازای هر زن برسد. در سال ۲۰۱۹، نرخ باروری میانگین در آفریقای زیر صحرا (۴.۶)، اقیانوسیه بدون احتساب استرالیا و نیوزلند (۳.۴)، آفریقای شمالی و آسیای غربی (۲.۹) و آسیای مرکزی و جنوبی (۲.۴)، بیش از ۲.۱ تولد به ازای هر زن در طول زندگی بود. (نرخ باروری ۲.۱ تولد به ازای هر زن برای اطمینان از جایگزینی نسل‌ها و جلوگیری از کاهش جمعیت در غیاب مهاجرت در بلند مدت، ضروری است.)

لیو ژن‌مین، معاون دبیر کل سازمان ملل متحد در امور اقتصادی و اجتماعی، می‌گوید این گزارش، نقشه راهی به دست می‌دهد که نمایانگر این است در کجا باید به اقدام و مداخله دست بزنیم.

وی می‌گوید بسیاری از جمعیت‌های دارای رشد سریع، در فقیرترین کشورهای جهان واقع شده‌اند. رشد جمعیت در این کشورها چالش‌های جدیدی در تلاش برای از میان بردن فقر، به دست‌آوردن برابری بیشتر، مبارزه با گرسنگی و سوءتغذیه و بهبود بخشیدن به پوشش و کیفیت نظام‌های بهداشتی و آموزشی برای اطمینان از این‌که کسی نادیده انگاشته نشود، به وجود می‌آورد.

افزایش جمعیت در سن کار، فرصت‌هایی برای رشد اقتصادی خلق می‌کند

این گزارش می‌افزاید: در بیشتر کشورهای واقع در جنوب صحرای آفریقا و در بخش‌هایی از آسیا و آمریکای لاتین و کارائیب، کاهش‌های اخیر در نرخ باروری سبب شده است که جمعیتِ در سن کار (۲۵ تا ۶۴ سال) بیش از دیگر گروه‌های سنی رشد داشته باشد، که این توزیع جمعیت مساعد، فرصتی برای رشد اقتصادی شتاب یافته فراهم می‌کند. برای بهره گیری از این منفعت جمعیتی، حکومت‌ها باید در آموزش و سلامت (بخصوص برای افراد جوان) سرمایه‌گذاری و شرایطی مناسب برای رشد اقتصادی پایدار ایجاد کنند.

مردم فقیرترین کشورها هنوز ۷ سال کمتر از میانگین جهانی عمر می‌کنند

انتظار می‌رود که امید به زندگی در بدو تولد در جهان، که از ۶۴.۲ سال در ۱۹۹۰ به ۷۲.۶ سال در ۲۰۱۹ افزایش یافت، به ۷۷.۱ سال در ۲۰۵۰ افزایش یابد. با اینکه پیشرفت‌های قابل توجه‌ای در راستای کمتر کردن اختلاف طول عمر میان کشورها صورت گرفته است، هنوز شکاف‌های بزرگی باقی است. در سال ۲۰۱۹، امید به زندگی در بدو تولد در کشورهای کمتر توسعه یافته، به علت نرخ بالای مرگ و میر مادران و نوزادان، همچنین خشونت و درگیری و اثرات ادامه‌دار اپیدمی «اچ آی وی» ۷.۴ سال از میانگین جهانی کمتر بود.

جمعیت جهان در حال پیرتر شدن است و گروه سنی ۶۵ سال و بالاتر سریعتر از همه در حال رشد است

در این گزارش تاکید شده است، تا ۲۰۵۰، یک نفر از میان هر ۶ نفر در جهان، سنش بالاتر از ۶۵ سال خواهد بود (۱۶ درصد)، که این میزان بیشتر از یک نفر در میان هر ۱۱ نفر در سال ۲۰۱۹ است (۹ درصد). مناطقی که پیش‌بینی می‌شود سهم جمعیتی افراد ۶۵ سال یا بالاترآنها بین سال ۲۰۱۹ و ۲۰۵۰ دو برابر شوند عبارتند از آفریقای شمالی و آسیای غربی، آسیای مرکزی و جنوبی، آسیای شرقی و جنوب شرقی، و آمریکای لاتین و کارائیب.

ممکن است تا سال ۲۰۵۰، یک نفر از میان هر چهار نفری که در اروپا و آمریکای شمالی زندگی می‌کند، ۶۵ سال یا بالاتر سن داشته باشند. در سال ۲۰۱۸، برای اولین بار در تاریخ، تعداد افراد ۶۵ سال یا بالاتر از کودکان زیر پنج سال در سراسر جهان فزونی گرفت. پیش‌بینی شده است که تعداد افراد ۸۰ سال و بالاتر سه برابر شود؛ از ۱۴۳ میلیون نفر در ۲۰۱۹ به ۴۲۶ میلیون نفر در ۲۰۵۰.

کاهش تعداد جمعیتِ در سن کار باعث ایجاد فشار بر نظام‌های تامین اجتماعی می‌شود

ضریب حمایت بالقوه، که تعداد افراد در سن کار را با افراد بالای ۶۵ سال مقایسه می‌کند، در سراسر جهان در حال سقوط است. در ژاپن، این ضریب ۱.۸ است که این کم‌ترین مقدار در جهان است. علاوه بر این، ۲۹ کشور که بیشتر در اروپا و کارائیب واقع شده‌اند، ضریب حمایت بالقوه کمتر از ۳ دارند. انتظار می‌رود که تا ۲۰۵۰، تعداد ۴۸ کشور که بیشتر در اروپا، آمریکای شمالی و آسیای شرقی و جنوب شرقی واقع شده‌اند، ضریب حمایت بالقوه کمتر از دو خواهند داشت. این مقدارهای کم، تاثیر بالقوه پیر شدن جمعیت بر بازار کار و عملکرد اقتصادی و هم‌چنین فشارهای مالی‌ای را نشان می‌دهد که بسیاری از کشورها در دهه‌های پیش‌رو در هنگام ساخت و حفظ نظام‌های عمومی درمانی، مستمری و تامین اجتماعی برای افراد پیر تر با آن رو به رو خواهند شد.

تعداد فزاینده‌ای از کشورها شاهد کاهش در اندازه جمعیت خود هستند

در ادامه این گزارش آمده است: از ۲۰۱۰، تعداد ۲۷ کشور یا منطقه شاهد کاهش یک درصدی یا بیشتر در اندازه جمعیت خود بوده‌اند. نرخ ثابت و پایین باروری سبب این کاهش شده است. در برخی از نقاط، مهاجرت، تاثیر نرخ پایین باروری بر اندازه جمعیت را دوچندان کرده است. پیش‌بینی شده است که بین سال‌های ۲۰۱۹ تا ۲۰۵۰، در ۵۵ کشور یا منطقه، جمعیت‌ها یک درصد یا بیشتر کاهش یابند، که از این ۵۶ تا ۲۶ کشور یا منطقه ممکن است شاهد کاهشی حداقل ده درصدی باشند. برای مثال پیش‌بینی می‌شود که بین سال‌های ۲۰۱۹ تا ۲۰۵۰، جمعیت چین تا ۳۱ میلیون ۴۰۰ هزار نفر یا حدود ۲.۲ درصد، کاهش یابد.

مهاجرت به یک عامل اصلی تغییر جمعیتی در برخی از کشورها تبدیل شده است

این گزارس تاکید دارد: بین سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰، ۱۴ کشور یا منطقه شاهد ورود بیش از یک میلیون مهاجر خواهند بود، در حالیکه ۱۰ کشور شاهد خروجی به همین شدت خواهند بود. برخی از بزرگترین خروجی‌ها به دلیل تقاضا برای کارگر مهاجر (بنگلادش، نپال و فیلپین) یا به خاطر خشونت، ناامنی و درگیری مسلحانه (میانمار، سوریه و ونزوئلا) خواهد بود. بلاروس، استونی، آلمان، مجارستان، ایتالیا، ژاپن، فدراسیون روسیه، صربستان و اوکراین طی این دهه شاهد ورود مهاجر خواهند بود و این باعث می‌شود تا کاهش جمعیت حاصله از پیشی گرفتن میزان مرگ از میزان تولد، بی‌اثر شود.

جان ویلموث، رئیس بخش جمعیت اداره امور اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل متحد می‌گوید این داده‌ها بخش مهمی از شواهدی را تشکیل می‌دهد که برای نظارت بر پیشرفت جهانی به سوی دستیابی به آرمان‌های توسعه پایدار تا ۲۰۳۰ لازم است.

وی می‌افزاید بیش از یک سوم شاخص‌های پذیرفته شده برای استفاده در نظارت جهانی بر آرمان‌های توسعه پایدار، بر داده‌های چشم‌اندازهای جمعیت جهان تکیه دارند.

این گزارش آورده است در چشم اندازجمعیت جهان ۲۰۱۹ نکات برجسته یافته‌های اصلی بیست و ششمین دوره تخمین‌ها و پیش‌بینی‌های جمعیت جهانی سازمان ملل متحد را شامل می‌شود. این گزارش تخمین‌های جمعیتی به روز یافته‌شده از سال ۱۹۵۰ تا امروز را برای ۲۳۵ کشور یا منطقه را در بر می‌گیرد که بر اساس تحلیل دقیق تمامی اطلاعات موجود از روندهای تاریخی جمعیت جمع‌آوری شده‌اند.

آخرین ارزیابی، نتایج ۱۶۹۰ سرشماری ملی جمعیت را که بین سال‌های ۱۹۵۰ تا ۲۰۱۸ صورت گرفته و همچنین اطلاعات نظام‌های ثبت احوال و ۲هزار ۷۰۰ نظرسنجی با نمونه‌های آماری ملی را مورد استفاده قرار داده است. همچنین بازنگری سال ۲۰۱۹، پیش‌بینی‌های جمعیتی از امروز تا سال ۲۱۰۰ را ارائه می‌دهد که نتایج ممکن یا منطقی در سطوح جهانی، منطقه‌ای و کشوری را به تصویر می‌کشد.

سایت شعارسال، با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از سایت خبری تحلیلی انتخاب، تاریخ انتشار: 10تیر1398 ، کدخبر: 486499: www.entekhab.ir