شعار سال: یوزپلنگ آسیایی زمانی در اکثر نقاط آسیا ازشبه‌ قاره هندتاافغانستان،ترکمنستانو ایران تاشبه‌جزیره عربستانوسوریهپراکنده بودند، اما در حال حاضر در فهرست جانوران در آستانه انقراضاتحادیه جهانی حفاظت از طبیعتقرار دارد و پراکندگی این گونه منحصر به نواحی دور افتاده‌ای در بیابان‌های ایران شده‌ است.

آخرین گزارش مستند از یوزپلنگ در هندوستان به سال ۱۹۴۷ بر می‌گردد از آن زمان به بعد یوزپلنگ به سرعت از سرتاسر قلمرو خود ناپدید شد و امروزه ایران آخرین پناهگاه یوزپلنگ آسیایی در دنیا به‌شمار می‌رود.

تخریب زیستگاه‌ها و ناامنی در آنها نیز باعث شد یوزپلنگ ایرانی زیستگاه‌های خود را ترک کنند. علاوه بر آن در سال‌های اخیر اقدام به گسترش شبکه جاده‌ای کشور موجب شد که این امر به تهدید دیگری برای جان پلنگ‌های ایران بدل شود؛ چراکهپلنگ‌ها به دلیل برخورد با خودروهای عبوری کشته می‌شوند. همه این عوامل باعث شده که جمعیت پلنگ ایرانی روز به روز کاهش یابد، به طوری که در بسیاری از مناطق دچار کاهش چشمگیر شده و همین موضوع موجبات نگرانی کارشناسان و علاقمندان را فراهم کرده است.

اکنون حال یوز ایرانی خوب نیست ولی محققان در تلاش هستند تا با استفاده از روش‌های علمی اقدام به احیای این گونه در حال انقراض کنند، اقدامی که به گفته محققان، پیشرفت آن نیاز به اعتبارات دارد و امید می‌رود روزی مسئولان کمر همت برای توسعه این روش ببندند.

احیای گونه‌های در حال انقراض

رییس پژوهشکده زیست فناوری رویان در گفتگویی با ایسنا،با اشاره به مطالعات انجام شده در زمینه شبیه‌سازی حیوانات در حال انقراض، اظهار کرد: در گذشته توانستیم قوچ وحشی (قوچ قمیشلو) را از طریق شبیه سازی بین گونه‌ای یعنی با استفاده از تخمک و رحم میش بومی تولید کرده و در اختیار باغ وحش اصفهان قرار دهیم.

وی اضافه کرد: قوچ قمیشلویی که به دنیا آمد تاکنون باردار شده و زایش کرده و نشان دهنده سلامت گونه شبیه‌سازی شده و همچنین توانمندی‌ ما در حفظ حیوانات در حال انقراض است.

«دکتر نصر اصفهانی» با تاکید بر اینکه این روش شبیه‌سازی را نمی‌توان در همه گونه‌ها اجرایی کرد، گفت: در این روش ما هم به تخمک و رحم نیاز داریم.

عضو هیات علمی پژوهشگاه رویان تاکید کرد: ما علاقه مند هستیم یوز ماده که جز گونه‌های در حال انقراض است را تولید کنیم. بخش مطالعات ما در این زمینه نشان داد که توانسته‌ایم جنین را با تخمک گربه‌سانان مانند گربه تولید کنیم ولی برای انتقال جنین به یک رحم بزرگ نیاز داریم که متاسفانه این رحم در اختیار ما نیست.

وی ابراز امیدواری کرد که در این مطالعات بتوانند از رحم "شیر" بهره ببرند و در عین حال تاکید کرد: ادامه این تحقیقات نیاز به بودجه دارد و در حال حاضر هیچ بودجه‌ای در اختیار ما برای ادامه این پژوهش نیست.

نصر اصفهانی در عین حال یادآور شد: تولید حیوانات در حال انقراض از روش‌شبیه‌سازی بین گونه‌ای، یک روش است و تا زمانی که عملیاتی نشود کسی نمی‌تواند قول دهد که این روش قابل اجرا است.

وی پیشرفت روش شبیه‌سازی گونه‌های در حال انقراض را منوط به تامین اعتبارات آن دانست و ابراز امیدواری کرد روزی مسئولان کشور بتوانند این بودجه‌ها را در اختیار محققان قرار دهد.

این محقق اضافه کرد: دستاوردهای چنین تحقیقاتی مشخص نیست و در حد پژوهش است و پژوهش می‌تواند نتیجه منفی داشته باشد یا مثبت، گویا به نظر می‌رسد در حال حاضر در چنین تحقیقاتی احتمال نتایج منفی بیشتر از نتایج مثبت باشد، امیدواریم یک روزی بتوانیم ثابت کنیم این روش عملیاتی است.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از پایگاه خبری تحلیلی حکیم مهر، تاریخ 19 مرداد 98، کد مطلب: 51154: www.hakimemehr.ir