شعار سال: ثبت‌نام طرح ملی مسکن چند روزی است که آغاز شده و دولت طرح ویژه‌ای رو کرده است که آن‌قدرها نیز ویژه به نظر نمی‌رسد.

از مدت‌ها پیش دولت شعار خانه‌دار کردن بی‌خانمان‌ها را سر داد و در کنار آن بارها از طرح مسکن مهر با عناوین مختلف انتقاد کرد. ثبت‌نام طرح با سروصدای فراوان به راه افتاد و بحث ساخت ۴۰۰ هزار واحد مسکونی کلید خورد.

این طرح چشم‌انداز خوبی را نوید می‌دهد. افزایش تولید مسکن و پاسخ به نیاز ضروری خانواده‌ها مهم‌ترین هدفی است که طرح ملی مسکن را بر سر زبان‌ها انداخت.

در مرحله اولیه این طرح بنابراین شد که در استان‌هایی مانند سیستان و بلوچستان این طرح به‌صورت پایلوت آغاز شود و سپس خانه‌های ملی در شهرهای اطراف تهران و شهرهای بزرگ مانند شیراز و تبریز ساخته شود.

مسکن ملی برای دهک‌های کم‌درآمد ساخته می‌شود. دهک‌های کم‌درآمد می‌توانند از واحدهای مسکونی در اراضی مالکیت ۹۹ ساله که قیمت کمتری دارند استفاده کنند و آن‌ها که پول بیشتری دارند می‌توانند از پروژه‌های مشارکتی استفاده کنند.

اما با وجود آن‌که برخی از کارشناسان حوزه مسکن این طرح را  بهتر از مسکن مهر می‌دانند اما در مقابل آن برخی نیز اتمام طرح نیمه کار مسکن مهر را بهتر از آغاز طرح جدید می‌دانند و معتقدند این هزینه می‌توانست در اتمام طرح مسکن مهر خرج شود تا مردمی که در این خانه‌ها سکنی گزیده‌اند بتوانند شرایط بهتری برای زندگی داشته باشند.

این موضوع واضح است که طرح مسکن ملی بی‌شباهت به طرح مسکن مهر دوران محمود احمدی‌نژاد نیست و در زمانی مطرح شد که قیمت مسکن بسیار بالا رفته و مردم توان خرید مسکن را از دست‌ داده‌اند و تلاش می‌کند افرادی کم بضاعت را خانه‌دار کند. در این طرح قرار است خانه‌های اقدام ملی مسکن با آورده متقاضیان در زمین دولتی و با تسهیلات بخش خصوصی در محدوده شهری ساخته شود. این موضوع می‌تواند یک‌قدم به جلو باشد و این خانه‌ها را با مشکل مسکن مهر که مشکل زیرساختی بود روبه‌رو نکند. بر اساس برنامه‌ریزی‌ها قرار بر این است که این خانه‌ها در حواشی شهرها ساخته شود تا موضوع تمرکززدایی از کلان‌شهرها نیز موردتوجه قرار گیرد.

طرح‌های دولت در بخش مسکن تاکنون شکست خورده است

محمد حاجتی کارشناس مسکن در گفتگو با خبرنگار حوزه مسکن گروه اجتماعی خبرگزاری آنا طرح اقدام مسکن ملی را موضوعی برای کاهش دغدغه‌های مردم عنوان می‌کند اما معتقد است که همیشه ورود دولت به بحث مسکن مثبت عمل‌ نکرده است و دولت در اجرای بیشتر این طرح‌ها با شکست روبه‌رو شده است.

وی می‌افزاید: طرح مسکن مهر، طرح واگذاری زمین‌های دولتی و بخش اجاره به‌شرط تملیک از طرح‌هایی بود که در دولت‌های مختلف مطرح شد اما به نتیجه منجر نشد.

این کارشناس حوزه مسکن با اشاره به این‌که در کشور به بیش از چهار میلیون خانه نیاز است تشریح می‌کند: تعداد واحدهایی که قرار است در این طرح ساخته شود ۴۰۰ هزار است و درواقع با اجرای این طرح تنها ۱۰ درصد این کمبودها جبران می‌شود و  برای تأمین ۹۰ در صد باقی مانده باید بخش خصوصی ورود پیدا کند.

حاجتی اضافه کرد: این طرح برای سه گروه درآمدی اعم از کم‌درآمدها،‌ گروه‌های درآمدی متوسط و متوسط رو به بالا اجرا می‌شود. هر فرد باید در ابتدا رقمی معادل ۳۰ درصد هزینه ساخت خانه را برای آن‌که ثابت کند می‌تواند بقیه آورده را بیاورد در بانک سرمایه‌گذاری کند. البته این ۳۰ درصد کل هزینه ساخت خانه منهای هزینه تأمین زمین است.

این کارشناس مسکن بیان می‌کند: این تنها شرط خرید این خانه‌ها نیست و فرد متقاضی یا باید متأهل باشد و یا سرپرست خانوار و از اول فرودین امسال هیچ خانه‌ای را خریدوفروش نکرده باشد. افراد واجد شرایط نباید تسهیلات مسکن دریافت کرده باشند و پنج سال سابقه سکونت در شهر موردنظر خود را داشته باشند.

اما باوجود مشکلاتی که این طرح با خود به دنبال دارد برخی از کارشناسان این طرح را کپی ناقصی از طرح مسکن مهر می‌دانند که به‌اندازه آن طرح کامل نیست. زیرا در این طرح انبوه‌سازان نیز تمایل کمتری برای حضور داشتند و همین موضوع دولت را برای ساخت خانه با چالش روبه‌رو می‌کند و نگرانی گره خوردن سرنوشت این خانه‌ها را با خانه‌های مسکن مهر بیشتر می‌کند.

اما در این میان نقدهایی نیز بر چرایی ساخت این خانه‌ها وارد شد که ساخت آن را زیر سؤال می‌برد زیرا این سؤال در این‌جا مطرح می‌شود که اگر دولت می‌خواهد بحث خانه‌دار شدن مردم را در دستور کار خود قرار دهد چرا خانه‌های مسکن مهر را تکمیل نمی‌کند؟ این در حالی است که باوجود وعده‌های بسیار برای اتمام واحدهای باقی‌مانده مسکن مهر و گذشت بیش از ۶ سال از دولت تدبیر و امید، هنوز بیش از ۳۰۰ هزار متقاضی مسکن مهر واحدهای خود را تحویل نگرفته‌اند. درواقع اگر دولت به دنبال رفع مشکل مسکن اقشار کم‌درآمد است، شاید بهینه‌ترین راه در حال حاضر تکمیل واحدهای باقی‌مانده از طرح مسکن مهر باشد که اتفاقاً هزینه بخش زیادی از آن از محل بازپرداخت اقساط تسهیلات مسکن مهر قابل تأمین است.

سهم دولت در قالب سهم زمین است 

مهدی غلامی کارشناس حوزه مسکن به خبرنگار خبرگزاری آنا می‌گوید: برای این طرح برنامه‌ریزی‌های ویژه‌ای صورت گرفته است به این معنا که وقتی سازنده وارد ساخت این خانه‌ها می‌شود سهم خودش را برمی‌دارد و سهم دولت نیز در قالب سهم زمین واگذار می‌شود.

وی نکته مثبت این طرح را عدم اعلام قیمت تمام‌شده این خانه‌ها می‌داند و می‌گوید: قیمت بر اساس شرایط فیزیکی و فنی خانه‌ها تعیین می‌شود.

این کارشناس حوزه مسکن در ادامه بیان می‌کند: این طرح در حالی مطرح می‌شود که قیمت مسکن بسیار بالا است و مطرح‌شدن این طرح می‌تواند در کاهش قیمت خانه تأثیر داشته باشد.

سایت شعار سال،  با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته  از خبرگزاری دانشگاه آزاد اسلامی  آنا، تاریخ انتشار 23 آبان    98، کد خبر:   444917، www.ana.ir