شعارسال: «حنیف غفاری» کارشناس مسائل اروپا در خصوص اقدام سه کشور اروپایی (فرانسه، آلمان و انگلیس) مبنی بر فعال سازی مکانیزم ماشه (حل اختلاف برجام) اظهار داشت: آن چه که مسلم است، اروپاییها با فعال سازی مکانیزم ماشه نشان دادند که تمامی ادعاهایشان -خصوصاً در طول یک سال و نیم اخیر که آمریکا از برجام خارج شد- در خصوص تعهد بر توافق هستهای و مبنا قرار دادن برجام، کاملاً یک ادعای دروغین بوده است.
وی تصریح کرد: استناد اروپاییها به مکانیزم ماشه این را نشان داد که نگاه اروپا به برجام یک نگاه کاملاً سیاسی و ابزارگرایانه است.
اروپاییها تمایلی به انهدام رسمی برجام ندارنداین کارشناس خاطر نشان کرد: فرضیات زیادی در این خصوص مطرح میشود و اتحادیه اروپا و همچنین در بین دیپلماتهای اروپایی هم در خصوص نحوه استناد به مکانیزم ماشه اتفاق نظر وجود ندارد.
غفاری ابراز داشت: برخی از دیپلماتهای اروپایی بر این باورند که در عین این که مکانیزم ماشه فعال میشود، باید کاری کرد که در نهایت از ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت جلوگیری شود تا این که این مکانیزم منتج به انهدام رسمی برجام نشود.
وی با تاکید بر این که انگلیس تندترین مواضع را در خصوص برجام دارد، عنوان کرد: برخی از کشورها مانند انگلیس که در این خصوص تندترین مواضع را دارند، معتقد هستند که میشود این موضوع را حتی تا انهدام برجام پیش برد.
کارشناس مسائل اروپا ادامه داد: نخست وزیر انگلیس گفته توافق پیشنهادی ترامپ که مبتنی بر چهار مولفه محدود کردن قدرت موشکی ایران، محدود کردن قدرت منطقه ایران، اعمال بازرسی از اماکن نظامی ایران و اعمال محدودیتهای فرازمانی است میتواند در برجام از طریق حذف بند غروب آفتاب جایگزین برجام شود.
اروپاییها جهت اعمال فشار حداکثری به ایران مکانیسم ماشه را فعال کردندحنیف غفاری در تشریح مواضع انگلیس در رابطه با برجام گفت: میان آن چیزی که نخست وزیر انگلیس و صحبت آقای "جوزف بورل" رئیس کمیسیون سیاست خارجی اتحادیه اروپا که اعلام کرده است باید همین برجام را نگه داشت، یک تناقض کاملاً آشکاری وجود دارد و بیانگر این است که تکلیف خود اروپاییها با برجام در برهه فعلی هنوز مشخص نیست.
وی عنوان کرد: اینها صرفاً جهت اعمال فشار حداکثری به ایران مکانیزم ماشه را فعال کردند؛ آن طور که مسلم است دستگاه دیپلماسی و سیاست خارجی کشور باید در مواجهه با این مسئله رویکردی بسیار مقتدرانهتر از آن چیزی که وجود دارد نشان دهند.
این کارشناس ضمن محکومیت این اقدام اروپاییها گفت: دستگاه دیپلماسی باید در عمل کاری کند که اتحادیه اروپا متوجه هزینههای این اقدام خودش شود. الآن بهترین فرصت برای دستگاه دیپلماسی و سیاست خارجی کشور است که سیاست تفکیک اروپا از آمریکا را کنار بگذارد و دیگر با این پیش فرض نادرستی که بازی اروپاییها با بازی آمریکاییها در قبال برجام فرق دارد، ادامه این معادله پیش نبرد.
غفاری در پاسخ به این سوال که "دستگاه دیپلماسی و دولت چه تصمیمی برای مقابله با این اقدام اروپاییها خواهند گرفت؟ " بیان داشت: دولت و دستگاه دیپلماسی وظیفه دارند تمامی گزینهها را پیش بینی کنند، متاسفانه ما همچنان شاهد یک سری نگاههای غیر واقع بینانهای هستیم که بعضاً اعلام میشود، امکان ندارد برجام فرو بپاشد یا یک نگاههای ایده آل گرایانهای نسبت به برجام وجود دارد؛ این نگاهها باید کنار گذاشته شود و باید تمامی گزینهها را در نظر بگیرند و برای آن راه حلهای واقع بینانه و واقع گرایانه و البته توام با تامین و تضمین اقتدار ملی جمهوری اسلامی ایران پیدا کنند.
وی به انتقادات برخی از کارشناسان در خصوص مکانیزم ماشه در زمان انعقاد برجام اشاره کرد و گفت: همان زمانی که توافق برجام منعقد شد، بارها انتقادادتی از مکانیزم ماشه شد؛ این مکانیزم حتی به آمریکا که از برجام خارج شده است، اجازه میدهد پرونده ایران هنگام ورود به شورای امنیت با حق وتوی آمریکا همه تحریمهای قبلی برگردد و در واقع نشان دهنده این است که ایران در خصوص مکانیزم ماشه دچار چه اشتباه و چه خسرانی شده است.
کارشناس مسائل اروپا با تاکید بر این که دولت و وزارت امورخارجه باید بازی با اتحادیه اروپا و آمریکا را به صورت مقتدرانه و هوشمندانه هدایت کنند، گفت: دولت و وزارت امورخارجه باید تمامی گزینهها را برای آینده نزدیک در نظر بگیرند و این را هم نباید فراموش کنیم که بعضاً مطرح میشود اگر تحریمهای چند جانبه شورای امنیت برگردد چه اتفاقی میافتد؟ الان درست است که تحریمهایی که ما تحمل میکنیم تحریمهای یکجانبه آمریکا هستند، اما آثار آن چند جانبه است.
دولت باید از ایجاد دوقطبی مذاکره-تحریم جلوگیری کندغفاری افزود: بیش از ۹۰ درصد تحریمهای چند جانبهای که قرار بود علیه ما وضع شود، با همین اقدام یک جانبه آمریکا عملاً وضع شده است، یعنی خیلی از شرکتهایی که میتوانند با ایران همکاری کنند از ترس آمریکا این کار را نمیکنند.
وی تصریح کرد: وظیفه اصلی دولت این است که صحنه را برای مردم وحشتناک جلوه ندهد و یک برآورد و ارزیابی واقع بینانه داشته باشد از این که واقعاً شکاف بین تحریمهای چند جانبه و یک جانبه چقدر است.
این کارشناس جلوگیری از ایجاد دوقطبی مذاکره-تحریم را وظیفه اصلی دولت دانست و افزود: وقتی که ما زیادی به این مسئله وزن بدهیم و وزن تحریمهای چند جانبه را طوری برای افکار عمومی برآورد کنیم تا افکار عمومی تصور کنند یک فاجعه در راه است، آن وقت مسلماً بازی دولت در مقابل غرب، تابعی از یک منطق نخواهد بود.
حنیف غفاری با بیان این که دستگاه دیپلماسی و سیاست خارجه باید فرضیه غلط تفکیک اروپا از آمریکا را کنار بگذارد، ابراز کرد: دولت باید وزن واقعی اعمال مکانیزم ماشه و بازگشت تحریمهای چند جانبه و تفاوت آن با شرایط فعلی را برای مردم توضیح دهد و در آخر با تلفیق سه عنصر «حکمت»، «عزت» و «مصلحت» در حوزه سیاست خارجی که مد نظر رهبر معظم انقلاب است، ان شا الله بتواند این معادله را به گونهای هدایت کند که آبروی جمهوری اسلامی ایران در نظام بین الملل تضمین شود.
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر این که "آیا این اقدام اروپاییها در واکنش به اعلام و اقدام ایران مبنی بر کنارگذاشتن محدودیتهای هسته ای بود؟ " توضیح داد: خیر؛ اروپاییها بحث مکانیزم ماشه را خیلی وقت پیش در نظر داشتند و فقط یک نکتهای که وجود دارد این است که از سال ۲۰۱۷ که ترامپ به کاخ سفید رفت، مقامات اروپاییها به دنبال این بودند که توافق هستهای را تغییر دهند و در این خصوص هم با آمریکا وارد مذاکره و رایزنی شدند و حتی موافقت کردند که تمامی مواردی که ترامپ میخواهد به توافق اصلی اعمال شود، همه اعمال شود.
کارشناس مسائل اروپا ادامه داد: حتی زمانی که ترامپ از برجام خارج شد، اروپاییها این رویکرد را ادامه دادند؛ بر همین اساس تفسیر و تحلیل رفتار اروپاییها تابعی از واکنشهای برجامی ایران نیست و در واقع تابعی از بازی استراتژیک مشترک آمریکا و اروپا مبنی بر مهار رفتار همه جانبه ایران است.
اروپاییها باید تبعات و عواقب انهدام برجام را تحمل کنندغفاری در تشریح گامهای ایران در راستای کاهش تعهدات برجامی گفت: اگر جمهوری اسلامی ایران اقدامات و یا همان گامهای کاهنده تعهدات برجامی را انجام نمیداد، برجام در حالت احتراز باقی میماند یعنی در حالتی که نه به صورت کامل مرگ آن فرا رسیده باشد و نه این که زنده باشد.
وی توضیح داد: اروپاییها در موضعی قرار دارند که باید تصمیم بگیرند؛ بحث استناد اروپا به مکانیسم ماشه را تا زمانی که به شورای امنیت نرفته است، نباید نگاه کرد؛ یعنی اروپاییها الان باید تصمیم بگیرند که آیا میخواهند تیر خلاص را به برجام بزنند و تبعات و عواقب آن را تحمل کنند و یا این که اقدامی در راستای تحقق برجام انجام دهند.
غفاری در پایان گفت: به نظر میرسد کاهش تعهدات برجامی ایران ذیل استراتژی مقاومت فعال باعث شد که اتحادیه اورپا سر یک دوراهی مشخص قرار بگیرد؛ این در حالی است که در گذشته گزینههای بیش تری برای انتخاب داشت، اما اروپاییها در حال حاضر باید بین دو گزینه مرگ کامل برجام و یا بازگشت به تعهدات خودشان یک گزینه را انتخاب کنند.