شعارسال: بازار مسکن در ایران قرار نیست هیچ‌وقت آرام و قرار داشته باشد؛ گاهی سیر صعودی خود را آهسته طی می‌کند و بعضی موقع‌ها هم مثل سال گذشته تخته‌گاز پیش می‌رود. درست در زمانی که همه فکر می‌کنند بازار مسکن دچار رکود شده و بانک مرکزی خبر از پایین‌آمدن نرخ آن و رکود می‌دهد، اما کارشناسان مسکن خبر از بالا رفتن قیمت مسکن می‌دهند. «بیت‌الله ستاریان» عضو
هیات علمی دانشگاه تهران و کارشناس مسکن می‌گوید: «با وجود کاهش معاملات معتقدم هنوز بخش مسکن وارد رکود نشده است چرا که رکود چهار مؤلفه دارد که فقط یکی از آن‌ها تعداد معاملات، است. سه موضوع دیگر یعنی کاهش ساخت‌و‌ساز، فرار سرمایه و سقوط قیمت هنوز اتفاق نیفتاده، پس نمی‌توان با قطعیت از رکود صحبت کرد.»

میانگین قیمت بالای ۱۴ میلیون
به گفته بانک مرکزی قیمت مسکن شهر تهران در دی ۱۳۹۸ به میانگین ۱۳ میلیون و ۸۸۲ هزارتومان در هر متر مربع رسیده که ۳ درصد نسبت به ماه قبل و ۴۲ درصد نسبت به ماه مشابه سال قبل افزایش نشان می‌دهد. این افزایش ۳ درصدی بر اساس آمار وزارت راه و شهرسازی در حالی اتفاق افتاده که ماه گذشته قیمت‌ها ۸/۶ درصد بالا رفته بود؛ لذا سرعت رشد ماهانه قیمت گرفته شده و ۸/۳ درصد کمتر از ماه قبل بوده است؛ اما از نظر عضو هیات علمی دانشگاه تهران و کارشناس مسکن با این ساختار اقتصادی که ما داریم قیمت مسکن هر دوره با شدت بیشتر به پیشتازی خود ادامه خواهد داد. ستاریان می‌گوید: «میانگین قیمت مسکن با متری ۱۴ میلیون که بانک مرکزی اعلام کرده کاملاً اشتباه است چرکه ما در تهران قیمت متری ۷۰ میلیون تا متری ۱۰ میلیون را داریم و میانگین بالای رقم اعلام شده است.»
او با بیان اینکه پیش‌بینی می‌شود همچنان قیمت مسکن بالاتر خواهد رفت، ادامه می‌دهد: «اگر ۲۰ سال پیش افزایش در حد مثلاً ۱۰ درصد بالاتر یا ۲۰ درصد بالاتر از شاخص تورم بود الان به یک درصد بالاتر از شاخص تورم رسیده است و به همین روند ادامه خواهد داد.» عضو هیات علمی دانشگاه تهران ادامه می‌دهد: «تحلیل ما این بود که از شهریور سال ۹۶ قیمت مسکن شروع به رشد خواهد کرد و در سال ۹۷ به رشد خود ادامه خواهد داد و در خرداد ۹۷ اوج پیدا می‌کند، سپس این رشد تا انتهای سال ۹۷ کمتر می‌شود و تا شهریور سال ۹۸ رکود را طی می‌کند. به دلیل سیل فروردین پیش‌بینی شد که از شهریور ۹۸ بازار مسکن دوباره به حرکت درآید.» او در ادامه می‌افزاید: «حال پیش‌بینی می‌شود از سال دیگر با توجه به بودجه عمرانی ما رکود را تجربه نکنیم، مگر اینکه اتفاق خاصی در اقتصاد بیفتد.»

رشد ۱۱۰۰ برابری قیمت مسکن
مسکن از گذشته به طرز عجیب و غریبی رشد داشته است. ستاریان کارشناس مسکن به «صبح‌نو» می‌گوید: «مسکن در ۳۰ سال گذشته ۱۱۰۰ برابر رشد کرده، در حالی که ارز ۱۸۶ برابر رشد داشته است؛ به دلیل اینکه تولید ما کم است و کسری بالایی در بخش مسکن داریم. هر وقت هم رکود می‌شود، یعنی تقاضای مؤثر عقب‌نشینی می‌کند و از بازار حذف می‌شود، می‌گوییم مشکل مسکن حل شد و دوباره مثل سال ۹۱، ۲۰۰ درصد رشد پیدا می‌کند و همه می‌گویند دست مافیای مسکن و معاملات‌ملکی‌ها در کار است.» او ادامه می‌دهد: «به یقین می‌توانم بگویم قیمت مسکن افزایش پیدا خواهد کرد.»

دولت نمی‌تواند مشکل مسکن را حل کند
شاید همه ما می‌گوییم پس چرا دولت دست به کار نمی‌شود و مشکل مسکن را حل نمی‌کند، اما به نظر کارشناسان این کار دولت نیست. ستاریان می‌گوید: اگر فرض را بر این بگیرید که مشکل مسکن قابل حل است، غلط است، چرا که دیگر این مشکل برای دولت قابل حل نیست. دولت برای حل مشکل مسکن باید کل ساختار اقتصادی را دگرگون کند. طی ۴۰ سال گذشته همواره مداخله دولت در بخش مسکن صورت گرفته، اما هرگز نتیجه نداده است. سیاست واگذاری زمین، مسکن ویژه، مسکن مهر و بسیاری دیگر از طرح‌ها ارائه شد، اما هنوز دهک‌های بالا و میانی جامعه هم با مشکل خانه‌دارشدن درگیر هستند؛ چه برسد به دهک‌های پایین. به اعتقاد من کارشناسانی که به قوه مجریه مشاوره می‌دهند صورت مساله را کوچک و حل‌شدنی طرح می‌کنند و دولت‌ها را همواره به خواب خرگوشی می‌برند. من این را خیانت کارشناسی می‌نامم.

کاهش ۴۳ درصدی معاملات نسبت به ۱۰ ماهه نخست سال قبل
گزارش تجمیعی وضعیت بازار مسکن شهر تهران نیز حاکی از آن است که طی ۱۰ ماهه نخست سال ۱۳۹۸ تعداد معاملات ۶۱ هزار و ۱۰۹ فقره بوده که ۳/۴۳ درصد نسبت به زمان مشابه سال قبل کاهش یافته است. متوسط قیمت یک متر مربع واحد مسکونی آپارتمانی در ۱۰ ماهه نخست ۱۳۹۸ بالغ بر ۱۲ میلیون و ۹۸۹ هزار تومان بوده که از رشد ۷۰ درصدی نسبت به ۱۰ ماهه نخست ۱۳۹۷ حکایت دارد. ارزش ریالی مبایعات انجام‌شده در ۱۰ ماهه نخست امسال ۶۵ هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان بوده که نسبت به همین زمان در سال قبل ۲/۵ درصد پایین آمده است. تعداد واحد مسکونی در پروانه‌های ساختمانی صادره نیز
۴۷ هزار و ۹۲۹ فقره بوده که این شاخص نیز نسبت به ۱۰ ماهه نخست سال گذشته ۸/۱۶ درصد کاهش
نشان می‌دهد.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات بر گرفته از روزنامه صبح نو ، تاریخ انتشار:  7 بهمن 1398 ، شماره: ۸۷۴ ، www.sobhe-no.ir