شعار سال: ابتدای هفته گذشته دولت اعلام کرد که مدارس در مناطق کم‌خطر کشور از ۲۷‌اردیبهشت‌ماه بازگشایی خواهند شد.شاید این تصمیم در ابتدا کمی عجیب به نظر می‌رسید، چرا‌که ستاد کرونا از ابتدا اعلام کرده بود که مدارس و دانشگاه‌ها آخرین مکان‌هایی هستند که بازگشایی خواهند شد. با این حال نه تنها جامعه پزشکی به این تصمیم خوش‌بین نبوده بلکه برخی از مردم به‌خاطر نگرانی‌های ناشی از بیماری آمادگی روانی لازم برای فرستادن دانش‌آموزان خود به مدرسه را ندارند.

بازگشایی در نفس‌های آخر سال تحصیلی
پس از آنکه در اوایل اسفند‌ماه سال گذشته با دستور ستاد ملی مبارزه با کرونا، فعالیت مدارس تا مدت نامشخصی تعلیق شد و دانش‌آموزان در سراسر کشور از حضور در مدرسه بازماندند، در مواجهه با این واقعه، وزارت آموزش‌و‌پرورش شعار «آموزش تعطیل شدنی نیست» را به‌عنوان راهبرد اصلی خود انتخاب و بر این اساس، برنامه‌های مختلفی برای پر کردن این خلأ آموزشی در نظر گرفت. در کنار آموزش‌های صداوسیما، آموزش‌و‌پرورش از اپلیکیشنی به نام «شاد» رونمایی کرد. شبکه‌ای که البته با مشکلات زیادی همراه بود. مشکلاتی مانند هزینه‌های اینترنت، نداشتن دستگاه‌های هوشمند در خانوارها، سرعت و آموزش دست و پا شکسته در این شبکه، آموزش‌و‌پرورش را برآن داشت که برای یک ماه آخر سال دست‌کم مدارس را بازگشایی کنند؛ بنابراین مهم‌ترین دلیل برای بازگشایی مدارس کشور مسأله کیفیت آموزش‌ها و تأثیر آن بر افت تحصیلی و نابرابری آموزشی تلقی می‌شود. در سه ماه گذشته معلمان و مدارس تلاش زیادی برای دسترسی دانش‌آموزان به آموزش‌های از راه دور انجام دادند، اما برآورد‌های اولیه نشان می‌دهد دسترسی به آموزش‌ها لزوماً به یادگیری با کیفیت ختم نشده است و این موضوع می‌تواند در سال‌های آینده آموزش‌و‌پرورش را با افت مزمن تحصیلی دانش‌آموزان مواجه کند.
یکی دیگر از دلایل بازگشایی مدارس، می‌تواند بازگشایی تمام مشاغل پرخطر در بیشتر مناطق کشور باشد. هنگامی که تعاملات کاری در شهر‌ها برقرار شده، حداقل یک واسطه برای انتقال بیماری به درون هر خانواده ایجاد خواهد شد. به همین دلیل تأثیر نسبی بازگشایی مدارس بسیار کمتر از بازگشایی سایر مشاغل است. با این حال در بخشی از دستورالعمل وزارت بهداشت برای بازگشایی مدارس آمده است: «به‌دلیل فرصت ارزیابی خطر مجدد، به شدت توصیه می‌شود که از بازگشایی عجولانه مهدکودک‌ها و مدارس اجتناب شود، نباید فراموش کرد که کودکان به‌عنوان یکی از گروه‌های فوق پخش‌کننده بیماری شناخته می‌شوند، اما فاصله‌گذاران اجتماعی خوبی نیستند و این ماهیت کودکی است.» البته این نگرانی بیشتر درباره وضعیت دانش‌آموزان دبستانی است که به اقتضای سن‌شان نمی‌توانند نکات بهداشتی را به خوبی رعایت کنند. بخشی از خانواده‌ها معتقدند این شیوه بازگشایی مدارس، می‌تواند به لحاظ درسی به نفع دانش‌آموزان باشد، اما اگر موارد بهداشتی رعایت نشود در نهایت، ممکن است سلامت آن‌ها به مخاطره بیفتد و حالا در مرحله بازگشایی یک ماهه مدارس باید تدابیری لحاظ شود تا بتوان به خانواده‌ها این اطمینان را داد که سلامت فرزندان آن‌ها حفظ می‌شود.

تکلیف شهریه مدارس غیرانتفایی چه می‌شود؟
گذشته از مباحث درسی، آموزشی و تربیتی، موضوعات دیگری هستند که اکنون با ابهامات و چالش‌هایی روبه‌رو شده و با وجود اعتراض والدین، هنوز پاسخ درستی به آن‌ها اعلام نشده است. یکی از این مسائل شهریه مدارس غیرانتفاعی است که به‌دلیل کاهش هزینه‌های جاری مدارس در پی عدم حضور چندماهه دانش‌آموزان، انتظار می‌رفت با کاهش یا تخفیف مواجه شوند. بسیاری از خانواده‌ها معتقدند چرا درحالی که فرزند آن‌ها ماه‌هاست مدرسه نرفته است باید شهریه آن را کامل بپردازند. این والدین استدلال می‌کنند که با تعطیل شدن مدارس هزینه‌های جاری آن‌ها تقریباً به صفر رسیده است و صرفاً حقوق معلم‌ها پرداخت می‌شود. بسیاری از این مدارس علاوه بر شهریه اولیه، هزینه‌های مازادی برای کلاس‌های فوق برنامه، کلاس رباتیک، استخر، صبحانه و اردو‌های علمی نیز دریافت کرده‌اند که با تعطیلی مدارس هیچ‌کدام از این موارد اجرایی نشده است، ولی در مقابل شهریه دانش‌آموزان را با وجود آموزش ناقص و ارائه ندادن خدماتی که انتظار می‌رفت، به صورت کامل دریافت کرده‌اند.
مجتبی زینی‌وند، رییس سازمان مدارس و مراکز غیردولتی وزارت آموزش‌و‌پرورش درباره پرداخت شهریه‌ها گفت: «ما اخیراً مصوبه‌ای در شورای عالی سیاستگذاری داشته‌ایم که طبق آن شهریه کلاس‌های فوق‌برنامه غیر‌آموزشی مانند استخر، غذا، سرویس و المپیادها، در صورتی که هزینه‌ای بابت آن پرداخت شده، اما تعهد مدارس انجام نشده؛ این شهریه‌ها با توافق و تعاملی که با اولیا دارند به آن‌ها بازگردانند یا به‌عنوان بخشی از شهریه سال آینده محاسبه کنند.» وی ادامه داد: «اما در خصوص شهریه ثابت که برای فعالیت‌های آموزشی بوده است، با توجه به اینکه جریان آموزش فعال و فرایند آن پویا بوده است و مدارس به انواع و شیوه‌های مختلف آموزش را به دانش‌آموزان ارائه داده‌اند، در برگشت شهریه ثابت تصمیمی گرفته نشده و خانواده‌ها باید اقساط شهریه را همچنان پرداخت کنند.»
زینی‌وند گفت: «معلمان در خانه بیشتر از زمانی که مدارس باز بوده، وقت می‌گذارند؛ مخصوصاً مدارس غیردولتی که معلمان صبح تدریس می‌کنند و بعد از ظهر با دانش‌آموزان پرسش و پاسخ دارند. اطلاعات ما در سامانه شهریه کامل است و روزانه وضعیت مدارس رصد می‌شود.» معاون وزیر تصریح کرد: «با این حال اگر کلاس‌ها به صورت حضوری برگزار شود، مدارس هم باید غذا بدهند و هم سرویس مدارس برقرار باشد و هم اینکه فعالیت‌های فوق‌برنامه داشته باشند.»
شنیده‌ها حاکی از این است که بازگشایی مدارس هرچند به صورت اختیاری با فشار مدارس غیرانتفاعی به وزارت آموزش‌و‌پرورش انجام شده است. چرا‌که با این بازگشایی یک ماهه مدارس فرصتی پیدا می‌کنند تا تعهدات انجام نشده خود را تکمیل و از پس دادن شهریه مازاد طفره بروند. با این حال احقاق حق و حقوق دانش‌آموزان و والدین آن‌ها مانند حقوق مجموعه آموزشی بر آموزش‌و‌پرورش واجب است و انتظار می‌رود این وزارتخانه با نظارت بیشتری میزان و نحوه بازگشت هزینه شهریه مدارس غیرانتفاعی را بررسی کنند.

شعار سال،با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه صبح نو، کد خبر:38006، تاریخ انتشار: 27 اردیبهشت 1399، www.sobhe-no.ir