شعارسال:انسان موجودی است که در کنار همه توانمندنی ها و استعدادهای مادی ومعنویش، ممزوج با خطا، ضعف و زیاده روی آفریده شده است.
 
از بزرگترین دغدغه های انسان دیندار افتادن به دام گناه و پیروی از هوای نفس در برابر احکام واوامر الهی است، گناه وتوبه و توبه شکستن، داستان پایان ناپذیر زندگی دیندارانه است، داستانی که زشتی آن در گناه و زیبایش در توبه است، البته در گناهی که حق الناس در آن نباشد وگرنه گام نخست توبه، ادای حق الناس است.

توبه پیش از آنکه بازگشت و عدم تکرار گناه باشد، پی بردن به نقص و بی مقداری انسان در برابر خداست واز این روست که در ادعیه و مناجات، توبه ، خود موضوع است و گاه رشد وفیضی که از توبه عاید انسان می گردد، در عبادات و فضیلتها مهیا نمی شود.
 
اما جنبه دیگر دینداری غلو است، اگر موضوع گناه شیطان و گناه است، موضوع غلو اولیا الهی و نیکی هاست، در غلو افراط در عقاید دینی، گوینده نسبت به جایگاه یک پیامبر، امام یا اولیا وبندگان صالح الهی افراط می کند و او را از حدی که هست بالاتر معرفی می کند.
 
در ظاهر غلو کنندگان و غالیان، بیش از دیگران وارسته ومعنوی و عالمند، چون بیشتر از آنها میفهمند و مطالبی می گویند که در ذهنیت متعارف دینداران نیست.
 
برعکس گنهکاران که در زمان ارتکاب گناه و پس از آن با سرزنش وجدان و خشوع و احساس ذلت و شرمسازی ، در برابر غلو کنندگان، در حین غلو و پس از آن، احساس خوبی دارند و تصور می کنند در مسیر معنویت از دیگران سبقت گرفته اند وبه معارفی رسیده اند که بدیع و بکر است.
 
این احساس معنوی موجب افزایش شتاب در غلو و گرایش بیشتر مریدان به اینگونه مطالب می شود وبه تشنگی برای افراط دامن می زند.
 
نتیجه غلو اجتماعی ورسانه ای، فرقه سازی و جمع کردن مریدان و افرادی است که مسیر یکنواخت ودشواری دینداری و بندگی خداوند را با مسیر میانبر، تازه وجذاب مرید ومرادی و بدعت ونوآوری جایگزین می کنند و از این تغییر سرمستند و طبیعی است که غلو را پایانی نیست، کرامت سازی وافراط درباره پیامبر و ائمه و اولیا الهی، بتدریج تازگی خود را از دست می دهد ونیاز به ساختن دانستنهای جدید و سوژه های تازه است و بتدریج خود غلو کننده سوژه می شود و همانگونه که وی برای دیگران داستان وکرامت ساخت، مریدان برای او می سازند.
و این مسیری است که موجب می شود غلو و افراط در عقاید ورفتارهای دینی به قدرت گره بخورد و یکی از ابزارها برای افزایش جایگاه اجتماعی شخص یا مبرا کردن او از پاسخگویی با مقدس نمایی جایگاه وشخیصتش در میان مردم باشد.
 
غلوی که مانند هر انحراف وافراط دیگری نهایت ندارد و اگر بابش گشوده شد، پایانی بر آن متصور نیست، سخنرانان ومداحان بیش از دیگران در ورطه فروغلطیدن به دام غلو ناآگاهانه یا تبدیل شدن به ابزار غلو هدفمند هستند.
 
در قرآن، غلو مسیحیان درباره عیسی بن مریم (ع) بعنوان نمونه ای از این انحراف ذکر شده است، غلو خلیفه دوم در مورد نامیرا بودن پیامبر در زمان رحلت ایشان نمونه ای دیگر است که برخی آن را به ابزاری برای زمان خریدن جهت برگزاری سقیفه تشبیه کرده اند و تاریخ شیعه مملو از افراطها وغلوهایی است که ائمه بیشترین نهی و تذکر و مبارزه را با آن داشتند اما همواره این خطر بزرگ دینداری، هویت وسلامت دینداری شیعیان را تهدید کرده است.

 

شعارسال،با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته  از  پایگاه خبری تحلیلی انتخاب  ،تاریخ انتشار: 24  اردیبهشت   1399،کدخبر: 548876 ،www.entekhab.ir