شعار سال: روزنامــه «فـرهیختگان» روز سـه شنبـه ۲۰ خــرداد مــاه در گــزارشی با عنـوان «۱۰۰ میـلیـون بــــدهــیـد، دانــش بنیـــان شــویــد» از ســوءاسـتـفــاده افـرادی از رونـــد صـــدور مجـــوز شــرکـت هــای دانــش بـــنــیـان خـــبــر داد کـه بـا واکـنـش مـعاونـت علمــی و فناوری ریاسـت جمهــوری همـراه شـد. متن جوابیه این نهـاد در ادامــه بــه صـورت کامـل منتشــر می‌شود.

جناب آقای محمدامین ایمانجانی
مدیرمسئول محترم روزنامه فرهیختگان
با سلام

احتراما نظر به گزارش منتشرشده در صفحه اول و صفحه سوم روزنامه فرهیختگان مورخ ۲۰ خردادماه با تیتر «۱۰۰ میلیون بدهید، دانش‌بنیان شوید» در توضیحات این مرکز به شرح پیوست ارسال می‌گردد. خواهشمند است برابر قانون مطبوعات این جوابیه را عینا در همان صفحه جهت تنویر افکار عمومی و به‌خصوص مخاطبان فهیم آن رسانه محترم منتشر نمایید.

درحال‎حاضر بیش از ۵۰۰۰ هزار شرکت دانش‌بنیان در کشور وجود دارد. شرکت‌هایی که فرآیند ارزیابی را پشت‌سر گذاشته و توانسته‌اند محصول دانش‌بنیان خود را به ثبت برسانند. در این راستا مرکز شرکت‌ها و موسسات دانش‌بنیان معاون علمی و فناوری ریاست‌جمهوری تلاش کرده برای جلوگیری از هرگونه آسیب به فرآیند ارزیابی شرکت‌ها و موسسات در مسیر دانش‌بنیانی، شفافیت کاملی از مسیر ارزیابی این فرآیند را در سامانه خود ارائه دهد.
در این گزارش روند ثبت و دانش‌بنیانی شرکت‌ها و موسسات به‌همراه روش‌های پشتیبانی و رسیدگی به ابهامات و مشکلات توضیح داده شده است:

۱- از سال ۱۳۹۲ که برمبنای اولین آیین‌نامه ارزیابی شرکت‌ها و موسسات دانش‌بنیان، شرکت‌های متقاضی ارزیابی شده‌اند تاکنون هر سال ویرایش جدید آیین‌نامه مذکور تدوین و در دستورکار قرار گرفته است. این به‌روزرسانی‌ها با هدف افزایش شفافیت در فرآیند ارزیابی و دقیق‌تر و سختگیرانه‌تر شدن معیار‌های آن انجام شده است.

۲- یکی از این تغییرات، به‌روزرسانی فهرست کالا و خدمات دانش‌بنیان است که هر سال برخی محصولات از آن خارج شده و برخی حوزه‌های نوظهور و با فناوری بالا وارد آن می‌شوند. این موضوع که به‌مرور زمان استاندارد‌ها ارتقا یافته و سختگیرانه‌تر شود در همه صنایع و فناوری‌ها امری طبیعی و پذیرفته‌شده است. مانند ارتقا از استاندارد یورو ۴ به یورو ۵ در صنعت خودروسازی، بنابر آمار موجود تاکنون بیش از ۱۵۰۰ شرکت که براساس آیین‌نامه‎های ارزیابی سال‌های گذشته به‎عنوان شرکت دانش‌بنیان تایید شده بودند در تمدید اعتبار دانش‌بنیان شدن، از فهرست شرکت‌های دانش‌‎بنیان خارج و عدم تایید شدند که این آمار نشان از سختگیرانه‌تر و دقیق‌تر شدن معیار‌های ارزیابی دارد. این آمار نشان‌دهنده این نکته است که با معیار‌های فعلی و دقت عملی که در ارزیابی متقاضیان شکل گرفته است، نمی‌توان ادعای مدعیان دور زدن فرآیند با استفاده از روش‌های غیرمرسوم برای ارزیابی شرکت‌های دانش‌بنیان را پذیرفت.

۳- همزمان با دقیق‌تر شدن و بالا رفتن سطح معیارها، تسهیل فرآیند ارزیابی نیز در دستورکار مرکز شرکت‌ها و موسسات دانش‌بنیان قرار گرفت. به‌طوری‌که هم‌اکنون تمام اقدامات مربوط به ارزیابی شرکت‌های متقاضی دانش‌بنیان شدن از ثبت‌نام، ارائه اطلاعات، ارزیابی فنی تا اعلام نتیجه و حتی اعتراض به آن در سامانه ارزیابی شرکت‌های دانش‌بنیان تجمع و ساده‌سازی شده است. این یکپارچگی و سامانه‌ای شدن علاوه‌بر سهولت دسترسی، موجب ایجاد عدالت میان شرکت‌ها شده است. چراکه هم‌اکنون هیچ تفاوتی در ارزیابی شرکتی که در تهران است با شرکتی که در سایر شهرستان‌ها مستقر است، وجود ندارد و همه به‌راحتی می‌توانند درخواست ارزیابی خود را بدون هیچ هزینه‎ای ارسال نمایند.

درصورتی‌که مدارک شرکت آماده باشد، بارگذاری مدارک در کمتر از یک ساعت امکان‌پذیر است و فرآیند ارزیابی، ساده و رایگان است.

به‌علاوه اینکه در همه این فرآیند‌ها مرکز مشاوره دانش‌بنیان با شماره تماس ۰۲۱۸۳۵۳۴ به تمامی ابهامات و سوالات افراد و شرکت‌ها پاسخ داده و راهنمایی لازم را ارائه می‌کنند.

در ادامه مهم‌ترین اقداماتی که در تسهیل فرآیند ارزیابی موثر بوده‌اند، اشاره می‌شود:

الف- شفافیت فرآیند

از سال‌های گذشته که اجرای قانون حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان در معاونت علمی و فناوری آغاز شد، مجموعه‌ای کاملی از اطلاعات موردنیاز شرکت‌های متقاضی نظیر نحوه ثبت‌نام و ارزیابی، شاخص‌های موردنظر، مستندات لازم، فهرست کالا و خدمات دانش‌بنیان در سامانه دانش‌بنیان (WWW.Daneshbonyan.ir) در دسترس عموم قرار داده شده است. همچنین بخشی با عنوان سوالات متداول ارزیابی در این سامانه قرار دارد که به ابهامات پرتکرار شرکت‌ها پاسخ داده است.

ب- مرکز مشاوره تلفنی و سامانه پاسخگویی

علی‌رغم دسترسی به اطلاعات موردنیاز ارزیابی در سامانه‌های معاونت علمی و فناوری، ممکن است شرکت‌های متقاضی در فرایند ارزیابی به هر دلیلی با سوالات و ابهامات مواجه شوند که برای پاسخ به این ابهامات مرکز مشاوره دانش‌بنیان به‌صورت رایگان به‌صورت تلفنی (۰۲۱۸۳۵۴۳) پاسخگوی افراد و شرکت‏ها است. به‌طوری‌که در هر ماه بیش از ۳۷۰۰ تماس در مرکز مشاوره دانش‌بنیان پاسخ داده می‌شود. همچنین سامانه پاسخگویی مکتوب (crm.isti.ir) نیز با هدف افزایش پاسخگویی به مخاطبان در سال ۱۳۹۸ راه‌‎اندازی شده است که در دسترس شرکت‎های متقاضی وجود دارد، در این سامانه نیز بیش از ۱۸ هزار سوال در سال ۱۳۹۸ پاسخ داده شده است.

این دو سازوکار امکانی را فراهم کرده است تا همه شرکت‌های متقاضی چه در تهران و چه در شهرستان‌ها به آسانی بتوانند به‎صورت رایگان و در اسرع وقت به کارشناسان معاونت علمی و فناوری دسترسی پیدا کرده و پاسخ موردنظر خود را دریافت کنند.

ج- برگزاری کارگاه‌های آموزشی رایگان

علاوه‌بر سازوکار‌های فوق، کارگزاران ویژه‌ای برای معرفی فرآیند‌های ارزیابی و برنامه‌های حمایتی و معاونت علمی و فناوری درنظر گرفته شده‌اند که ماموریت دارند با برگزاری مستمر کارگاه‎های آموزشی در مراکز تجمع شرکت‌ها ازجمله پارک‎های علم و فناوری و مراکز رشد، دانشگاه‎ها و شهرک‌های صنعتی به‎صورت حضوری به تبیین فرآیند‌ها و پاسخ به ابهامات شرکت‎ها بپردازند. هزینه برگزاری این کارگاه‎ها را به‎صورت کامل معاونت علمی و فناوری پرداخت می‌کند. از سال ۱۳۹۸ تاکنون بیش از ۱۲۰ کارگاه آموزشی به‌صورت حضوری و آنلاین در سراسر کشور برگزار شده است.

د- رسیدگی به اعتراض شرکت‌ها نسبت به نتایج ارزیابی

ممکن است شرکت‌های متقاضی به هر دلیلی نسبت به نتیجه ارزیابی شرکت خود اعتراض داشته باشند. معاونت علمی و فناوری علاوه‎بر اعلام شفاف این سازوکار در سامانه‌های خود، فرآیند انجام آن را نیز بدون مراجعه حضوری یا ارسال نامه پیگیری می‎کند و کافی است شرکت‎های معترض به سامانه ارزیابی شرکت‎ها و موسسات دانش‎بنیان مراجعه کرده و اعتراض خود را ثبت نمایند تا در اسرع وقت به آن رسیدگی شود.

۵- تمام اقدامات تسهیل‎کننده و تسریع‎کننده فوق با این هدف انجام شده است که هر شرکت متقاضی به‌صورت رایگان و در کمترین زمان بتواند تقاضای ارزیابی خود را ارائه دهد و هیچ نیازی به کمک گرفتن از یک فرد یا شرکت مشاور در این زمینه نداشته باشد.

۶- درحال‌حاضر برخی افراد که مشاوره‌های گوناگون کسب‎وکار مانند ثبت اختراع، ثبت برند، ثبت شرکت، سرمایه‌گذاری، بازاریابی، اخذ مجوز و... را ارائه می‌کنند، اقدام به ارائه مشاوره درباره موضوع شرکت‌های دانش‎بنیان به متقاضیان می‎کنند.

ادعای این مشاوران زمانی عجیب‎تر می‎شود که خود اطلاعات نادرست و قدیمی از فرآیند‌های ارزیابی دانش‎بنیان دارند و با ارائه این اطلاعات نادرست و مبهم و پیچیده نشان دادن فرآیند‌های ارزیابی، سعی در جلب‎نظر مشتری و دریافت مبالغی دارند.

بررسی سایت‎های اینترنتی این مدعیان نشان می‎دهد اطلاعات منتشرشده در آن‌ها بسیار مخدوش و نادرست است و انتظار می‎رود شرکتی که ادعای دانش‎بنیان دارد به‎صورت عالمانه وارد فرآیند شود و به اصطلاح «با ریسمان پوسیده این‌ها خود را به چاه نیندازد.»

۷- با توجه به مجموعه نکات ذکرشده امید است فناوران و شرکت‌های متقاضی با صرف اندکی وقت و مطالعه فرآیند‌ها از سامانه‌های رسمی معاونت علمی و فناوری و استفاده از امکانات رایگان و قابل‌اعتماد مشاوره‌ای کارشناسان و نمایندگان این معاونت، در دام شرکت‎های مدعی نیفتند. تاکنون بیش از (۱۵۰۰۰) شرکت متقاضی، خودشان تقاضای خود را بر روی سامانه ثبت کرده‌اند و شخصا فرآیند ارزیابی خود را پیگیری نموده‌اند.

۸-دامن زدن به این مسائل در سطح رسانه‌ها درحالی‌که اهمیت آن در کنار مسائل اصلی این حوزه مانند مشکلات بیمه‌ای، توسعه بازار و رفع نیاز‌های فناوران کشور از مسیر شرکت‌های دانش‌بنیان بسیار ناچیز است، نه‌تن‌ها کمکی به ارتقای اقتصاد دانش‌بنیان در کشور نخواهد کرد که آن را سرگرم موضوعات حاشیه‌ای و کم‎اهمیت می‎کند و درنتیجه موجب هدر رفتن زمان و توان فعالان این حوزه نیز خواهد شد؛ لذا انتظار می‌رود جراید کشور وقت خود را به مسائل حاشیه‌ای و ژورنالیستی با تیتر‌های جنجالی اختصاص ندهند و به مسایل اصلی و پرتکرار زیست‎بوم دانش‌بنیان بپردازند. بدیهی است این مرکز درصورت بروز تخلف و ارائه اسناد متقن و راستی‌آزمایی‌شده، وظیفه برخورد از طریق محاکم قانونی را برعهده دارد و با سوءاستفاده‌کنندگان به‌شدت برخورد خواهد کرد.

پرویز کرمی، مشاور معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهور و رئیس مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی

 

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت روزنامه فرهیختگان، تاریخ انتشار: 25 خرداد 1399، کد خبر: 178452، www.farhikhtegandaily.com