۷۰ درصد نهاده‌های دامی از بازار سیاه تأمین می‌شود

طی ماه‌های اخیر قیمت نهاده‌های دامی در بازار سیاه به حدی افزایش یافته که این اختلاف چند برابری دامداران را با زیان‌های بسیاری در امر تولید مواجه کرده است، هم‌اکنون ۳۰ درصد نهاده‌های دامی با نرخ مصوب و ۷۰ درصد از بازار سیاه تأمین می‌شود که ادامه این روند منجر به حذف مواد پروتئینی از قبیل لبنیات از سفره مردم می‌شود.

شعار سال: همه ساله قیمت محصولات لبنی در بازار دستخوش تغییر و تحولاتی قرار می‌گیرد که این امر منجر به کوچک شدن سهم محصولات لبنی در سبد خانوار می‌شود. دبیر انجمن صنایع لبنی در نیمه خرداد امسال اعلام کرد با توجه به افزایش هزینه‌های تولید، قیمت‌های جدید پیشنهادی را به سازمان حمایت ارائه می‌دهد که در نهایت در ۱۰ تیر قیمت سه قلم پر محصول لبنی همچون شیر، ماست و پنیر افزایش یافت.

ناگفته نماند که قیمت سایر محصولات لبنی که مشمول قیمت‌گذاری نیست، قبل از افزایش سه قلم پرمصرف در بازار با نوساناتی روبه‌رو شد که این امر با اعتراض شدید خانوار‌ها روبه‌رو شد.

بررسی‌ها نشان می‌دهد که هم‌زمان با افزایش قیمت محصولات لبنی، تقاضا برای خرید کاهش یافته است؛ چراکه در شرایط فعلی اقتصاد، خانوار‌ها اولویت‌هایی برای خرید مایحتاج خود دارند که اختلاف معنادار سرانه مصرف با متوسط جهانی تنها منجر به افزایش هزینه‌های درمان می‌شود که انتظار می‌رود مسئولان دولتی برای کاهش این فاصله یارانه‌هایی را به بخش تولید و مصرف اختصاص دهند.

با وجود افزایش قیمت شیرخام و به‌دنبال آن محصولات لبنی، دامداران انتقاداتی دارند و معتقدند افزایش قیمت شیرخام هیچ سنخیتی با هزینه‌های تولید ندارد که اگر مسئولان سازمان حمایت هر چه سریع‌تر اقدام به اصلاح نرخ شیر خام نکنند، صنعت دامداری در سال جهش تولید به تعطیلی کشیده می‌شود.

حال به سراغ مسئولان ذی‌ربط می‌رویم تا از آخرین جزئیات افزایش قیمت لبنیات بر سرانه مصرف، راهکار‌های ارتقای سرانه و مقایسه سرانه مصرف در کشور با متوسط جهانی با خبر شویم.

قیمت مصوب شیرخام بدون حضور نمایندگان تشکل‌ها اعلام شد

مدیرعامل اتحادیه سراسری دامداران ایران با انتقاد نسبت به نرخ دو هزار و ۹۰۰ تومانی شیرخام به باشگاه خبرنگاران جوان گفت: با گذشت هشت ماه از پیگیری اتحادیه دامداران، ستاد تنظیم بازار نرخ دو هزار و ۹۰۰ تومانی را برای خرید هر کیلو شیرخام از دامدار مصوب کرد، درحالی‌که این نرخ هیچ گونه سنخیتی با هزینه‌های تولید ندارد.

سعید سلطانی‌سروستانی افزود: بنابر قانون، تشکل‌ها در جلسه ستاد تنظیم بازار باید حضور داشته باشند که متأسفانه نرخ مصوب بدون حضور نمایندگان تشکل‌ها اعلام شد.

سلطانی‌سروستانی قیمت منطقی هر کیلو شیر خام را با احتساب ۱۰ درصد سود سه‌هزار و ۳۰۰ تومان اعلام کرد و گفت: درحال‌حاضر شیرخام کم‌تر از قیمت تمام‌شده تولید عرضه می‌شود که در سال جهش تولید این موضوع بازدارنده تولید است.

مدیرعامل اتحادیه سراسری دامداران ایران با بیان این‌که قیمت فعلی شیرخام سنخیتی با هزینه‌های تولید ندارد، بیان کرد: اگر قیمت خرید شیرخام اصلاح نشود، کار به جایی می‌رسد که بسیاری از واحد‌های دامداری به‌سبب زیان در فروش تعطیل می‌شوند.

وی در واکنش به افزایش ۲۷ درصدی قیمت لبنیات گفت: اگرچه واحد‌های تولیدی مشکلات خاص خود را دارند، اما قیمت شیرخام تا فرآوری محصول سه برابر اختلاف دارد که در این قضیه تنها دامدار و مصرف‌کننده متحمل زیان می‌شود.

سلطانی درباره تأثیر افزایش قیمت لبنیات بر سرانه مصرف بیان کرد: در شرایط فعلی اقتصاد که قدرت خرید خانوار رو به کاهش است و مردم اولویت‌هایی در هزینه زندگی خود دارند، از این‌رو افزایش قیمت لبنیات بر میزان مصرف و تولید تأثیر سوء دارد.

وی با اشاره به این‌که قیمت نهاده‌های تولید به‌شدت افزایش یافته است، بیان کرد: هم‌اکنون ۳۰ درصد نهاده‌های دامی با نرخ مصوب و ۷۰ درصد از بازار سیاه تأمین می‌شود که به‌سبب اختلاف‌های چندبرابری تولید، هزینه تمام‌شده تولید به‌شدت افزایش یافته است.

به گفته این مقام مسئول، با وجود اختصاص ارز چهارهزار و ۲۰۰ تومانی به واردات انتظار می‌رود که نهاده‌های دامی با نرخ مصوب در اختیار دامداران قرار بگیرد که متأسفانه بخش اعظم ذرت و کنجاله سویا از بازار سیاه تأمین می‌شود.

مدیرعامل اتحادیه سراسری دامداران ایران قیمت هر کیلو جو را بالای دو، ذرت دو هزار و ۵۰۰ و کنجاله سویا شش هزار تومان اعلام کرد و افزود: قیمت کنونی کاه، کلش و ذرت علوفه‌ای نسبت به سال قبل ۵۰ تا ۱۰۰ درصد رشد داشته که تمامی این عوامل هزینه‌های تولید را بالا برده است.

این مقام مسئول ادامه داد: قیمت مصوب شیرخام بدون مشورت با ما دو هزار و ۹۰۰ تومان تعیین شد که مسئولان علت آن را عدم توانایی مصرف‌کنندگان برای خرید لبنیات عنوان می‌کنند، درحالی‌که این امر به نفع تولید نیست و در بلندمدت خسارات جبران‌ناپذیری را به صنعت وارد می‌کند.

ارتباط مستقیم کاهش مصرف با افزایش قیمت لبنیات

مدیرعامل اتحادیه‌های تعاونی تولیدکنندگان فرآورده‌های لبنی نیز با اشاره به این‌که ارتباط مستقیمی که بین کاهش مصرف و افزایش قیمت لبنیات وجود دارد، اظهار کرد: افزایش تورم در قیمت مواد اولیه مورد نیاز تولید محصولات لبنی اعم از شیرخام، ظروف بسته‌بندی، سایر هزینه‌های تولید و به‌تبع محصول نهایی تأثیرگذار است.

علی‌احسان ظفری افزود: اگر دولت به‌طور مستقیم از تولید حمایت کند، تغییری در سرانه مصرف ایجاد نمی‌شود، در غیر این صورت شاهد افت چشمگیر سرانه مصرف هستیم. ظفری اعطای یارانه به بخش تولید را تنها راه‌حل سلامت جامعه و مصرف بالای محصولات لبنی اعلام کرد.

مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های تولیدکنندگان فرآورده‌های لبنی میانگین مصرف جهانی لبنیات را ۱۶۰ کیلو و در کشور ما حدود ۶۰ کیلو اعلام کرد و گفت: پرداخت یارانه از سوی دولت تنها راه‌حل ارتقای سرانه مصرف لبنیات اعلام کرد؛ چراکه فاصله معناداری با متوسط جهانی داریم.

قیمت تمام‌شده هر کیلو شیرخام ۵ هزار و ۹۵۰ تومان است

رئیس انجمن صنفی گاوداران کشور هم از کمبود نهاده‌های دامی در بازار خبر داد و گفت: با وجود آن‌که نهاده با نرخ آزاد به وفور در بازار موجود است، اما با نرخ مصوب نیست؛ این درحالی است که مسئولان اذعان می‌کنند که ارز مورد نیاز را تخصیص دادند.

احمد مقدسی افزود: هم‌اکنون هر کیلو کنجاله سویا با نرخ هفت، ذرت دوهزار و ۷۰۰ و جو دو هزار و ۲۰۰ تومان در بازار سیاه عرضه می‌شود که با نرخ‌های مصوب اختلاف چند برابری دارد، به‌همین خاطر اگر مسئولان نتوانند بازار نهاده را کنترل کنند، صنعت دامپروری همانند مرغداری نابود می‌شود.

مقدسی ادامه داد: تولیدکنندگان به هر میزانی که کنجاله و ذرت از بازار آزاد بخواهند، دو ساعت بعد درب واحد تولیدی تحویلشان داده می‌شود، حال این سوال مطرح است که چرا نهاده در بازار آزاد موجود است، اما با نرخ مصوب نیست؟ این درحالی است که قیمت مصوب شیرخام از دامدار با این نرخ فاصله معناداری دارد که از مسئولان ستاد تنظیم بازار تقاضا داریم برای استمرار تولید، نرخ مصوب را متناسب با هزینه‌های تولید اصلاح کنند.

همه ساله با افزایش حقوق و دستمزد، ظروف بسته‌بندی و سایر مواد اولیه، ستاد تنظیم بازار نرخ اقلام پرمصرف لبنی و شیرخام را افزایش می‌دهد که این موضوع در کنار سایر هزینه‌ها موجب شده تا سهم مصرف لبنیات در سبد خانوار کاهش یابد، اگر دولتمردان یارانه‌ای به بخش تولید و مصرف اختصاص دهند، علاوه‌بر ورشکستگی صنعت دامپروری، سالانه هزینه بالایی باید خرج درمان شود.