مشکل کشور مدیرانی هستند که اعتقادی به خودکفایی ندارند

فعال سابق دانشجویی و پژوهشگر حوزه امنیت غذایی و کشاورزی با بیان اینکه مشکل فعلی کشور ما واقعا تحریم نیست، افزود: مشکل کشور ما مدیرانی هستند که اعتقادی به خودکفایی ندارند.

شعار سال: شایان نادری فعال سابق دانشجویی و پژوهشگر حوزه امنیت غذایی و کشاورزی گفت: متاسفانه در سال‌های اخیر به شدت با نوسان قیمت‌های کالا‌های اساسی از جمله گوشت مرغ، گوشت قرمز، روغن خوراکی و سایر اقلام مواجه بودیم.

وی تصریح کرد: بخش اعظمی از کالا‌های اساسی در این حوزه متکی به مواد وارداتی است مثلاً همین در بحث پرورش مرغ، بحث خوراک دام و نهاده‌های مصرفی وارداتی است. متاسفانه نزدیک به ۸۶ درصد نهاده‌های دامی و خوراک دام ما وارداتی است و این رویه در گذشته هم وجود داشته است.

نادری تاکید کرد: با این وجود بحث ما این است که چرا مسئولان تدبیری برای این مسئله اتخاذ نکرده‌اند. سوال اینجاست که با توجه به شرایط تحریمی کشور و همچنین بحث پدافند غیر عامل نهاد‌های متولی مانند وزارت جهاد کشاورزی و وزارت صمت چه تدبیری برای کاهش واردات این اقلام انجام دادند؟

* یک نگاه واردات محور در مسئولان ما حاکم است که اعتقادی به خودکفایی و تولید داخل ندارند

فعال سابق دانشجویی تصریح کرد: متاسفانه ما هر سال به جای اینکه شاهد کاهش واردات باشیم با افزایش آن مواجه هستیم، بر اساس آماری که مرکز آمار داده در نیمسال دوم سال ۹۸ شاهد افزایش ۲۲ درصدی محصولات کشاورزی بودیم و متاسفانه کاهش ۳۶ درصدی صادرات محصولات کشاورزی را هم مشاهده کردیم یعنی یک نگاه کاملا واردات محور در مسئولان ما حاکم است که هیچ اعتقادی به خودکفایی و تولید داخل ندارند.

* خیلی از مرغداری‌های ما ورشکسته شدند

پژوهشگر حوزه امنیت غذایی و کشاورزی گفت: ما سالانه به جای اینکه بحث تولید داخل را تقویت کنیم که باعث اشتغال و خودکفایی می‌شود، شاهد کاهش تولیدات داخلی هستیم، دلیل این موضوع هم این است که متاسفانه خیلی از محصولات کشاورزی که در داخل هم تولید می‌شود هم وارد بازار نمی‌شود به دلیل یک عده مافیای واردات که امتیاز واردات آن محصولات را گرفتند، تولید داخل را زمین می‌زنند.

نادری افزود: تقریباً اسفند سال گذشته و فروردین سال جاری بود که ما هشدار‌هایی در رابطه با اینکه نهاده‌های دامی به دست مرغداران برسند، دادیم. مثلاً در اردیبهشت ما بحث معدوم کردن جوجه‌های یکروزه را شاهد بودیم و وقتی پای درد دل مرغداران می‌نشستیم می‌گفتند که به مافیای واردات نهاده‌های دامی ارز تخصصی داده شده، ولی این نهاده‌های دامی ترخیص نشده و به دست ما نرسیده است! ما این مسئله را هشدار دادیم، ولی توجه نشد و متاسفانه با احتکار برنامه ریزی شده که وجود داشت خیلی از مرغداران جوجه‌های یکروزه را معدوم کردند.

* با کم و زیاد کردن عرضه و تقاضای نهاده‌های دامی کار قیمت مرغ را به ۲۲هزار تومان رساندند

وی تاکید کرد: متاسفانه الان خیلی از مرغداری‌های ما ورشکسته شدند و از آن طرف خیلی راحت این مافیا با کم و زیاد کردن عرضه و تقاضای نهاده‌های دامی کاری کردند که قیمت مرغ به ۲۲هزار تومان هم برسد و متاسفانه تدبیری هم وجود نداشت.

نادری گفت: متاسفانه همین مافیای واردات ۸۰ درصد انحصار نهاده‌های دامی را در کشور دارند و این جای سوال دارد که چرا یک نفر می‌تواند این انحصار را در اختیار داشته باشد با یک تصمیم و آمدن قیمت‌ها را بالا پایین کند، اینجا مردم مستضعف با مشکل مواجه می‌شوند.

نادری یادآور شد: متاسفانه این رویه ادامه دارد و نهاد‌هایی هم مثل شرکت پشتیبانی امور دام و شرکت بازرگانی دولتی هم نظاره گر هستند. سوال ما این است که چرا در دهه‌های گذشته به خودکفایی در بحث کالا‌های استراتژیک فکر نشده است؟

* مسئولان چرا به فکر خودکفایی نیستند!

پژوهشگر حوزه امنیت غذایی و کشاورزی تصریح کرد: طبق اعلام مرکز آمار طی ۳۰ سال اخیر تعداد بهره برداران محصولات استراتژیک ما با کاهش قابل توجهی روبرو بوده است، مثلاً در بحث یونجه ۵۲ درصد، ذرت ۴۷ درصد، چغندر قند ۴۰ درصد و گندم ۲۶ درصد بهره‌برداران ما کاهش داشتند و جالب اینکه الگوی کشت محصولات ما را به سمت محصولاتی که هیچگونه ارزآوری ندارد و در بحث کشاورزی پر مصرف هستند، برده‌اند، مانند هندوانه و خربزه.

وی تصریح کرد: ما باید ببینیم کسانی که تصمیم گیرنده در این حوزه هستند چرا به فکر خودکفایی نیستند! آیا باید در سال‌های آینده هم با این رویه مواجه باشیم؟

عضو سابق شورای مرکزی جنبش عدالتخواه دانشجوییی گفت: متاسفانه یک نگاه دیگری هم که وجود دارد بحث ژنتیک نژاد‌های بومی دام ما است، برخی اعتقاد دارند کل مشکلات در حوزه شیر گوشت ما با واردات نژاد‌های غیربومی حل می‌شود و اصلاً نگاهی به ظرفیت‌های خوب دام سبک و سنگین ما در داخل کشور نکرده‌اند. اگر ما در ۳۰ سال پیش روی نژاد دام‌های بومی کشور سرمایه گذاری کرده بودیم بدون شک الان این نژاد‌ها الان قابل اتکا بودند.

* باید ظرفیت‌های داخلی را ببینیم

وی افزود: هم اکنون تقریباً ۱۸ استان ما ظرفیت پرورش شتر را دارد، چرا ما به سمت پرورش شتر نرویم؟ گاومیش خوزستان که یک نژاد خوب است، ولی متاسفانه پرورش آن نادیده گرفته شده است، نژاد‌های دیگر هم همین‌طور. متاسفانه با کم کاری مسئولان امر تمام این ذخایر ژنتیکی که ما داریم نادیده گرفته شده و به سمت نابودی رفته است.

نادری تصریح کرد: ما باید ظرفیت‌های داخلی را ببینیم. در بحث نهاده‌های دامی تا کی باید متکی به واردات باشیم؟ در بحث دانه‌های روغنی هم به همین شکل. مثلاً در بحث کلزا وقتی با کلزاکاران کشور صحبت کنیم می‌بینیم پتانسیل و ظرفیت بالایی برای کشت کلزا وجود دارد، اما در جایی که باید این کلزا از آن‌ها خریداری و تبدیل به روغن شود متاسفانه می‌بینیم کارخانه‌داران کلان که وارد کننده کالای وارداتی هستند کلزای داخلی را نمی‌خرند.

وی افزود: ما اگر بحث خودکفایی را می‌خواهیم باید زیرساخت حمایت از کشاورز داخلی را ببینیم. باید با تقویت کشاورزان داخلی هم در بحث خرید محصول، هم بحث ایجاد زیرساخت و هم تجهیز امکانات و تجهیزات کشاورزی به کشاورزان کمک شود.

* وزارت کشاورزی ما احساس می‌کند که وزارت کشت است

نادری یادآور شد: متاسفانه وزارت کشاورزی ما احساس می‌کند که وزارت کشت است و به این فکر نکرده که وزارت برداشت هم هست و می‌تواند از ظرفیت‌هایی که وجود دارد برای خرید محصولات کشاورزی از کشاورزان استفاده کند. این باعث می‌شود دست دلال قطع شود و هم کشاورزی ورشکسته نشود.

وی افزود: متاسفانه در چند روز اخیر خبر‌های ناگواری از کشاورزان شنیده می‌شود. آن‌ها از اینکه محصولات روی دستشان مانده گلایه دارند. دلال محصولات را با قیمت خیلی پایین می‌خرد و با قیمت چندین بار برابر در تهران به فروش می‌رساند. اگر دست دلالان قطع شود محصولات با یک قیمت معقول به دست مصرف کننده خواهد رسید، اما مشخص نیست که وزارت جهاد کشاورزی چه می‌کند.

* مشکل فعلی کشور ما تحریم نیست بلکه مدیرانی است که اعتقادی به خودکفایی ندارند

نادری با اشاره به ارائه مجوز به شرکت‌های وارداتی برای واردات برخی کالا‌ها گفت: متاسفانه گاهی حساب و کتاب درستی هم در اختصاص ارز به این شرکت‌ها وجود ندارد. گاهی وزارت صنعت مجوز داده، وزارت جهادکشاورزی هم ناظر بوده بانک مرکزی هم ارز‌ها را تخصیص داده و هیچ خبری نشده است.

پژوهشگر حوزه امنیت غذایی و کشاورزی با بیان اینکه مشکل فعلی کشور ما واقعا تحریم نیست، افزود: مشکل کشور ما مدیرانی هستند که اعتقادی به خودکفایی ندارند، مدیرانی هستند که نگاه راهبردی در بحث تولید کالا‌های استراتژیک ندارد. ما باید یک نگاه راهبردی خیلی دقیق داشته باشیم.

وی اظهار داشت: در بحث گندم می‌بینیم که وزارت جهاد کشاورزی قیمتی را که برای خرید گندم از کشاورزان مصوب کرد نزدیک ۲۰۰۰ تومان بود که واقعاً با توجه به فضای تورمی سال گذشته عادلانه نبود، این‌ها باعث شد که بسیاری از کشاورزان ما رغبتی برای کاشت گندم نداشتند و همین باعث شد بحث خودکفایی گندم با مشکل موجه شود و ما واردکننده گندم شدیم. جالب هم آنکه همین گندم وارداتی با ارز دولتی چیزی حدود ۳۳۰۰ تومان پای دولت درآمد، یعنی ۸۰۰ تومان بیشتر از قیمتی که کشاورز داخلی می‌خواست.

نادری گفت: متاسفانه افرادی که آقازاده، دامادزاده یا مدیر سابق یا فعلی هستند نگاهشان نگاه خوبی نیست و منافع شرکت‌های خودشان برایشان مهم است. اما این یک بار باید برای همیشه حل شود و این گونه نباشد که هرکسی شرکت وارداتی دارد به فکر خودش باشد و به فکر کشاورز نباشد.