شعار سال: در کشور‌های درحال توسعه تأمین و توزیع آب شرب دیدگاه کلان دولت‌ها را به‌سمتی فراتر از مسائل سیاسی و قومیتی می‌کشاند. این موضوع در کشور‌هایی مانند ایران که نقاط نیمه‌خشک دارد و تقسیم آب به‌طور غیریکنواخت توزیع می‎شود، چالشی اساسی برای برنامه‌ریزی در مقیاسی بزرگ‌تر است. استان اصفهان با برداشت‌های بی‌رویه و غیر‌قانونی آب از زاینده‌رود، در تأمین آب شرب و آب مورد نیاز کشاورزان با بحران روبه‌رو است. اقدامات فرهنگی مسئولان اگرچه در راستای اطلاع‌رسانی و آگاه‌سازی مردم بی‌ثمر نبوده است، اما این‌که در کنار این نوع اقدامات کار اجرایی و عملیاتی در حوزه جلوگیری از برداشت‌های بی‌رویه آب از بالادست زاینده‌رود تا پایین‌دست کم‌تر صورت‌گرفته و دستورالعمل‌های توصیه‌ای برای تمامی ارگان‌های دولتی و خصوصی که بخش زیادی از مصرف روزانه آب شرب را به خود اختصاص می‌دهند، نیز شاید کم‌تر صادر شده و همین عوامل و عوامل دیگر سبب تشدید کم‌آبی اصفهان شده است.

در این باره نماینده اصفهان در شورای‌عالی استان‌ها گفت: با شرایط خشک‌سالی که در استان وجود دارد، باید نسبت به مدیریت آب دقت شود و از برداشت‌های غیراصولی و غیرقانونی جلوگیری به‌عمل آید. مسئولان باید از بذل و بخشش آب دست بردارند و حق کشاورزان را در نظر بگیرند، در غیر این صورت باید منتظر حوادث ناگواری باشیم.
حسنعلی مبینی‌نژاد اظهار داشت: خشک‌سالی که از سال‌های قبل در استان اصفهان وجود داشت، همچنان ادامه دارد و استان با وجود بارندگی‌های اخیر هنوز از نظر منابع آبی در شرایط بحرانی قرار دارد.

عضو شورای‌عالی استان‌ها ادامه داد: در دو سال گذشته با پافشاری کشاورزان مقداری از آب سد زاینده‌رود را رهاسازی کردند که با شرایط موجود کشاورزان شرق و غرب استان توانستند یکی تا دو سال اخیر را پشت‌سر گذاشته و از شرایط موجود نسبتاً راضی باشند.

مبینی‌نژاد در ادامه افزود: اخیراً نیز مسئولان بخش آب به کشاورزان اعلام کرده‌اند، آب را قطع نمی‌کنند. کشاورزان باید سه‌ماه دیگر حداقل آب مورد نیازشان تأمین شود تا کشت‌شان از بین نرود و همچنین بتوانند کشت گندم داشته باشند.

مسئولان حوزه آب به تعهدات خود عمل نکردند
وی عنوان کرد: طی جلسه‌ای که صنف کشاورزی با مسئولان مربوطه داشته‌اند، قول مساعد برای تأمین آب کشاورزان دادند؛ ولی به تعهدات خود عمل نکردند و تصور می‌کنم، همین روز‌ها اگر تدبیری درباره مشکل آب مورد نیاز کشاورزان اندیشیده نشود، باز هم ممکن است تحصن کنند و اعتراض‌های خود را از سر بگیرند.

از برداشت‌های غیرقانونی آب دست بردارند
نماینده اصفهان در شورای‌عالی استان‌ها گفت: با شرایط خشک‌سالی که در استان وجود دارد، باید از سوی مسئولان نسبت به مدیریت آب دقت شود و از برداشت‌های غیراصولی و غیرقانونی جلوگیری به‌عمل آید و از بذل و بخشش آب دست بردارند و حقوق کشاورزان را در نظر بگیرند. در غیر این صورت باید منتظر حوادث ناگواری باشیم. مدیریت آب استان باید شرایط موجود را درک کند و همین مقدار حقابه‌ای را که برای کشت و کار در اختیار کشاورزان قرار می‌داد، ادامه دهد.

اصفهان نباید صنعتی می‌شد
مبینی‌نژاد در بخش دیگری از صحبت‌های خود تصریح کرد: از ابتدا در جانمایی صنعت در استان اصفهان اشتباه کردند. اصفهان نباید صنعتی می‌شد، چون از منابع آبی لازم که جوابگوی صنایع باشد، برخوردار نیست؛ ولی حالا کاری است که شده و می‌توان با مدیریت برداشت‌های اضافه را تحت کنترل درآورد. صنعت بیش از اندازه آب برداشت می‌کند و وقتی صنایع را برای برداشت آب در اولویت قرار می‌دهند باید خسارت کشاورزان را نیز جبران کنند.

برای مصرف آب صنایع باید از تکنولوژی روز دنیا استفاده کنند
عضو شورای‌عالی استان‌ها اضافه کرد: صنایع در استان بیش از حد از منابع آبی بهره‌برداری می‌کنند و در اعتراضات کشاورزان در سال‌های اخیر این موضوع را شاهد بودیم. برای بخش صنعت باید از تکنولوژی روز دنیا استفاده کرد تا کم‌ترین مصرف آب را داشته باشیم و کار به‌گونه‌ای پیش برود که کشاورزان نیز بتوانند از آب مورد نیاز خود در بخش کشاورزی بهره‌برداری کنند.

وی بیان کرد: بیش‌ترین خسارت‌های کمبود آب در استان متوجه محیط‌زیست و به‌خصوص به زاینده‌رود وارد شد که در گذشته رونق خوبی داشت. ساکنان حاشیه زاینده‌رود و به‌خصوص کشاورزان به‌دلیل همین کمبود آب دچار خسارت‌های زیادی شدند.

نماینده اصفهان در شورای‌عالی استان‌ها گفت: زمین‌های کشاورزی استان که در گذشته برای کشت محصولات رونق داشت، هم‌اکنون درحال تخریب است. به‌دلیل نبود آب تمامی اراضی کشاورزی دستخوش تغییر کاربری شده‌اند و بسیاری از اراضی کشاورزی به‌سمت باغ‌سازی می‌روند. از طرفی دولت تلاش می‌کند که این اقدام صورت نگیرد. البته باید به کشاورزان حق داد، زیرا چاره‌ای جز این کار برای آن‌ها باقی نمانده است. اگر قرار است آب در اختیار کشاورز قرار نگیرد و آن‌ها نتواند بر روی زمین‌های خود کار کنند یا باید کشت گلخانه‌ای را برای آن‌ها افزایش دهند یا تسهیلات مناسب‌تری را در اختیارشان بگذارند.

تخریب و تغییر کاربری به‌دلیل کمبود آب
مبینی‌نژاد ادامه داد: کشاورز مجبور است تغییر کاربری بدهد. وقتی چرخ کشاورزی و زندگی‌اش نمی‌چرخد مجبور است تغییر کاربری بدهد. در شرق اصفهان زمین‌داران، باغبان شخص دیگری شده‌اند؛ چراکه مجبور شدند زمین کشاورزی خود را به باغ تبدیل کنند یا بفروشد، ولی اگر همین کشاورز آب برای کشاورزی داشت به این وضع دچار نمی‌شد.

وی بیان کرد: استان اصفهان اگر سهمی را که از حقابه آبریز‌های مجموعه زاینده‌رود به سمت استان وارد می‌شود، داشت، نیاز و مشکل کم‌آبی‌اش برطرف می‌شد.

آب چهارمحال‌وبختیاری از اصفهان است
عضو شورای‌عالی استان‌ها در ادامه افزود: آب چهارمحال و بختیاری از اصفهان است و تنها چند سال است که از این استان جدا شده است. منابع آبی که در چهارمحال و بختیاری است، براساس طومار شیخ بهایی حقوق کشاورزان اصفهانی است و تونل اول با هزینه کشاورزان اصفهانی احداث شد. چهارمحال قبلاً جزو اصفهان بوده و منابع آبی اصفهان در آن‌جا قرار گرفته است.

مبینی‌نژاد عنوان کرد: منابع آبی که بیش از ۴۰۰ سال است برای اصفهان است. اگر میزان سهمی که اصفهان از منابع چهارمحال و بختیاری دارد، برسد دیگر استان نیاز به راهکار‌های دیگری برای رفع مشکل کمبود آب نحواهد داشت یا آب‌هایی که هم‌اکنون از سمت کارون به خلیج‌فارس می‌ریزد؛ این آب‌ها اگر در مسیر خودشان هدایت شوند، ما نیاز به اجرای طرح‌های دیگری نخواهیم داشت. طرح‌هایی نیز برای انتقال آب خلیج‌فارس به فلات مرکزی در دست بررسی است. بخشی از کارشناسان نظرشان بر این است که اگر این طرح اجرا شود، مشکل بی‌آبی در فلات مرکزی برطرف خواهد شد.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت روزنامه سبزینه، تاریخ انتشار: 4 مهر 1399، کد خبر: 88654،  www.sabzineh.org