شعار سال: حتی در دورههایی که حکومت به شدت با برگزاری این مجالس برخورد میکرد، مردم با میل و رغبت فراوان در این مجالس حضور پیدا میکردند و هیچ چیز باعث جدایی مردم از مجالس عزاداری و روضهخوانی امامان بزرگوار آنها نشد.
این مجالس همیشه منبع خیر و برکت در بین مردم ایران بوده است و از درون همین مجالس بود که جوانانی تربیت شده و در مکتب اهل بیت(ع) به پاخاستند و انقلاب کرده و حماسههای هشت سال دفاع مقدس را به وجود آوردند.
هیچگاه اجباری برای حضور در این مراسمات نبوده است و خود مردم به صورت خودجوش به برپایی این مجالس اقدام کرده و هر ساله پرشورتر از سالهای گذشته این مراسمات را برگزار میکنند. دشمنان از تاثیری که این جلسات روضه و عزاداری بر همه اقشار جامعه دارد، آگاه شده و با شیوههای مختلف همچون ورود بدعتها و انحرافهایی در مراسمهای عزاداری سعی در از بین بردن و به تحریف کشاندن آن دارند.
مداحان همیشه جزو قشر تاثیرگذار در جامعه بودند و مردم بسیار تحتتاثیر آنان قرار میگیرند اما یک مداح خوب دارای چه ویژگیهایی باید باشد که بتواند اثری مثبت بر مردم داشته و باعث تبلیغ مکتب تشییع شود؟ آیا ورود مداحان به مباحث سیاسی و عنوان کردن آن در مجالس عزاداری درست است؟ آیا برخوردی با مجالسی که سعی در ورود بدعت و تحریف در دین دارند، انجام میشود؟ آیا تعیین نرخ و درآمد برای مداحی عمل درستی است؟ برای پیدا کردن جواب این سوالها خبرنگار ایسنا با دو تن از مسئولان و یکی از مداحان خوب استان به گفتوگو نشست.
معاون تهذیب حوزههای علمیه همدان با بیان اینکه ائمه اطهار(ع) تاکیدات فراوانی بر روی اقامه عزا داشتند، اظهار کرد: نخستین اصل در مداحی، داشتن روح ایمان و تقواست و پس از آن داشتن وقار و متانتی شایسته شخصیت امامانی که مدح آنان را میکنند.
حجتالاسلام "سیدرضا کشوری" به خبرنگار ایسنا گفت: با توجه به اینکه مداحها تبدیل به الگو و اسوه در بین مردم جامعه میشوند، باید در تمامی رفتار و صحبتهای خود روح تقوا را حاکم کنند و در ادبیات و نوع ورودشان به مصائب و مستند بودن صحبتهایشان دقت و توجه لازم را داشته باشند.
وی هدف مجالس روضه و عزاداری زنده نگهداشتن مکتب و تفکر شیعه است، ادامه داد: مداح به واسطه شعرهای انتخابیاش، روضههایی که می خواند، تاکیداتش بر امر به معروف و نهی از منکر، دوری از گناه و ولایتپذیریاش نباید به گونهای عمل کند که مکتب تشییع زیر سوال برود.
*مداحان نباید در مباحثی که تخصص ندارند، ورود پیدا کنند
معاون تهذیب حوزههای علمیه با تاکید بر اینکه مداحان نباید در مباحثی که تخصص ندارند، ورود پیدا کنند، تصریح کرد: بحث و صحبت در مسائلی همچون مباحث اعتقادی که در حوزه تخصصی مداحان نیست، ممکن است به مکتب شیعه آسیب بزند.
وی با بیان اینکه مداحان باید اشعاری در شأن اهل بیت(ع) انتخاب کرده و بخوانند، افزود: در مجالس روضهخوانی و عزاداری نباید افراط و تفریط شود و روضهها باید در افراد باعث ایجاد تشنگی خاص معنوی شود.
*استفاده از ابزارآلات موسیقی در مجالس عزاداری مذموم است
کشوری با اشاره به استفاده از ابزارآلات موسیقی در برخی مجالس عزاداری، خاطرنشان کرد: الگوبرداری از برخی شیوههای نادرست و ریتمهای نامناسب موسیقی همینطور برهنه شدن در این مجالس دور از شأن اهل بیت(ع) بوده و باعث زدگی مردم از این مجالس میشود.
وی تصریح کرد: متاسفانه برخی از مداحان خود را عقلکل دانسته و برخی اوقات توصیهها و صحبتهایی میکنند به دور از جایگاه خود بوده و متاسفانه با ساختار مکتب تشییع سازگاری نداشته و اصل موضوع که همان برپایی و اقامه مجلس عزا بوده است، به حاشیه میرود.
کشوری با بیان اینکه امسال شاهد ورود برخی تفکرات نادرست به مجالس عزاداری بودیم، گفت: این تفکرات ساخته و پرداخته دشمنان بوده و ورود مواردی همچون قمهزنی، علمگردانی که با ساختار مکتب تشییع در تضاد است، باعث آسیب زدن به این مکتب میشود.
*مداح باید ولایتپذیر بوده و ولایتپذیری را تبلیغ کند
معاون تهذیب حوزههای علمیه در رابطه با ورود مداحان به مسائل سیاسی گفت: یک مسلمان نباید نسبت به دین و مسلمانان دیگر بیتفاوت باشد بنابراین یک مداح نیز باید با رعایت خط قرمز ولایتپذیری در مسائل سیاسی ورود کرده و ظلم و استکبارستیزی را در مجالس خود مطرح کند.
وی خاطرنشان کرد: برخی از مداحان مجلس خود را بسیار طولانی برگزار میکنند که این موضوع باعث زدگی افراد از این مجالس و بالطبع از مکتب تشییع و اهل بیت(ع) میشود.
*فعالیت 600 مداح در استان همدان
مسئول کانون مداحان استان همدان نیز به خبرنگار ایسنا گفت: 600 مداح در استان در حال فعالیت هستند که نام آنها در سازمان تبلیغات اسلامی ثبت شده است به طوریکه این تعداد افرادی که تنها یک روز از سال را مداحی می کنند تا تمام ایام سال را شامل میشود.
"سیدعباس صدرالدینی" با بیان اینکه برای این افراد کارت الکترونیکی مداحی صادر شده است، ادامه داد: این کارتها در سطح کشور معتبر بوده و اگر مداحانی هنوز این کارت را دریافت نکردهاند، میتوانند به سازمان تبلیغات مراجعه و اقدام به دریافت آن کنند.
وی با اشاره به آموزش مداحان به صورت آکادمیک گفت: آموزش مداحی یا به صورت سنتی و یا به صورت آکادمیک و منظم و با حضور اساتید مجربی که از تهران دعوت می شوند، به صورت رسمی انجام میشود.
صدرالدینی در پاسخ به اینکه آیا نظارتی بر روضهخوانی و مدیحهسرایی مداحان می شود؟ گفت: نظارت دائمی بر روی جلسات مداحان امکانپذیر نیست اما هرازگاهی بازرسان به جلسات مداحها رفته و اگر ایرادات و تحریفات خیلی جدی مشاهده شود، تذکرات لازم به آنها داده خواهد شد.
*ابزار بازدارنده قهری برای مقابله با مداحان متخلف وجود ندارد
مسئول کانون مداحان همدان با تاکید بر اینکه مداحان طبق بیانات مقام معظم رهبری باید خط قرمزها و حدودها را رعایت کنند، تصریح کرد: برای مقابله و جلوگیری از ورود تحریفها و گاها بدعتهایی که در مداحی و مجالس عزاداری به وجود میآید، باید همه مردم، رؤسا، مؤسسات مذهبی و فرهنگی درگیر شوند چرا که این امر به صورت قوه قهری انجام شدنی نیست و نیاز به فرهنگسازی دارد و امری زمانبر است.
وی آسیبشناسی مداحی را لازم دانست و افزود: شناخت منکرات مجالس روضهخوانی و مداحی مهم بوده و بدعتها و تحریفها باید تذکر داده شده و توسط افراد خبره برخوردهای لازم انجام گیرد اما باید دقت شود که اعمال سلیقه نشده و آسیبها و بدعتها تعریف شده و مناسب با آن اقدام شود.
*مداح خوب، مداحی است که بتوانند شبهات مردم را رفع کند
صدرالدینی در ادامه به ویژگیهای یک مداح خوب اشاره کرد و گفت: مداحان باید دارای اطلاعات گسترده باشند و حداقل با ادبیاتفارسی و عربی آشنا بوده و همه مقاتل را مطالعه کرده و توانایی تشخیص شعر خوب از بد را داشته و اطلاعات تاریخی خوبی داشته باشند.
وی با بیان اینکه هر چه اطلاعات مداح عمیقتر و بیشتر باشد، به نفع خود اوست، تاکید کرد: نیازی نیست یک مداح سخنرانی کند اما توانایی سخنرانی کردن را باید داشته باشد و بتواند شبهات موجود در بین مردم را رفع کند.
*بصیرت سیاسی بله، حزبگرایی خیر
مسئول کانون مداحان همدان بر داشتن بصیرت سیاسی مداحان تاکید کرد و ادامه داد: طرح مسائل سیاسی توسط مداحان در مجالس عزاداری و روضهخوانی در جهت افزایش بصیرت مردم ایرادی ندارد اما حزبگرایی و طرفداری از جناحی خاص درست نبوده و مذموم است.
وی تصریح کرد: خود مردم و پامنبریهای مداحانی که از حزب یا جناح و یا فرد خاصی دفاع کنند، از اطراف آن مداحان پراکنده شده و این رفتار را تحمل نمی کنند.
*هیچگاه سقفی برای درآمد مداحان تعریف نشده و نخواهد شد
صدرالدینی با بیان اینکه سقفی برای درآمد مداحان درنظر گرفته نشده است، گفت: مداحی کردن، امری معنوی بوده و نمیشود در غربال مادی آن را جای داد و تعیین سقف برای درآمد آن موجب افت معنوی این عمل معنوی میشود.
وی خاطرنشان کرد: کانون مداحان هیجگاه برای مداحی کردن نرخی تعیین نخواهد کرد و افرادی که نرخ تعیین میکنند، عملی مذموم را انجام میدهند چرا که یک مداح نباید در برابر مداحی خود از موالیانی که از آنها در روضهها و مدحهایش دم میزند، چشمداشتی داشته باشد.
*تبدیل مداحی به صنعت و محلی برای درآمد نهی شده است
یکی از مداحان همدانی با بیان اینکه دریافت صله برای مداحان کاملا حلال و پاکیزه و شرعی است، اظهار کرد: صله، هدیهای است که به پاس وقت و زحمت مداح به او داده میشود و این کاملا حلال و پاکیزه است اما اینکه مداحی کردن تبدیل به یک صنعت و محلی برای کسب درآمد شده و برای آن نرخ تعیین شود، بسیار نکوهیده بوده و از آن نهی شدهاند.
"مجتبی روشنروان" به خبرنگار ایسنا گفت: افرادی که با خون امام حسین(ع) معامله کنند، شاید بتوانند دنیای خوبی داشته باشند اما آخرت خود را از دست خواهند داد و بدانند که متضرر این معامله خود آنها هستند.
وی با اشاره به ویژگیهایی که یک مداح خوب باید داشته باشد، گفت: در گذشته پایه علمی مداحها بسیار قوی بوده و با اصول اعتقادی و دینی، شرعی و تاریخ اهل بیت(ع) آشنایی کامل داشتند بنابراین یک مداح خوب باید بنیه علمی دینی قوی داشته باشد و با تاریخ اهل بیت(ع) نیز آشنایی کامل داشته باشد.
*ظاهر و حتی عطری که مداح استفاده میکند، مهم است
روشنروان با تاکید بر اینکه حتی ظاهر یک مداح نیز مهم است، تاکید کرد: مداح خوب، مداحی است که بسیاری از نکتههای اخلاقی همچون خوشرفتاری با مردم را رعایت میکند و به نماز و ظاهر خود حتی عطری که استفاده میکند، توجه لازم دارد.
وی مداحی را یک امر معنوی، عنایتی و اهلبیتی دانست و تاکید کرد: مداحها باید یک استاد داشته باشند به طوریکه خوشبختانه چند سالی است در استان همدان آموزش مداحی انجام می شود و نزدیک به 50 جلسه و کلاس و دوره آموزشی با حضور اساتید برجسته برگزار شده است.
*خط فکری امام حسین(ع) و ولایتپذیری خطوط قرمز مداحان است
روشنروان با تاکید بر اینکه یک مداح باید در جریان مسائل سیاسی روز قرار گیرد، تصریح کرد: مداح میتواند بصیرتی بخواند و اصولا نمیشود مداحی از امام حسین(ع) دم بزند اما با مسائل روز سیاسی کاری نداشته باشد.
وی خط فکری امام حسین(ع) و ولایتپذیری را خطوط قرمز مداحان دانست و گفت: مداح با خط و جناحهای سیاسی کاری ندارد اما خط فکری امام حسین(ع) و ولایتپذیری جزو اصول مداحی آنهاست.
این مداح تصریح کرد: یک مداح میتواند و باید به مشکلات و وضع فرهنگی، فکری و اعتقادی جامعه و رفتارهای اشتباه مسئولان گلایه کند اما باید به گونهای عمل کند که مجالس عزاداری لوث نشده و در شان اهلبیت(ع) باقی بماند.
*لزوم وجود دادگاههایی برای برخورد با مداحان خاطی
روشنروان با اظهارتاسف از اینکه حاکمیت بحث مداحی را به حال خود رها کرده است، گفت: در جامعه درباره مسائل فرهنگی سهلانگاری و محافظهکاری زیادی انجام شده است و به همین علت مداحان و مجالسی در کشور ظاهر شدهاند که سعی در عوض کردن اعتقادات مردم دارند و بدعتها و تحریفهای بسیاری را وارد این مجالس میکنند.
وی با اشاره به گسترش استفاده از آلات موسیقی در مجالس عزاداری، گفت: استفاده از این دستگاهها و یا تبلیغ قمهزنی و همینطور بر هم زدن وحدت شیعه و سنی از آسیبهایی است که به این مجالس وارد است.
این مداح خاطرنشان کرد: دستگاه متولی باید کار نظارت و سازوکار صدور مجوز را به عهده بگیرد و با مداحان و مجالسی که تخلف دارند، برخورد قهری انجام دهد چراکه مجالس عزاداری و روضهخوانی با زندگی و اعتقادات مردم گره خورده است و امیدواریم این مجالس از آسیب های موجود محفوظ بماند و تا همیشه محلی برای تربیت جوانان شیفته اهلبیت(ع) و شجاع در راه خدا و دین بماند.
با اندكي اضافه و تلخيص برگرفته از وب سایت خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، تاریخ انتشار: 12 آبان 1394، کد مطلب: 948-3194-5:www. isna.ir