شعار سال: امان‌الله قرایی مقدم، جامعه‌شناس و استاد دانشگاه در گفتگو با خبرنگار اجتماعی شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ با تبیین چرایی استفاده نامناسب برخی‌ها از امکانات جامعه، اظهار کرد: تئوری تأخر فرهنگی در جامعه‌شناسی بسیار مهم است، این تئوری می‌گوید افرادی در شهر زندگی می‌کنند و دسترسی به وسایل و ابزار‌های جدید شهری دارند، اما از آن‌ها به‌درستی استفاده نمی‌کنند؛ این افراد همان کسانی هستند که از سواد اجتماعی ناکافی برخوردار بوده و به‌درستی نمی‌توانند از ابزار‌ها استفاده کنند، به‌طور مثال فردی دارای یک آپارتمان است، اما به‌درستی نمی‌تواند از آن استفاده کافی ببرد.
وی افزود: از زمانی که ابزار‌ها و وسایل وارد جامعه شد به‌تدریج تفکر انسان‌ها را تحت تأثیر خود قرارداد. کسانی که پیش‌تر از دیگران به ابزار‌ها و وسایل دسترسی پیداکرده‌اند سطح آگاهی آن‌ها نیز به نسبت دیگران بیشتر است.

این جامعه‌شناس در تبیین معنای تأخر فرهنگی، به موضوع برخوردار نبودن برخی افراد از فرهنگ مصرف درست ابزار‌ها اشاره کرد و گفت: تأخر فرهنگی یا و اپس ماندگی فرهنگی به این معناست که یک فرد می‌تواند بسیار زودتر از دیگران صاحب یک ابزاری شود، اما فرهنگ استفاده صحیح از آن بسیار وقت‌گیر خواهد بود، در واقع لباس و پوشاک گویای رفتار افراد نیست چراکه می‌توان لباس‌های زیبایی بر تن کرد، اما فرهنگ استفاده از آن را ندانیم و از آن ابزار‌ها استفاده درستی نکنیم.

قرایی مقدم در پاسخ به پرسش چرایی رفتار برخی از مردم درباره رها کردن ماسک در خیابان‌ها، خاطرنشان کرد: کسانی در جامعه هستند که پس از استفاده از ماسک، آن را در محیط جامعه رها می‌کنند و موجب آلوده شدن مکان‌های عمومی می‌شوند، این افراد نباید به ماسک به‌عنوان یک پارچه عادی نگاه کنند بلکه این می‌تواند بستر آلودگی و بیمار شدن بسیاری از مردم را فراهم کند و کسانی که دست به چنین اقداماتی می‌زنند از خودکنترلی ضعیفی برخوردار هستند.
این جامعه‌شناس ادامه داد: انسان در مغز خود دارای قوه خودکنترلی است و بیشتر مردم از این قوه به‌درستی استفاده می‌کنند این در حالی است که برخی‌ها از آن استفاده صحیح نمی‌کنند و منجر به خلق کار‌های این‌چنینی می‌شود.
وی با اشاره به یکی دیگر از ابعاد رها کردن ماسک در خیابان‌ها، خاطرنشان کرد: این می‌تواند نوعی دهن‌کجی به سیاست‌های دولتی و بهداشتی باشد؛ اما آن‌ها باید بدانند که انداختن ماسک در خیابان‌ها یک پدیده اجتماعی است و می‌تواند برای سلامت مردم و حتی افراد اقدام کننده خطرناک باشد.

این استاد دانشگاه با اشتباه خواندن این طرز تفکر در نزد برخی از مردم، تصریح کرد: باید پرسید اگر فردی نسبت به یک موضوعی انتقادی دارد آیا می‌تواند دست به چنین اقدامات ناصوابی بزند؟ به‌طورقطع افراد سالم جامعه هیچ‌گاه دست به چنین حرکاتی نخواهند زد؛ بنابراین در اینجا مسئله وظیفه مردم در برابر مردم مطرح می‌شود که باید به آن پای بند بود و از طرفی دیگر پای مسئله وظیفه‌داشتن در برابر دولت در میان است، در این حالت نیز نباید برخی‌ها اقدام به کار‌هایی کنند که به جان مردم آسیب بزند.

قرایی مقدم در ادامه این گفتگو به برخی از علل رعایت نکردن پروتکل‌های بهداشتی در جامعه اشاره و عنوان کرد: پرورش در خانواده، تحصیلات، عناد نادانسته و ... می‌تواند در بروز چنین خطا‌هایی تأثیرگذار باشد و چنین اقداماتی جز ضرر به آحاد جامعه چیزی را به دنبال نخواهد داشت کما اینکه همین آلودگی‌ها می‌تواند دامن خود افراد اقدام کننده را نیز بگیرد و آن‌ها را آلوده به ویروس کند.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از شبکه اطلاع رسانی راه دانا، تاریخ انتشار: ۲۴ آبان ۱۳۹۹، کد خبر: ۱۶۶۶۳۱۴، www.dana.ir