شعار سال: افزایش ۸۸ درصدی قیمت شیرخام درب دامداری نسبت به سال گذشته (قیمت هر کیلوگرم شیرخام در سال ۹۸، ۲ هزار و ۳۹۰ تومان بود) و تعیین قیمت آن توسط ستاد تنظیم بازار به مبلغ ۴ هزار و ۵۰۰ تومان برای هر کیلوگرم باعث شد قیمت محصولات لبنی برای دومین بار در طول سال ۹۹ افزایش یابد.

قیمت فرآورده‌های لبنی در حالی ۲ بار رنگ افزایش را به خود دیده که هنوز سال به اتما م نرسیده است و با احتساب رشد قیمتی ۲۸ درصدی در ۴ تیر ۹۹ و رشد قیمتی ۴۰ درصدی برای بار دوم در ۲۸ آبان ۹۹ شاهد افزایش ۶۸ درصدی محصولات لبنی در بازار بوده‌ایم.

در این گزارش به بررسی دلایل گران شدن محصولات لبنی می‌پردازیم.

گرانی لبنیات با افزایش هزینه‌های تولید

محمدرضا بنی طبا، سخنگوی انجمن صنایع لبنی در این باره می‌گوید افزایش هزینه‌های تولید، تولیدکنندگان را بر این داشته است که از مسئولان تقاضای تغییر قیمت‌ها را داشته باشند.

به گفته وی ۶۵ درصد هزینه‌های تولید مربوط به شیر خام و ۳۵ درصد دیگر مربوط به مالیات، حمل ونقل، بسته بندی و ... است.

بنی طبا با بیان اینکه فصل زمستان فصل پرشیری دام‌هاست و به احتمال زیاد در این فصل با ثبات قیمتی در بخش تحویل شیرخام به تولیدکنندگان روبرو خواهیم بود، می‌افزاید متاسفانه نظارتی بر قیمت شیرخام عرضه شده توسط دامدار وجود ندارد.

سخنگوی انجمن صنایع لبنی معتقد است به رغم قیمت ۴ هزار و ۵۰۰تومانی مصوب شده برای هر کیلوگرم شیر خام درب دامداری، ولی دامداران آن را با قیمت ۴ هزار و ۸۰۰ تا ۵ هزار تومان تحویل کارخانه دار می‌دهند.

بنی طبا در تشریح دلایل گران‌فروشی دامداران می‌گوید دامداران نیز به دلیل تهیه نهاده‌های دامی با نرخ آزاد و با قیمتی چند برابر قیمت مصوب دولتی مجبورند نرخ فروش شیرخام را افزایش دهند تا از تضرر بیشتر جلوگیری کنند.

علی اکبر علیزاد برمی عضو کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست مجلس شورای اسلامی اصلی‌ترین و اساسی‌ترین دلیل گرانی‌های بی سابقه نهاده‌های دامی (جو، ذرت، کنجاله و سویا و ...) و در پی آن گرانی مرغ، گوشت، تخم مرغ و لبنیات را واگذاری بخشی از اختیارات وزارت جهاد کشاورزی به وزارت صنعت، معدن و تجارت دانست.

به گفته وی رانت فراوان به وجود آمده در واردات نهاده‌های دامی و فراوانی آن در بازار آزاد همه و همه ریشه در واگذاری نادرست اختیارات وزات جهاد کشاورزی به وزارت صمت دارد.

عضو کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست مجلس شورای اسلامی معتقد است به رغم موافقت وزرای جهاد کشاورزی و صمت مبنی بر بازگرداندن اختیارات وزارت جهادکشاورزی، رئیس جمهور با آن موافقت نکرد.

حامد امینی مصلح‌آبادی مدیرعامل یک شرکت مواد لبنی می‌گوید علت اصلی افزایش قیمت شیرخام و به تبع آن محصولات لبنی مشکلات ایجاد شده در راه تامین نهاده‌های دامی است.

امینی یکی دیگر از دلایل افزایش قیمت شیرخام را کارخانه‌های شیر خشک معرفی کرد و معتقد است شیرخام به واحد‌های فرآوری لبنیات کمتر رسیده و کارخانه‌های شیرخشکی که با یارانه دولتی فعال هستند محصولات خود را به خارج از کشور صادر می‌کنند.

به گفته وی برخی تحریم‌ها را سد راه تامین نهاده‌های دامی می‌دانند در حالی‌که این موضوع تنها ۳۰ درصد دخیل بوده و ۷۰ درصد دیگر مربوط به نبود نظارت و مدیریت صحیح دولت است.

لطف‌الله نایب‌زاده رئیس هیئت مدیره یک شرکت لبنیات نیز درباره گرانی محصولات لبنی می‌گوید دامداران که تامین کننده شیرخام هستند به علت تهیه نهاده‌های دامی با قیمتی چند برابر قیمت مصوب دولتی از بازار سیاه، شیرخام را با قیمت چند برابری به کارخانه دار می‌فروشند.

به گفته وی افزایش ۱۰۰ درصدی قیمت مواد پتروشیمی جهت بسته بندی محصولات لبنی و مشکل واردات پاکت‌های استریل نیز به مشکل تامین نهاده‌های دامی اضافه شده و هزینه تولید را افزایش داده است.

رئیس هیئت مدیره یک شرکت لبنیاتی می‌افزاید دولت به جای کنترل قیمت نهاده‌های دامی و قیمت مواد پتروشیمی تولیدکنندگان را تحت فشار قرار داده است.

افزایش نرخ دولتی نهاده‌های دامی

ناصر نبی‌پور سخنگوی اتحادیه مرغ‌داران تخم‌گذار نیز ضمن انتقاد از افزایش قیمت مصوب نهاده‌های دامی می‌گوید در هفته‌های اخیر به دستور دولت، قیمت هرکیلوگرم کنجاله سویا با افزایش ۲۰ درصدی به ۳ هزار و ۲۲۰ تومان و قیمت هر کیلوگرم ذرت با افزایش ۱۵ درصدی به یک هزار و ۷۰۰ تومان رسیده است.

به گفته وی پیش از این نرخ مصوب کنجاله سویا برای هر کیلوگرم ۲ هزار و ۷۵۰ تومان و نرخ هر کیلوگرم ذرت و جو دامی هزار و ۵۰۰ تومان بود.

سخنگوی اتحادیه مرغ‌داران تخم‌گذار معتقد است به تبع افزایش قیمت دولتی نهاده‌های دامی فوق، قیمت‌ها در بازار آزاد نیز افزایش یافته است به طوری‌که هر کیلوگرم کنجاله سویا ۱۶ هزار تومان و هر کیلوگرم ذرت به ۴ هزار و ۵۰۰ تومان رسیده است.

نبی پور با بیان اینکه نرخ حمل بار نیز به طور رسمی ۳۵ درصد افزایش یافته است، می‌گوید طی این روز‌ها شاهد افزایش هزینه نهایی تولید هستیم.

یارانه‌ای به جیب مردم نمی‌رسد

حامد امینی مصلح‌آبادی مدیرعامل شرکت مواد لبنی با انتقاد از ارز ۴۲۰۰ تومانی دولت برای واردات نهاده‌های دامی در جهت کنترل قیمت محصولات پروتئینی اعم از گوشت، مرغ، لبنیات و... می‌گوید دولت سالیانه بیش از ۱۵۰ هزار میلیارد تومان یارانه برای تامین نهاده‌های دامی اختصاص می‌دهد.

به گفته وی متاسفانه این یارانه به دست مصرف کننده نرسیده و بین واردکنندگان، دامداران و مرغداران چرخه رانت ایجاد کرده کرده است.

آینده بازار محصولات لبنی

بنی طبا سخنگوی انجمن صنایع لبنی می‌گوید به دلیل نبود نظارت و افزایش قیمت شیرخام، ۶ شرکت برتر تولیدکننده محصولات لبنی ۱۴ درصد از تولیدات خود را کاهش داده‌اند.

وی با تاکید بر اینکه صنعت لبنی در حال فرسایش است، می‌افزاید تداوم این روند منجر به تعطیلی بیشتر کارخانه‌ها و یا کاهش تولید محصولات لبنی خواهد شد.

از آنجایی که مصرف محصولات لبنی در آشفته بازار شیوع اپیدمی کووید-۱۹ و آلودگی کلان شهر‌ها در فصول سرد سال به دلیل وارونگی هوا می‌تواند ضامن سلامتی آن‌ها باشد، اما جای خالی مدیریت و تنظیم صحیح بازار منجر به حذف لبنیات از سفره خانوار شده و با تهدید سلامت آن‌ها بی شک هزینه‌های درمان را افزایش خواهد داد.


شعار سال، با اندکی تلخیص واضافات برگرفته از آناپرس، تاریخ انتشار:۲۱ آذر ۱۳۹۹، کدخبر: ana.press، ۵۴۷۴۶۴