شعار سال: واردات و تولید محصولات تراریخته در کشور، طی سالیان اخیر یکی از موضوعات چالش‌برانگیز بوده و موافقان و مخالفان بسیاری دارد. فرآورده‌های تراریخته به محصولاتی گفته می‌شود که ساختار ژنتیکی آن‌ها از طریق مهندسی ژنتیک تغییر یافته باشد. این تغییر برای بهبود مقاومت گیاه به برخی آفت یا بیماری‌ها یا برای بهبود عملکرد گیاه و بهره‌وری آن صورت می‌گیرد. ایران با واردات و مصرف سالانه پنج تا شش میلیارد دلار از محصولات تولیدی تراریخته از جنبه بهداشتی و کیفیت برتر این محصولات برخوردار شده است. سالانه نزدیک به ۱۰ میلیون تن انواع محصولات دستکاری شده ژنتیکی یا تراریخته gmo شامل سویا، ذرت، کلزا، روغن‌های نباتی و پنبه توسط واردکنندگان عمده داخل کشور می‌شود.

 

بر اساس قانون مصوب مجلس واردات، کشت و مصرف تراریخته‌ها بدون کسب مجوز ممنوع است. مخالفان تولید این محصولات معتقدند باید توجه داشت که این فناوری نیز مانند بسیاری از فناوری‌های امروزی می‌تواند مانند تیغ دولبه عمل کند که باید در زمینه پیامد‌های احتمالی ناشی از مصرف محصولات تراریخته تحقیقات بیشتری انجام شود. برخی دیگر از منتقدان نیز نسبت به مشکلات «احتمالی» محصولات تراریخته بر سلامت انسان، هشدار می‌دهند، اما موافقان این نوع محصولات می‌گویند که ریشه مخالفت‌ها اقتصادی است، به عبارتی وقتی مصرف سم در تراریخته‌ها کاهش می‌یابد بازار سموم از رونق می‌افتد.

 

یکی از این موافقان محصولات تراریخته در کشور عیسی کلانتری، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست کشور است. وی درباره حمایت خود از محصولات تراریخته، به صراحت اعلام کرد: «من از تراریخته دفاع می‌کنم. شما نمی‌توانید منکر علم باشید، در سال حدود شش میلیارد دلار محصولات تراریخته وارد کشور می‌شود و به خورد ملت می‌رود، شما این حجم از محصولات تراریخته را می‌خورید، اما با تولید داخل آن مخالف هستید. در حقیقت دلال‌ها اجازه نمی‌دهند تراریخته در داخل تولید شود، چون بحث واردات میلیارد‌ها دلار پول است، اما اینکه منافع من کجای این موضوع است، خودم هم نمی‌دانم.»، اما این اظهارنظر رئیس سازمان محیط زیست، با واکنش‌های بسیاری همراه بود.

در این پاسخ به این اظهار نظر کلانتری، یک متخصص بیوتکنولوژی پزشکی و فوق‌تخصص مهندسی ژنتیک می‌گوید: حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ دکتر داروساز و دانشگاهی در این زمینه تحقیقاتی را انجام می‌دهند و همه یک نظر دارند که مطالب عنوان شده آقای کلانتری درباره محصولات تراریخته، علمی نیست و بیشتر سیاسی است.

 

پروفسور علی کرمی در ادامه می‌افزاید: «آقای کلانتری تخصصی در این حوزه ندارند. در جمله اول می‌گوید که این یک علم است!. من ۲۰ سال پیش از آمریکا آمدم و چیزی به نام دانش بیوتکنولوژی در ایران نداشتیم و ده‌ها استاد و دانشجویان در این زمینه تربیت کردیم. اگر در آرشیو صدا و سیما جست‌وجویی داشته باشید من در صد‌ها سخنرانی از ترویج علم بیوتکنولوژی سخن گفته‌ام و موسس انجمن بیوتکنولوژی ایران هستم. ایشان طوری در مورد محصولات تراریخته سخن می‌گوید که گویی ما بی‌سواد هستیم. ایشان می‌گوید: «دلالان محصولات تراریخته مانع از کشت تراریخته هستند و ما هیچ انتقادی از واردات تراریخته نمی‌کنیم.» می‌خواهید من صد‌ها صفحه از سخنرانی بیاورم که در مورد مافیای تراریخته صحبت کرده‌ایم. ما حتی پویشی به‌نام «نه به واردات تراریخته» راه انداختیم و قانون منع استفاده از محصولات در مجلس تصویب شده است.

امنیت غذایی را سیاسی کرده‌اند

وی در ادامه خاطرنشان کرد: علاقمندان به کشت تراریخته در ایران در کمیته واردات تراریخته عضو هستند و مجوز‌های واردات را بر اساس ارتباط‌هایشان می‌گیرند. حرف ما از دیدگاه بیوتکنولوژی است که چرا باید ۱۰ میلیون تن سویا و ذرت و کلزا وارد کشور شود. مگر واردات در دست وزارت صنایع نیست؟ مگر مجوز‌ها را وزارت صنایع و کشاورزی و این کارگروه‌ها نمی‌دهند؟ اما آقایان ما را متهم می‌کنند، اما این مجوز‌های وارداتی را دولتی‌ها صادر می‌کنند. این افراد موضوعی علمی را که با امنیت غذایی کشور در ارتباط است، کاملا سیاسی کرده‌اند. آقای کلانتری می‌گوید که «هیچ کسی انتقادی به واردات نمی‌کند» جمله بعدی ایشان این است که «اجازه تحقیقات تراریخته در کشور را نمی‌دهند»، اما از ۱۵ سال پیش یک موسسه عظیم در کشور و در زمینه محصولات و خطرات تراریخته تحقیق می‌کند و تحت کنترل همین افراد است. ایشان می‌گوید من از کشت تراریخته حمایت می‌کنم ولی با واردات تراریخته مخالفم!.

تاثیر تراریخته بر مزارع کشاورزی

کشور سوئیس دارای دومین کمپانی تولیدکننده بذر تراریخته در کل دنیاست، چرا سوئیس، دانمارک، نروژ و فنلاند و ۳۸ کشور دیگر اجازه کشت تراریخته را به شهروندانشان نمی‌دهند، چون معتقد هستند که محیط زیست را تخریب می‌کند. گیاهی که رشد می‌کند زنده است و گرده تولید می‌کند و زنبور‌ها روی آن می‌نشینند. اما اگر گیاه تراریخته باشد، اکوسیستم را بهم می‌زند. اروپا در مطالعات و تحقیقات خود به این نتیجه رسیده که، چون پلن‌های گرده‌ها از مزارع تراریخته تا کیلومتر‌ها آن‌طرف‌تر می‌روند، همه گیاهان را تراریخته می‌کنند. آن‌ها ژن منتقل می‌کنند و باعث جهش ژن می‌شوند. ژن از یک گیاه تراریخته منتشر می‌شود و بر‌گیاه دیگری می‌نشیند. ثانیا فقط آفت‌ها را از بین می‌برد؟ نه! صد‌ها حشره در آن محیط است. این‌ها نتیجه سال‌ها تحقیق در این زمینه در دانشگاه‌های معتبر دنیاست، اما چند وقت پیش مجوز پنبه تراریخته در استان سیستان و بلوچستان صادر شد!. پنبه تراریخته‌ای که ۱۶ سال پیش در پاکستان کشت گردید، حالا موجب شده آفات مجددا شروع به حمله کنند، چون آفات مقاوم شده و دچار جهش ژنتیکی شده‌اند. رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست گفته که «همه روغن‌های وارداتی تراریخته است»، اما چه کسی مجوز واردات را می‌دهد؟ درحالی‌که شما عضو کمیته واردات و صدور مجوز تراریخته هستید. قانونی نیز که در مجلس تصویب شد، دو تبصره دارد اول اینکه مسئولان به‌طور شفاف باید به مردم بگویند، چه چیزی تراریخته است و چه محصولاتی تراریخته نیست. آیا شما می‌دانید امروز در کشور چه محصولاتی تراریخته است و در سفره غذایتان استفاده می‌کنید؟ نمی‌توان در سوپرمارکت تشخیص داد، چون قانون اجرا نمی‌شود، درحالی که در تبصره دوم قید شده که باید نام محصول تراریخته بر روی لیبل اقلام خوراکی قید شود، اما نمی‌شود. این حق طبیعی مردم است که بدانند روغنی که مصرف می‌کنند تراریخته است یا نه. چرا سازمان غذا و دارو قانونی را که خود ابلاغ کرده اجرا نمی‌کند. ۶ میلیون تن سویا از آمریکا وارد ایران می‌شود. چرا آمریکا واکسن کرونا را به ما نمی‌دهد ولی سویای تراریخته به ما می‌فروشد؟!

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از آرمان ملی، تاریخ انتشار: ۲۳ آذر ۱۳۹۹، کد خبر: armanmeli.ir،۳۰۳۵۱۴