شعار سال: دکتر بیژن پیرنیا اظهار کرد: در سال‌های اخیر سیاست‌های افزایش جمعیت در ایران در پیش گرفته شده است. این سیاست‌ها از وعده‌هایی مانند اهدای یک میلیون تومان به ازای هر فرزند شروع شده و به تمهیدات دیگری مانند تغییر درس تنظیم خانواده، محدود کردن و یا حذف خدمات پیشگیری از بارداری و تشویق به فرزندآوری در رسانه‌ها ختم شده است. با وجود ابراز نگرانی مسئولان از کاهش جمعیت جوان و اتخاذ سیاست‌های افزایش جمعیت، بررسی آمار سال ۲۰۱۹ نشان می‌دهد این سیاست‌ها آنچنان که باید موثر نبوده است.

این روانشناس بالینی افزود: در سال ۲۰۱۹ جمعیت ایران به حدود ۸۳ میلیون نفر رسیده که رشد ۱٬۲۴ درصدی نسبت به جمعیت ۸۰ میلیونی سال ۲۰۱۶ را نشان می‌دهد. بررسی‌ها نشان می‌دهند عوامل متعددی مانند بیکاری جوانان، مشکلات اقتصادی، ناامیدی نسبت به آینده و تغییر ارزش‌ها و ساختار جامعه به دلیل مدرنیزاسیون بر کاهش رشد جمعیت مؤثر بوده‌اند.

به گفته پیرنیا، در ادامه به شکل مشخص به موضوع نوپدید شوگر‌ها پرداخت و گفت: شوگر ریلیشن‌شیپ یک رابطه معامله‌ای است که در سال‌های اخیر در جوامع مختلف از جمله ایران رواج یافته است و در آن یک شریک پیر و ثروتمند (شوگر ددی/مامی) در ازای جبران خسارت مادی، پیشنهاد همسری و روابط خارج از عرف خود را به یک پارتنر بسیار جوان (شوگر بیبی/شوگر بوی) ارائه می‌دهد.

 

شاخص موافقت یا رضایت از ارتباط

به گفته وی، این نگرش منفعت‌طلبانه، خطرپذیر و مبتنی بر جهان‌بینی مادی، اساس الگوی روابط جنسی و روانشناختی در عصر حاضر است. پیشینه پژوهشی نشان می‌دهد دختران جوانی که درگیر روابط خارج از عرف معامله‌ای می‌شوند، به‌طور معناداری حمایت مالی کمتری از خانواده دریافت می‌کنند، دراگ (دارو ومواد) بیشتری مصرف می‌کنند و نمره پائین‌تری در "شاخص موافقت یا رضایت از ارتباط" نسبت به دیگر شرکت کنندگان اخذ می‌کنند.

این عضو مرکز تحقیقات علوم رفتاری دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی افزود: چنین روابطی اغلب منجر به عواقب منفی از جمله بزه‌دیدگی جسمی و عاطفی، مشکلات رفتاری، مصرف مواد، عفونت‌های انتقالی جنسی (استیآیاس) و حاملگی می‌شوند. از این رو در غرب از اصطلاح تجاوز قانونی برای توصیف این رابطه استفاده می‌شود.

این روانشناس بالینی گفت: شوگر بیبی‌ها با وجود تظاهر به رضایت از رابطه با یک فرد مسن، همواره در پشت پرده با یک فرد جوان نیز در رابطه هستند و غالبا چندین رابطه را به صورت موازی دنبال می‌کنند و این موضوع باعث افزایش عفونت‌های انتقالی جنسی (استیآیاس) می‌شود. با گسترش پدیده شوگرددی، میزان سقط جنین هم افزایش یافته است، زیرا شوگرددی و شوگرمامی‌ها به دلایل مختلف حاضر به داشتن فرزند در روابط خود نیستند.

پیرنیا با بیان اینکه شوگر ریلیشن‌شیپ در بیشتر کشور‌ها منع قانونی ندارد در عین حال گفت: بیشترین بحث حقوقی در کشور‌هایی وجود دارد که در آن شوگر ریلیشن شیپ نوعی فحشا در نظر گرفته می‌شود و در ایران نیز این پدیده غیرقانونی و انحرافی تلقی می‌شود و نوزاد حاصل این رابطه نامشروع و فاقد هویت شناخته می‌شود. طبق ماده ۳۰۶ قانون مجازات اسلامی، فرد مرتکب سقط جنین جنایی (غیر درمانی) محکوم به پرداخت دیه و مجازات تعزیری است. در ماده ۶۲۴ قانون مجازات اسلامی، مجازات حبس برای پزشکان یا سایر افرادی که به صورت غیرمجاز اقدام به سقط جنین می‌کنند، در نظر گرفته شده است.

 

کاهش ازدواج و نگرش مبتنی بر جهان‌بینی مادی در نسل جوان

این عضو مرکز تحقیقات علوم رفتاری دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به آمار ثبت احوال عنوان کرد: گرچه آمار دقیق و رسمی در مورد میزان سقط جنین غیرقانونی ناشی از روابط خارج از ازدواج در ایران وجود ندارد، اما با توجه به افزایش فقر، تغییر الگو‌های ساختاری در جامعه، کاهش ازدواج و نگرش مبتنی بر جهان‌بینی مادی در نسل جوان، می‌توان تعداد سقط جنین ناشی از روابط خارج از ازدواج را معنادار تلقی کرد.

پیرنیا در انتها تصریح کرد: به نظر می‌آید جامعه ایران تا گذار از فقر و اصلاح الگو‌های فکری و ساختاری جامعه، راه درازی در پیش دارد و سیاست‌های افزایش جمعیت بدون در نظر گرفتن بستر‌های لازم فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی با شکست مواجه شود.



شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری ایسنا، تاریخ انتشار: ۳۰آذر ۱۳۹۹، کد خبر: ۹۹۰۹۲۸۲۱۶۱۲، isna.ir