شعار سال: قلعه دختر یا قیزقالاسی یکی از جاذبههای بینظیر تاریخی استان آذربایجان شرقی در شهرستان میانه است که در دو کیلومتری پلی شکسته بر روی رود قزلاوزن (پلدختر میانه) و در بالای کوه قافلانکوه و مشرف بر جاده کاروان رو ،واقع شده است.
بعضی از مورخین ساختمان بنا را به اردشیر درازدست (پسرخشایارشاه هخامنشی) نسبت میدهند، درحالی که در تابلوی نصب شده توسط سازمان میراث فرهنگی در ابتدای ورودی ، تاریخ بنای قلعه، قرن هفتم هجری، نوشته شده است ولی با توجه به پایههای ساخت قلعه و مصالح به کار برده شده تخمین به اوایل دوره ساسانیان نیز زده میشود.
قلعه دارای دو درب ورودی بوده و به شکل کثیرالاضلاع غیر منظم از سه قسمت تشکیل شده است:
الف) دیوار بیرونی که قطورتر از دیگر قسمتها بوده، بهوسیله ۲۴ برج دیدبانی از قلعه پاسداری میشد. ۸ برج آن بر رودخانه قزلاوزن مشرف است.
ب) دوار داخلی که این دیوار حافظ قسمت اصلی قلعه یا قلب قلعه بوده.
ج) قسمت داخلی قلعه که محل فرماندهی دژ محسوب میشود
همچنین در میان قلعه دو منبع آب وجود دارد که آب مورد نیاز ساکنان قلعه را تأمین میکرده است. این منبعهای آب بمانند آبگیر یا سد ساخته شده است.
بنا بر تحقیقات خانم بویس و آقای باستانی پاریزی ، قلعهها و پلهایی که کلمه دختر را در اسم خود جای دادهاند ؛ مثل پل دختر ، چهل دختر ؛قیز قلعه و…. ، با مجمع خدایان زرتشی ارتباط مستقیم دارد. بر این اساس بنظر می رسد که این قلعه هم مثل قلعه دخترهای دیگر پرستشگاه ایزد بانوی ناهید یا آناهیتا فرشته موکل آب بوده است. برخی از مشخصات مشترک ابنيه دختر در ایران عبارتند از:
- همه بر بلندیها و نقاط صعب العبور قرار دارند.
- اغلب مشخصات بنای مربوط به قبل از اسلام و خصوصا عهد ساسانی را دارا می باشند.
- قلعهها موقعیت دفاعی معتبر دارند.
دیدن قلعه قیزقالاسی را در سفر به میانه در دستور کار خود قرار دهید.
اختصاصی پایگاه تحلیلی -خبری شعار سال ، برگرفته از منابع گوناگون