شعار سال: *حمیدرضا خداییراد؛ زمانی موریس دوورژه اندیشمند فرانسوی به نقش تکنولوژی در سیاست پرداخته بود. زمانی که هنوز تکنولوژیهای ارتباط جمعی با این شکل که امروز شاهدیم وجود نداشت و اشاره او صرفا به ابزارهای کلاسیک تکنولوژیها بود.
با رشد فناوریها در دهههای بعد و در گذشتهای نه چندان دور تاثیر فیس بوک و توییتر در انقلابهای عربی هر چه بیشتر محرز و عیان شد. گذشته از این مثالها نقش پیشرفتهای جدید تکنولوژی و فناوریهای جدید بر سامان اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی جوامع کنونی بر هیچ کس پوشیده نیست و تحولات چنان سریع در پس همدیگر طی میشوند که حوزه آینده پژوهی به امری گریز ناپذیر برای تداوم سیاستها و تصمیم گیران درآمده است.
با این مقدمه کوتاه به اصل قضیه بپردازیم. اینکه در یک طرف ترامپ به عنوان رییس جمهور آمریکا به هر دلیلی اینکه بازی سیاست آمریکایی و قاعده حاکم بر جهان را درک نکرد و اینکه در پی آن بود تا الگویی متفاوت در عرصه سیاست در اندازد را در نظر بگیرید و در طرف دیگر مردم و افکار عمومی را تصور کنید که با سرعت به این ضعفهای او پی بردند و تصمیم گرفتند تنها یک دوره به او فرصت دهند. اینکه اکثریت افکار عمومی به این جمع بندی سریع رسیدند در سایه تکنولوژیهای ارتباطی جدید حاصل شد و لاغیر.
در دهههای گذشته اگر قانونگذاران تصور میکردند برای اعمال درست سیاستهای یک دولت باید دو دوره فرصت در نظر گرفته شود تنها به یک مقوله برمیگردد: عنصر زمان.
مهمترین شئون زندگی مردمان جوامع
زمان لازم است تا یک فرد هرچه در چنته دارد رو کند و برنامههای خود را انجام دهد. حال سوال این است اگر عاملی باعث شود مشکل زمان حل شود آن موقع چه استدلالی میتواند از نظرات قانونگذاران سیستمهای ریاستی پشتیبانی کند؟!
واقعیت دنیای امروز با غلبه بر فرایندهای زمانبر در حال عجین شدن است. رشد ارتباطات اجازه هیچ امر طولانی و زمان کش را نمیدهد. اگر این ذات و واقعیت زندگی امروز باشد تاثیرات آن را در همه عرصههای زندگی باید منتظر بود. بخصوص در مهمترین شئون زندگی مردمان جوامع: یعنی سیاست.
اگر فرض بر سرعت انجام امور و برنامهها باشد این فرصت سرعت انجام کار در اختیار یک دولت هم قرار دارد. یعنی اگر زمانی لازم بود دو دوره ۴ ساله به یک دولت فرصت داده شود که برنامههای خود را به انجام رساند اگر عنصر سرعت بر این محدودیت غلبه کند چه توجیهی وجود دارد که زمان زیادی برای اجرای سیاست به یک دولت داده شود؟!
بنابراین فارغ از شخص ترامپ باید به این نکته رسید که دیر یا زود و چه بخواهیم و چه نخواهیم تحمیل شرایط زندگی جدید بر این است که فرصتها را محدود و زمانها را کوتاه کند؛ لذا باید در دهههای آتی منتظر بسیاری از تحولات بود. از جمله کوتاه بودن عمر دولت ها.
تک دوره بودن دولت ترامپ صرفا به خود او برنمی گردد بلکه خبر از یک تحول در عرصه حکمرانیها در جهان است. اگر این واقعیت هنوز در عرصههای حقوق و قانون گذاری احساس نشده، اما در عرصه ذهنها و افکار به سرعت در حال استحکام است و دیر یا زود برای تداوم نظم اجتماعی چارهای جز انطباق قوانین با افکار عمومی نخواهد بود.
*دکترای علوم سیاسی از دانشگاه تهران
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرآنلاین، تاریخ انتشار: ۴ بهمن ۱۳۹۹، کد خبر: ۱۴۷۸۸۸۵، khabaronline.ir