شعار سال: پس از انتشار گزارشی با عنوان «دومینوی پول پاشی در دوره نوبخت‏/ سازمان برنامه چگونه از جیب مردم، حقوق گروه‌های خاص را افزایش داد؟» در تاریخ ۲۵ بهمن ماه در این خبرگزاری، مرکز اطلاع رسانی، روابط عمومی و امور بین الملل سازمان برنامه و بودجه کشور توضیحاتی به این خبرگزاری ارسال کرد که متن کامل آن در قالب خبری با عنوان «بودجه طرح تحول سلامت ۳۵ هزار میلیارد تومان نبود/منابع طرح عمدتا صرف پرداخت به پزشکان نشد» در تاریخ ۵ اسفندماه منتشر شد.

همانطور که در پاراگراف پایانی خبر مذکور بیان کرده بودیم، درباره ادعا‌های خلاف واقع مطرح شده در قالب توضیحات سازمان برنامه و بودجه نکات فراوانی داشت که در ادامه آمده است:

الف- در بخشی از توضیحات روابط عمومی سازمان برنامه و بودجه آمده است: «مبلغ ۳۵ هزار میلیارد تومان، کل اعتبارات منابع عمومی سلامت در لایحه بودجه ۹۸ بوده و مختص طرح تحول سلامت نبوده است».

این ادعای عجیب در حالی مطرح می‌شود که همانطور که در گزارش خبرگزاری فارس آمده بود، خود سازمان برنامه و بودجه قبلا اعلام کرده بود که بودجه طرح تحول سلامت در لایحه بودجه ۹۸، بیش از ۳۵ هزار میلیارد تومان بوده است. در واقع، سازمان برنامه و بودجه بعد از دو سال، ادعای قبلی خود درباره بودجه طرح تحول سلامت را تکذیب کرده است. این اتفاق بسیار عجیب و بی سابقه نشان می‌دهد که اظهارات سازمان برنامه و بودجه دولت روحانی درباره یک موضوع واحد متناسب با تحولات، ۱۸۰ درجه تغییر می‌یابد که نشاندهنده سیاسی کاری این سازمان بوده و واقعا تاسف بار است. به عبارت دقیق‌تر، یکی از دو حالت زیر رخ داده است:

الف- اگر ادعای جدید سازمان برنامه و بودجه درست باشد یعنی این سازمان در آذر و دی ۹۷ و همزمان با اوج گیری دعوا‌های سید حسن قاضی زاده هاشمی وزیر وقت بهداشت و رئیس سازمان برنامه و بودجه درباره بودجه طرح تحول سلامت که نهایتا منجر به استعفای وزیر وقت بهداشت و کناره گیری وی از کابینه دولت دوازدهم شد، عمدا بودجه طرح تحول سلامت را بزرگنمایی کرده است تا قاضی زاده هاشمی را در فضای رسانه‌ای تحت فشار و در موضع ضعف قرار دهد.

ب- اگر ادعای جدید سازمان برنامه و بودجه هم غلط باشد یعنی این سازمان صرفا در هنگام اوج‌گیری دعوا‌های سید حسن قاضی زاده هاشمی وزیر وقت بهداشت و رئیس سازمان برنامه و بودجه درباره بودجه طرح تحول سلامت، حاضر شده است در این زمینه آمار واقعی را اعلام کند، ولی در بقیه مواقع در این زمینه روزه سکوت می‌گیرند و حتی آمار‌های قبلی خود را تکذیب می‌کنند تا فضای کارشناسی برای نقد و بررسی طرح تحول سلامت که برخی کارشناسان آنرا به درستی طرح تحول بودجه سلامت نامیده اند، فراهم نگردد.

در ادامه به برخی از مستندات این موضوع که سازمان برنامه و بودجه در آذر و دی ماه ۹۷ اعلام کرده بود که بودجه طرح تحول سلامت در لایحه بودجه ۹۸، بیش از ۳۵ هزار میلیارد تومان بوده، آمده است:

۱- اظهارات سیدحمید پورمحمدی معاون امور اقتصادی و هماهنگی برنامه و بودجه کشور در نشست خبری تشریح لایحه بودجه ۹۸ در تاریخ ۱۵ آذرماه ۹۷ (تصویر زیر)

                                                                          

۲- یکی از گزارش‌های منتشر شده توسط مرکز اطلاع‌رسانی، روابط‌عمومی و امور بین‌الملل سازمان برنامه و بودجه کشور در سایت این سازمان با هدف شفافیت در لایحه بودجه ۹۸ در تاریخ ۱۷ آذرماه ۹۷ (تصویر زیر)

                                                                      

۳- مصاحبه خبرگزاری فارس با مژگان خانلو سخنگوی ستاد بودجه سازمان برنامه و بودجه کشور در تاریخ ۹ دی ماه ۹۷ درباره جزئیات بودجه ۳۶ هزار میلیاردی طرح تحول سلامت (تصویر زیر)

                                                                          

خانلو در این مصاحبه با خبرگزاری فارس در پاسخ به این سوال که جزئیات بودجه ۳۶ هزار میلیارد تومانی طرح تحول سلامت کجاست؟ چون وزارت بهداشت معتقد است که کل بودجه طرح تحول همان ۴ هزار و ۹۰۰ میلیارد تومان هدفمندی یارانه‌ها است، گفت: «در ۳۲۰ هزار میلیارد تومان اعتبارات هزینه‌ای دقیقاً ۱۱ هزار و ۷۵۲ میلیارد تومان برای کمک به طرح تحول سلامت است که در سال ۹۷ این رقم ۱۰ هزار و ۶۸۴ میلیارد تومان بوده است. این مبلغ جدای از منابع هدفمندی است و فقط مربوط به بودجه عمومی می‌شود و سرجمع ۲۱ هزار میلیارد تومان بودجه عمومی طرح‌های سلامت گنجانده شده است. مابه‌التفاوت رقم تا ۳۶ هزار میلیارد تومانی که مطرح است از محل ۳۵ هزار میلیارد تومان درآمد اختصاصی وزارت بهداشت تأمین خواهد شد».

برخی از گزارشات خبرگزاری فارس درباره بودجه طرح تحول سلامت در لایحه بودجه ۹۸ که همان دوره زمانی و بر مبنای آمار‌های اعلام شده توسط سازمان برنامه و بودجه، منتشر شده بود می‌توانید از اینجا و اینجا و اینجا ببینید.

در مجموع، به نظر می‌رسد سازمان برنامه و بودجه فکر می‌کند گروه اقتصادی خبرگزاری فارس و مخاطبان این خبرگزاری دچار آلزایمر شده اند که با اعتماد به نفس کامل، همچنین ادعای عجیبی که ۱۸۰ درجه با ادعا‌های قبلی این سازمان درباره بودجه طرح تحول سلامت متفاوت است را مطرح کرده است.

ب- در بخش دیگری از توضیحات روابط عمومی سازمان برنامه و بودجه آمده است: «نه تنها منابع مالی طرح تحول عمدتاً صرف پرداخت به پزشکان نگردید بلکه صرف پرداخت مابه التفاوت سهم بیمه تا ۹۰ درصد پوشش هزینه‌های پرونده بستری شده است. این در حالی است که سازمان‌های بیمه‌گر می‌بایست ۹۰ درصد هزینه‌های بستری بیمه شدگان خود را پوشش می‌دادند».

درباره این بخش از توضیحات روابط عمومی سازمان برنامه و بودجه، نکات زیر مطرح است:

۱- فارغ از ابهاماتی که درباره کلمه «عمدتا» مطرح است، اصولا در گزارش خبرگزاری فارس این ادعا مطرح نشده بود که منابع مالی طرح تحول سلامت عمدتا صرف پرداخت به پزشکان شده است که سازمان برنامه و بودجه درباره این موضوع، اعلام موضع کرده است. در گزارش این خبرگزاری صرفا به این نکته اشاره شده بود که «اجرای طرح تحول سلامت عملا موجب چندین برابر شدن تعرفه بخش درمان و افزایش شدید میزان درآمد پزشکان شد... در واقع، طرح تحول سلامت، طرحی به نام مردم و به کام پزشکان بود».‌ای کاش مدیران سازمان برنامه و بودجه، درباره این موضوع توضیح می‌دادند به جای اینکه موضوع دیگری را مطرح کنند.

۲- مجددا سوال خود را تکرار می‌کنیم آیا اجرای طرح تحول سلامت موجب چندین برابر شدن تعرفه بخش درمان و افزایش شدید میزان درآمد پزشکان نشد؟ با توجه به اینکه مدت قابل توجهی از زمان اجرایی شدن این موضوع یعنی سال ۹۳ می‌گذرد و هم حساب ملی سلامت و هم میزان هزینه‌های سازمان بیمه سلامت و سازمان تامین اجتماعی در آن دوره زمانی منتشر شده و در دسترس عموم است، پاسخ دادن به این سوال اصلا سخت نیست.‌ای کاش مدیران سازمان برنامه و بودجه، درباره این موضوع توضیح می‌دادند.

۳- سازمان برنامه و بودجه مدعی است: «منابع مالی طرح تحول عمدتاً صرف پرداخت به پزشکان نگردید بلکه صرف پرداخت مابه التفاوت سهم بیمه تا ۹۰ درصد پوشش هزینه‌های پرونده بستری شده است». حال بذارید سوال دقیق تری بپرسیم چه بخشی از «مابه التفاوت سهم بیمه تا ۹۰ درصد پوشش هزینه‌های پرونده بستری» به پزشکان اختصاص می‌یابد و جزو درآمد آنهاست؟ آیا بهتر نیست به جای تلاش برای پنهان کردن این موضوع که بخش قابل توجهی از منابع مالی طرح تحول سلامت به پزشکان اختصاص یافته است، این واقعیت را بپذیریم و به بازی کردن با الفاظ در این زمینه خاتمه دهیم؟

ج- در بخشی از توضیحات روابط عمومی سازمان برنامه و بودجه آمده است: «شایان ذکر است با اجرای ویرایش جدید کتاب ارزش نسبی خدمات سلامت در نیمه دوم سال ۱۳۹۳ که مبنای تعرفه‌گذاری می‌باشد، ضریب k ارزش‌گذاری حق العمل و حق العلاج پزشکان افزایش نیافت و این ثبات تعرفه‌ای (که می‌بایست بر اساس هزینه تمام شده خدمات بر مبنای افزایش تورم و هزینه‌های حقوق و دستمزد سالیانه افزایش می‌یافت) در سال‌های ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۶ تداوم یافت؛ لذا افزایش هزینه‌های بیمه‌های سلامت به دلیل اجرای طرح تحول نبوده بلکه بدلیل عدم اجرای راهنما‌های بالینی و اتفاقاً کاهش هزینه‌های مردم در هنگام دریافت خدمات سلامت، عدم مدیریت صحیح تقاضای القایی و خدمات غیر ضروری بوده که منجر به دریافت خدمات ارزان قیمت و افزایش بار مراجعات به مراکز درمانی گردید».

درباره این بخش از توضیحات روابط عمومی سازمان برنامه و بودجه، نکات زیر مطرح است:

۱- هرچند همانطور که سازمان برنامه و بودجه اعلام کرده است، «با اجرای ویرایش جدید کتاب ارزش نسبی خدمات سلامت در نیمه دوم سال ۱۳۹۳ که مبنای تعرفه‌گذاری می‌باشد، ضریب k ارزش‌گذاری حق العمل و حق العلاج پزشکان افزایش نیافت»، اما همانطور که مسئولان سازمان برنامه و بودجه بهتر می‌دانند تعرفه خدمات بخش سلامت یعنی ارزش نسبی این خدمات ضربدر ضریب k و همانطور که بار‌ها مدیران ارشد وقت وزارت بهداشت اعلام کردند، در ویرایش جدید کتاب ارزش نسبی خدمات سلامت در نیمه دوم ۹۳ (گام سوم طرح تحول سلامت)، ارزش نسبی این خدمات به صورت متوسط ۱۲۰ درصد افزایش یافت یعنی ۲.۲ برابر شد (نمودار زیر را ببینید). به عبارت دیگر، همانطور که در گزارش خبرگزاری فارس اعلام شده بود «اجرای طرح تحول سلامت موجب چندین برابر شدن تعرفه بخش درمان شد» و مسئولان سازمان برنامه و بودجه با بازی کردن با الفاظ نمی‌توانند این واقعیت را پنهان کنند.

                                                                              

در ادامه به برخی از مستندات این موضوع که مدیران ارشد وقت وزارت بهداشت اعلام کرده بودند که همزمان با اجرای طرح تحول سلامت، تعرفه‌های بخش سلامت ۱۲۰ درصد افزایش یافته، آمده است:

- اظهارات علیرضا اولیایی منش مدیر کل دفتر ارزیابی فناوری، تدوین استاندارد و تعرفه سلامت معاونت درمان وزارت بهداشت در همایش توجیهی درباره کتاب ارزش نسبی خدمات درمانی و مراقبت‌های سلامت در تاریخ ۶ مهرماه ۹۳

- اظهارات محمدآقاجانی معاون درمان وزیر بهداشت در هشتمین همایش مدیریت بیمارستانی در تاریخ ۴ مردادماه ۹۵

- اظهارات سید حسن قاضی زاده هاشمی وزیر بهداشت در برنامه تلویزیونی «ثریا» در تاریخ ۲۴ آذرماه ۹۵،

۲- ادعای بعدی سازمان برنامه و بودجه یعنی «افزایش هزینه‌های بیمه‌های سلامت به دلیل اجرای طرح تحول نبوده» هم نمی‌تواند درست باشد و غیرواقعی بودن آن کاملا بدیهی است، چون همانطور که توضیح داده شد، با اجرای طرح تحول سلامت ارزش نسبی خدمات بخش سلامت به صورت متوسط ۱۲۰ درصد افزایش یافت. البته با توجه به اینکه مدت قابل توجهی از زمان اجرایی شدن این موضوع یعنی سال ۹۳ می‌گذرد و هم حساب ملی سلامت و هم میزان هزینه‌های سازمان بیمه سلامت و سازمان تامین اجتماعی در آن دوره زمانی منتشر شده و در دسترس عموم است، امکان ارائه توضیحات بیشتر در این زمینه هم وجود دارد.

د- این حجم از ادعا‌های خلاف واقع درباره بودجه طرح تحول سلامت و تبعات اجرای این طرح توسط سازمان برنامه و بودجه در توضیحاتی که روابط عمومی این سازمان در واکنش به انتشار گزارش «دومینوی پول پاشی در دوره نوبخت‏/ سازمان برنامه چگونه از جیب مردم، حقوق گروه‌های خاص را افزایش داد؟» در این خبرگزاری، ارائه کرده است، واقعا تاسف بار بوده و تاکید مجددی بر دست خالی دولت تدبیر و امید در دفاع از این طرح پرهزینه و کم فایده است، طرحی که به نام مردم، ولی به کام پزشکان بود و یکی از مهمترین عوامل تشدید کسری بودجه در سال‌های اخیر محسوب می‌شود.
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری فارس، تاریخ انتشار: ۹ اسفند ۹۹، کد خبر: ۱۳۹۹۱۲۰۸۰۰۰۲۸۷، www.farsnews.ir.