پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

سرویس ویژه نمایندگی لنز و عدسی های عینک ایتالیا در ایران با نام تجاری LTL فعال شد اینجا را ببینید  /  سرویس ویژه بانک پاسارگارد فعال شد / سرویس ویژه شورای انجمنهای علمی ایران را از اینجا ببینید       
کد خبر: ۳۳۹۸۳۴
تاریخ انتشار : ۰۸ ارديبهشت ۱۴۰۰ - ۱۲:۴۶
انتشار فایل صوتی گفت‌وگوی محمدجواد ظریف با مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری ذیل پروژه تاریخ شفاهی مرکز تحت مدیریت حسام‌الدین آشنا، فارغ از اظهارات غیرملی و نادرست وزیر امور خارجه، نشان از فهم حداقلی ظریف و همچنین اعوجاج و تناقضات جدی نظری رئیس دستگاه دیپلماسی کشور از حوزه منافع ملی و واقعیات روابط بین‌الملل دارد؛ گویی وزیر امور خارجه در دنیای فانتزی‌ای که در ذهن ساخته سیر می‌کند.
شعار سال: انتشار فایل صوتی گفت‌وگوی محمدجواد ظریف با مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری ذیل پروژه تاریخ شفاهی مرکز تحت مدیریت حسام‌الدین آشنا، فارغ از اظهارات غیرملی و نادرست وزیر امور خارجه، نشان از فهم حداقلی ظریف و همچنین اعوجاج و تناقضات جدی نظری رئیس دستگاه دیپلماسی کشور از حوزه منافع ملی و واقعیات روابط بین‌الملل دارد؛ گویی وزیر امور خارجه در دنیای فانتزی‌ای که در ذهن ساخته سیر می‌کند.
 
فاش شدن تناقضات نظری رئیس دستگاه دیپلماسی با یک فایل صوتی
 
محمدجواد ظریف در قسمتی از گفت‌وگوی خود با سعید لیلاز می‌گوید هیچگاه رئالیسم و واقع‌گرایی در روابط بین‌الملل را قبول نداشته و منتقد هانس مورگنتا و کنت والتز بوده است. صرف نظر از اینکه ظریف با نظریه غالب و مسلط امروز روابط بین‌الملل مخالفت می‌ورزد -که تقریبا تمام کشور‌های دنیا کسب منافع ملی خود در سیاست خارجی را با واقع‌گرایی پیگیری می‌کنند- در جایی دیگر در تناقضی آشکار با گفته قبلی خود به نظریه کنت والتز متوسل می‌شود! وزیر امور خارجه می‌گوید: اگر من سال ۲۰۱۰ قبل از صدور قطعنامه ۱۹۲۹ سازمان ملل به جای ۲۰۱۲ مذاکره کرده بودم، حتما بسیار بهتر از برجام نتیجه می‌گرفتم. چیزی که ظریف می‌گوید اذعان به نظریه نوواقع‌گرایی یا رئالیسم ساختاری کنت والتز است. اصلی‌ترین بحث این نظریه تاثیرات ساختار نظام بین‌الملل بر رفتار دولت‌ها و واحد‌های سیاسی است، بدین معنی که از نظر نوواقع‌گرایان این ساختار نظام بین‌الملل است که تعیین‌کننده اصلی رفتار بازیگران است.

ظریف در این گفتگو گلایه می‌کند که در ۸ سال گذشته میدان هزینه دیپلماسی نکرده است و بالعکس این دیپلماسی بوده که در خدمت میدان بوده است. در جهان امروز و روابط بین‌الملل حاکم بر آن این میدان است که اصالت دارد و خطای راهبردی و نظری رئیس دستگاه دیپلماسی کشور در این است که دیپلماسی را به عنوان هدف مفروض می‌گیرد. پاسخ اظهارات وزیر خارجه را شاید بهتر باشد با سند امنیت ملی آمریکا در دولت بایدن که چندی قبل- مارس ۲۰۲۱- منتشر شد داد؛ جایی که دولت بایدن هم میدان را هدف قرار می‌دهد و دیپلماسی را ابزار در اختیار آن ارزیابی می‌کند.

در صفحه ۱۴ این سند ۲۸ صفحه‌ای تصریح شده است: در پیشبرد منافع آمریکا در سطح جهان، ما انتخاب‌های اصولی و هوشمندانه‌ای بر مبنای دفاع ملی و استفاده مسؤولانه از نیروی نظامی‌مان اخذ خواهیم کرد، در عین حال دیپلماسی را به عنوان نخستین ابزار مورد مراجعه‌مان مورد توجه قرار می‌دهیم.

در این سند همچنین با تهدید برشمردن چین، روسیه و ایران به عنوان چالش‌های امنیتی ایالات متحده بر مهار این کشور‌ها (یعنی میدان) با ابزار دیپلماسی تاکید شده است. در این سند آمده: چین به سرعت به کشوری جسور تبدیل شده است. چین تنها رقیب بالقوه است که قادر به ترکیب قدرت اقتصادی، دیپلماتیک، نظامی و فناوری خود است تا یک چالش ادامه‌دار علیه نظام ثابت و باز بین‌المللی به راه بیندازد. روسیه مصمم است تاثیر جهانی خود را بالا ببرد و نقشی مخرب در عرصه جهانی ایفا کند. پکن و مسکو بشدت در اقداماتی که به دنبال بررسی قدرت آمریکا است، سرمایه‌گذاری کرده و مانع ما در دفاع از منافع و متحدان‌مان در سراسر جهان می‌شوند. بازیگران منطقه‌ای مانند ایران قابلیت‌هایی که می‌تواند نتیجه را به نفع آن‌ها تغییر دهد و فناوری‌های‌شان را دنبال می‌کنند؛ در حالی که متحدان و شرکای آمریکا را تهدید کرده و ثبات منطقه‌ای را به چالش بکشانند». اما در این متن تصریح شده در قبال ایران از ابزار دیپلماسی استفاده خواهد شد، همچنین آمده: ما گفت‌وگوی معنادار با روسیه و چین درباره توسعه‌های تکنولوژیک نوظهور نظامی که نشان‌دهنده ثبات راهبردی‌مان است برگزار می‌کنیم.

همچنین سند امنیت ملی دولت بایدن با برشمردن برخی اهرم‌های فشار آمریکا در قبال این کشور نظیر ائتلاف‌سازی، آورده است: «آمریکا از تایوان که یک شریک اقتصادی و امنیتی حیاتی است در راستای تعهدات درازمدت آمریکایی، پشتیبانی خواهد کرد و مطمئن خواهد شد شرکت‌های آمریکایی ارزش‌های آمریکایی را فدای انجام معامله با چین نخواهند کرد. آمریکا برای دموکراسی، حقوق بشر در هنگ‌کنگ، شینجیانگ و تبت خواهد ایستاد و برای ایجاد یک رویکرد مشترک با کشور‌های هم‌فکر درباره این مسائل کار خواهد کرد».

اما در نهایت این سند اینگونه ابزار دیپلماسی به خدمت گرفته شده توسط میدان را تصریح می‌کند: «آمریکا بر این نکته تاکید می‌کند که زمانی که امنیت ملی آمریکا مطرح است، رقابت راهبردی با چین نباید مانع از همکاری با این کشور شود. از این رو، دیپلماسی عملی و مبتنی بر نتیجه در رابطه با چین به کار گرفته خواهد شد و این اقدامات قدرت مذاکره و قدرت عزم جمعی را برای آمریکا تقویت می‌کند».

وزیر امور خارجه مصداق گلایه‌هایش از میدان را با مواردی انتقادآمیز از مدیریت منطقه‌ای سپهبد شهید سردار سلیمانی همراه می‌کند. به عنوان نمونه وزیر امور خارجه می‌گوید: «هیچ‌گاه نشد من از سردار سلیمانی بخواهم مثلا فلان عملیات را فعلا متوقف کنید تا ما در مذاکرات پیشرفت کنیم. نه اینکه نخواهم، سردار سلیمانی قبول نمی‌کرد. اما در مقابل بار‌ها می‌شد که او از من می‌خواست در مذاکرات پیش‌رو فلان موضوعات را پیگیری کنم».

قضاوت درباره کارنامه دیپلماسی پیگیری شده توسط ظریف و میدان، برای هر ناظر بی‌طرفی نتایج روشن و ملموسی دارد و این نکته که میدان در اختیار دیپلماسی قرار نگرفته اظهارنظری کاملا خلاف واقع از سوی وزیر امور خارجه است، چه اینکه ظریف خود در ادامه گفت‌وگویش در تناقض با این گفته خود به کمک‌ها و همراهی‌های سردار سلیمانی (میدان) اعتراف می‌کند. ظریف بیان می‌کند: درباره منطقه باید انصاف را رعایت کنیم. در مذاکرات افغانستان در سال ۲۰۰۱ با آمریکا، اگر سردار سلیمانی نبود من دستاوردی نداشتم. در سال ۲۰۰۳ درباره عراق نیز اگر اطلاعات سردار سلیمانی نبود من هیچ دستاوردی نداشتم. در بخش دیگری می‌گوید: وقتی من وزیر خارجه شدم قبل از شروع مذاکرات برجام، شهید سلیمانی را دیدم و از او درباره منطقه پرسیدم. بحرین و عراق و سوریه و لبنان نقاط اختلاف ما با عربستان بود. شهید سلیمانی تاکید کردند که یمن هم هست. حتی سردار سلیمانی قبول کرد که با سعودی‌ها گفتگو کند. از طرف سعودی عبدالعزیز سقر در این مذاکرات بود. به سقر اعلام کردم که آمادگی گفتگو درباره این ۵ حوزه را داریم و اگر مقام همسطح سردار سلیمانی را بیاورید ایشان نیز حضور پیدا می‌کنند. جواب سقر این بود: جهان عرب به شما ربطی ندارد.

***

فرزند شهید سلیمانی و دبیر شورای عالی امنیت ملی هم به اظهارات ضدملی ظریف واکنش نشان دادند

نکوهش نامحرم

وزیر امور خارجه در نهایت پس از حجم گسترده واکنش‌های منفی به مصاحبه منتشرشده‌اش در یکی از شبکه‌های معاند، به یک پاسخ مبهم و گنگ اکتفا کرد.
 
فاش شدن تناقضات نظری رئیس دستگاه دیپلماسی با یک فایل صوتی
 
 با گذشت بیش از ۴۸ ساعت از انتشار مصاحبه محمدجواد ظریف با سعید لیلاز و ادعا‌های ضدملی و وهن‌آمیزی که در این مصاحبه پیرامون سیاست‌های منطقه‌ای جمهوری اسلامی و سردار شهید حاج‌قاسم سلیمانی مطرح شده بود، کماکان واکنش‌ها به این اظهارات ادامه دارد. با این حال محمدجواد ظریف که همواره عادت به واکنش آنی به وقایع مختلف در شبکه‌های اجتماعی دارد، روز گذشته بدون ارائه هیچ‌گونه توضیحی، به انتشار چند ثانیه از مصاحبه مذکور در صفحه اینستاگرامی‌اش بسنده کرد؛ بخش کوتاهی که وزیر امور خارجه در آن اظهار داشته بود: «من معتقدم کار برای تاریخ نکنید، چون خطاب به تاریخ دارم می‌گویم خیلی نگران تاریخ نباشید؛ نگران خدا و مردم باشید».

این برش کوتاه ظریف برای دفاع از مصاحبه و عملکردش البته با واکنش‌هایی نیز همراه بود که در مهم‌ترین آن‌ها زینب سلیمانی، فرزند شهید حاج‌قاسم سلیمانی با انتشار توئیتی در صفحه شخصی توئیترش در کنار تصویری از دست آن شهید بزرگوار نوشت: «هزینه میدان برای دیپلماسی»؛ کنایه‌ای که به شکلی آشکار معطوف به بخشی از اظهارات ظریف در مصاحبه مورد نظر و تعابیری پیرامون نسبت دیپلماسی و میدان به حساب می‌آمد. با این حال زینب سلیمانی از ۲ هشتگ «برای خدا و مردم» و «جریان تحریف» نیز استفاده کرد که هشتگ ابتدایی را می‌توان واکنشی به پست اینستاگرامی ظریف و عبارت «خیلی نگران تاریخ نباشید نگران خدا و مردم باشید» دانست.

دوگانه‌ای در اجرای سیاست‌های نظام نداریم

دبیر شورای عالی امنیت ملی نیز از دیگر چهره‌هایی بود که نسبت به اظهارات وزیر امور خارجه و مباحث مطرح‌شده در گفت‌وگوی او با مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری واکنش نشان داد. دریابان علی شمخانی در توئیتی نوشت: «سیاست‌های قطعی نظام در میدان و دیپلماسی حاصل گفتگو‌های اقناعی و پنهان از نگاه زهرآلود نامحرمان و دشمنان بوده و هست. دوگانه‌ای در اجرای بدون تنازل این سیاست‌ها که منبعث از اصول قطعی انقلاب اسلامی است وجود ندارد».

 جا خالی دولت از انتقادات به ظریف

پس از سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه که ساعاتی پس از انتشار بخش‌هایی از فایل صوتی ظریف در یکی از شبکه‌های خارجی با ارائه توضیحاتی فایل مذکور را «تقطیع‌شده» خوانده بود و از ضبط آن برای عدم انتشار گفته بود، روز گذشته سخنگوی دولت نیز به ارائه توضیحاتی پیرامون اظهارات وزیر امور خارجه پرداخت. علی ربیعی با بیان اینکه انتشار این فایل حواشی زیادی داشته است، گفت: رئیس‌جمهور به وزارت اطلاعات دستور داده ربایندگان فایل صوتی را شناسایی کنند. این ربایش اسناد توطئه‌ای علیه دولت، نظام، انسجام داخلی، نهاد‌های کارآمد و سرافراز ما در میدان‌ها و همچنین توطئه‌ای علیه منافع ملی ما است. سخنگوی دولت در ادامه و بدون ارائه توضیحاتی پیرامون محتوای اظهارات وزیر امور خارجه، این مهم را به شخص ظریف واگذار کرد و افزود: البته ما منتظر خواهیم بود ظریف به ایران بازگردد و توضیحات لازم در زمینه سوءبرداشت‌ها را ارائه خواهد داد. این مصاحبه زیر نظر مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری برای تاریخ شفاهی ۸ ساله دولت انجام شده است. وی تاکید کرد: این گفتگو بخشی از برنامه «آن سوی دولت» با موضوع گزارش و روایت خدمات و اقدامات و چالش‌ها و دستاورد‌های دولت‌های یازدهم و دوازدهم بود که زیر نظر مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری مصاحبه‌هایی با وزیران و معاونان رئیس‌جمهور در چارچوب تاریخ شفاهی دولت‌های یازدهم و دوازدهم انجام شده است. سخنگوی دولت خاطرنشان کرد: بنا بود فایل کامل نسخه صوتی، تصویری و مکتوب گفتگو‌ها در دفتر هیات دولت با درجه طبقه‌بندی آرشیو شود و یک نسخه گزیده از هر گفتگو با توافق مصاحبه‌شونده‌ها در یک نهاد مطالعاتی آرشیو و سپس منتشر شود و در دسترس عموم قرار گیرد. در مورد مصاحبه با ظریف، فایل گفتگو با ایشان به دلیل روشن که همه ابعاد آن روشن نیست، ولی توطئه‌آمیز بودن آن روشن است، توسط افرادی که هویت آنان در حال بررسی است به سرقت رفت و منتشر شد.

 احضار ظریف به مجلس شورای اسلامی

در ادامه واکنش شخصیت‌های مختلف به اظهارات مطرح‌شده از سوی ظریف، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نیز از نامه مجلس به ظریف برای احضار وی به دنبال فایل صوتی منتشرشده خبر داد. روز گذشته ابوالفضل عمویی در گفتگو با خبرنگاران اظهار داشت: کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس طی نامه‌ای از آقای ظریف خواسته است در نخستین جلسه پیش‌روی کمیسیون امنیت ملی حاضر شود. وی افزود: موضوع جلسه ۲ بحث است؛ اولا ارائه توضیحات از سوی ظریف درباره فایل صوتی درز پیدا کرده، ثانیا تعدادی سوال از عملکرد وزارت خارجه در دستور کار است.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از وطن امروز، تاریخ انتشار: ۸ اردیبهشت ۱۴۰۰، کد خبر: ۲۳۲۸۶۹، vatanemrooz.ir
اخبار مرتبط
خواندنیها-دانستنیها
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار
پربازدیدترین
پربحث ترین
پرطرفدارترین