شعار سال: نگاهی به مجموعه سیاستهای لنگان در حوزه محصولات کشاورزی نشان میدهد که این مجموعه به اصطلاح سیاستها و برنامهها دوام و پایایی لازم را ندارند و بهنوعی میتوان گفت پایداری آنها بسیار اندک است. این موضوع حکایت از آن دارد که این سیاستهای لنگان هیچگونه همسویی و سازگاری با واقعیتهای میدانی تولید کشاورزی ندارند. به همین دلیل در کوتاهمدت اثربخشی موقت خود را از دست میدهند و به ابزاری ضد ابزارهای سیاستی آینده برای مدیریت مسئلههای کشاورزی تبدیل میشوند که پدیدهای بسیار خطرناک خواهد بود و عملاً بخش کشاورزی را به مسیری هدایت خواهد کرد که آن سوی آن نامشخص است.
مدیریتهای جزیرهای در نهاد عالی کشاورزی یکی از نقاط آسیبپذیری ساختار وزارت جهادکشاورزی است که خود حکایت از آن دارد بعد از سالها عدم نتیجهدهی سیاستها و برنامهها، وقت آن رسیده است تا بازنگری و تجدید ساختار در این نهاد عالی کشاورزی صورت گیرد و علاوه بر چابکسازی سازمانی، ایجاد ساختارهای پویا و به روز مبتنی بر مسئلهها و واقعیتهای کشاورزی، ساختار مشارکت نهادهای تخصصی خصوصی بخش کشاورزی در آن تعریف شود. بهبیاندیگر، ساختار موجود نهاد عالی کشاورزی متناسب با مسئلههای امروز بخش کشاورزی نمیباشد و بهنوعی میتوان گفت برای درمان انواع مسئلههای یک و چندبُعدی بخش کشاورزی یا باید از فناوریهای جدید تصویربرداری از مسئلهها و استفاده از داروهای با دُز بالاتر استفاده کرد و یا بخش کشاورزی را بهنوعی مدیریت کرد که به لحاظ توانمندیها و قدرت درونی امکان استفاده از قابلیتها و تواناییهای درونبخشی را برای درمان داشته باشد. امروز دیگر دُزهای سیاستی گذشته نمیتوانند مسئلههای فراوان و متنوع و با کارکردهای چندگانه در کل بخش کشاورزی را درمان نمایند. به همین دلیل ضرورت تغییر داروهای سیاستی بخش کشاورزی و یا حداقل دُزهای مصرفی و یا شکل مصرف آن متناسب با ویژگیهای بخش کشاورزی بیشتر نمود پیدا کرده است.
در این چارچوب به نظر میرسد ساختار مدیریتی بخش کشاورزی باید دگرگون شود و معماری جدیدی را برای آن تعریف کرد بهگونهای که در معماری جدید، در ساختاری هوشمند بتوان علاوه بر دریافت مسئلههای کشاورزی به صورت شفاف و تعریف و تحلیل ابعاد مختلف آن، نسخههای درمانی تجویز و توسط بخشهای پایین دست (صف) پیچیده و عملیاتی شود تا بتواند اثربخشی لازم را در زمان مورد نیاز داشته باشد و ارزیابی از کارکردهای نسخه سیاستی تجویزی را در عمل داشت.
امید اینکه نهاد عالی کشاورزی اهمیت موضوع ساختارسازی کشاورزی را درک و آن را در دستور کار قرار دهد تا با استفاده از آن فصل نوینی از روانی در فعالیتهای کشاورزی در طول زنجیرههای تأمین کشاورزی تجربه شود و بخش کشاورزی پس از سالها ناآرامی و آشوب، سالهای آینده را در فضایی پر از طمأنینه اقتصادی سپری نماید.
محمد قربانی. استاد دانشگاه فردوسی مشهد
پایگاه تحلیلی -خبری شعار سال، برگرفته از کانال تلگرامی معجزه توسعه