شعار سال: زنی که صورتش را اسیدِ افراطی‌گری سوزانده (در نقش رای دهنده) زنانِ موتور سوار در حال تبلیغ برای کاندیدایی که بدنه اصلی هواداران او مخالف دوچرخه سواری و موتور سواری بانوان هستند (در نقش کمپین تبلیغاتی) زنانی که چهره آن‌ها نا‌مقبول‌ترین شکل از حضور زن در دستگاه سیاسی و مدیریتی کشور است (در نقش کاندیدا)

روانشناسی ایرانیان معاصر کار چندان آسانی نیست، ولی می‌شود اذعان کرد افراط و تفریط در میان بیشتر ما تبدیل به یک ویژگی ارگانیک شده است. هر حرف و عملی که از ما سر بزند یا سیاهِ سیاه است یا سفیدِ سفید. این ویژگی اخلاقی تنها مختصِ رفتار اجتماعی و سیاسی هم نیست بلکه در روابط شخصی و علایق ما هم نمود ظاهری و واقعی دارد. نحوه تخلیه خشم و هیجان در بین اکثر ما به شدیدترین و افراطی‌ترین شکل است. ما هنگام یک نزاع خیابانیِ نه چندان جدی یا تماشای مسابقه فوتبال به راحتی شدیدترین دشنام‌ها و رکیک‌ترین الفاظ را به همدیگر نسبت می‌دهیم، کسی که مخالف عقیده سیاسی ما باشد را انسان نمی‌دانیم یا در بهترین حالت او را فاقد شرف، وجدان و عقل خطاب می‌کنیم، اصلا برای او حق حیات هم قائل نیستیم. دشواری تامین نیاز‌های اساسی در کنارِ فضای دو قطبیِ شدید ایدئولوژیک، سبب شده هر شهروند مانند یک سلّول منفرد یا گروه‌های موسمی به دنبال منافع شخصی خودش باشد و اصول اخلاقی‌اش بنا به منافع فردی و مقطعی تغییر کند.

 

 

در جامعه دوقطبی مردم در منتها الیه چپ و راست و پشت به هم می‌ایستند. در نتیجه فاصله‌ی ایجاد شده بزرگ و بزرگتر می‌شود، فاصله‌ای که سرشار از کینه، نفرت و انکار است. این انفصال شدید در زمان‌هایی محدود و موقت که هر دو سوی این بازی منافع مشترک یا فرصتی مساوی برای کسب منفعت دارند به طرز طنز آلودی به هم می‌ریزد. افرادی که شدید‌ترین دافعه را نسبت به هم دارند یک شبه تمام منازعات و زاویه‌های اعتقادی را فراموش کرده و کنار هم قرار می‌گیرند و بدیهی است که در چنین شرایطی مفهومِ آرمان اجتماعی و سیاسی دچار سرگیجه و سرگشتگی شود. اما در جوامعِ تکثرگرا که مردم برای تامین نیاز‌های انسانی پیچیدگی‌ها و دشواری‌های یک جامعه قطبی شده و مستمند را ندارند، تعداد مردم خاکستری بسیار بیشتر از مردم سفید و سیاه است. فاصله بین دو قطب پر از تعامل و پذیرش و دیالوگ و فرصت‌های عادلانه و برابر است. در این جوامع مردم نه پشت به هم که بدون نقاب کنار هم می‌ایستند تا از میان گفتگو و رقابت سالم، راهکار و در نهایت آرمان متولد شود، آرمانی که به آسانی و برای منافع شخصی زیر پا گذاشته نخواهد شد...

رسول اسدزاده

پایگاه تحلیلی خبری شعار سال برگرفته از کانال تلگرامی جامعه شناسی