«محمد طاهری» از شالیکاران گیلان در گفت‌و‌گو با «ایران» با اشاره به اینکه واردات بی‌رویه برنج هندی در گذشته موجب شده بود برنج کشاورزان روی دستشان بماند، خاطرنشان کرد: این اقدام در آن زمان ازسوی دلالان و واسطه‌ها انجام می‌شد و باعث شد بسیاری از کشاورزان دست به تغییرکاربری کشت خود بزنند، اما در 2 سال اخیر بخصوص امسال، برخورد قاطعانه مسئولان با حذف دلالان وهمچنین مقابله شدید با تغییرغیرقانونی کاربری اراضی موجب شد تا میزان این اتفاق کاهش پیدا کند. به گفته این کشاورز گیلانی، خرید برنج امسال از کشاورز به طور مستقیم توسط دولت موجب شد تا شالیکاران از فروش برنج خود با قیمت مناسب، رضایت بیشتری داشته باشند، ضمن اینکه دیگر اقدام به تغییر کاربری اراضی خود به‌طور غیرقانونی نکردند. طاهری، مکانیزه شدن کشاورزی، ارائه تسهیلات از سوی دولت و پرداخت بموقع مطالبات کشاورزان را از جمله عوامل کاهش تغییر کاربری اراضی از سوی کشاورزان بیان کرد.

* کشاورزان انگیزه پیدا کردند

«علیرضا شعبان‌نژاد»، رئیس سازمان جهاد کشاورزی گیلان هم در گفت‌و‌گو با «ایران» اقتصادی بودن درآمد کشاورزی (به صرفه بودن) و مکانیزه شدن کشاورزی را از دلایل انگیزه بیشتر کشاورزان برای کار کردن در این بخش عنوان کرد و افزود: نمونه بارز آن تولید و فروش برنج امسال با قیمت مناسب است که کشاورزان تشویق به کشت دوباره در زمین هایشان شدند. درغیر این صورت ممکن بود اقدام به فروش اراضی یا تغییر کاربری کنند. وی از دیگر دلایل اینکه تغییر کاربری اراضی امسال در گیلان کاهش پیدا کرده را پرداخت بموقع مطالبات کشاورزان دانست و گفت: سال‌های 93 تا 95 تغییرکاربری اراضی استان بین 50 تا 60 هکتار بوده اما در حال حاضر به کمتر از 10 هکتار در سال رسیده است.

شعبان‌نژاد ارائه تسهیلات به کشاورزان جهت کاهش تغییر کاربری را مؤثر دانست و یادآور شد: سالانه بیش از50 میلیارد تومان تسهیلات برای خرید ماشین‌آلات به کشاورزان استان می‌دهیم و خوشبختانه هیچ مشکلی هم برای پرداخت آن نداریم، زیرا بودجه به اندازه کافی در اختیار ما گذاشته شده است.

* سرکشی خودروهای گشتی در شهر و محله‌ها

رئیس سازمان جهاد کشاورزی گیلان درباره اقدام‌هایی که جهت کاهش تغییر کاربری اراضی در استان انجام شده، گفت: یک سال است که 15 خودرو گشتی را برای سرکشی از صبح تاغروب به اراضی کشاورزی در شهر و محله‌ها به کار گرفتیم تا در صورت مشاهده با کشاورزانی که به طورغیرقانونی اقدام به تغییر کاربری کرده‌اند، برخورد کنند. از طرفی با تشکیل پرونده برای این افراد، مقامات قضایی استان هم طبق قانون با آنها برخورد خواهند کرد.

* سامانه 131 پاسخگوی گزارش‌های مردمی از تغییر کاربری‌های غیرقانونی

شعبان‌نژاد ادامه داد: همچنین سامانه 131 را راه‌اندازی کردیم که به طور شبانه روزی پاسخگوی گزارش‌های مردمی جهت اطلاع‌رسانی از تغییر کاربری غیرقانونی از سوی برخی کشاورزان است. این مقام مسئول در سازمان جهاد کشاورزی گیلان با اشاره به اینکه شدت برخورد با این مسأله از سال 94 شروع شده، افزود: تغییرکاربری امسال نسبت به سال 93 حداقل 70 درصد کاهش داشته است.

وی درباره برخورد قانونی با متخلفان کاربری اراضی، گفت: در برخورد با این اقدام ضمن اینکه ساخت وسازهای غیرمجاز تخریب می‌شود، میزان خسارات هم براساس مقدار مساحت زمینی که تغییر کاربری پیدا کرده تعیین خواهد شد.

* کشاورزان قصد خود را برای تغییر کاربری اراضی اعلام کنند

رئیس سازمان جهاد کشاورزی گیلان درمورد کشاورزانی که قصد تغییر کاربری اراضی خود(تغییر زمین برنج به باغ میوه) را دارند، اظهار داشت: طبق قانون این افراد درخواست خود را مبنی بر تغییر کاربری اراضی اعلام می‌کنند و ما نیز کارشناسان خود را برای بررسی به منطقه می‌فرستیم که بعد از اعلام و تأیید کارشناسان با آنها موافقت یا مخالفت می‌شود. شعبان‌نژاد با اشاره به اینکه برنامه‌ریزی‌ها برای به صفر رسیدن تغییر کاربری اراضی همچنان ادامه دارد، به ویلاسازی‌ها در اراضی کشاورزی اشاره و اضافه کرد: دیلمان، حاشیه شهرهای شهرستان لاهیجان و رودسر بیش از دیگر مناطق استان مورد طمع ویلاسازان است. تالش و منطقه حیران آستارا نیز از جمله مناطقی است که سودجویان و متخلفان بیشتر درآن اقدام به ساخت ویلا می‌کنند. این مقام مسئول درسازمان جهاد کشاورزی گیلان به تغییرکاربری‌ها در شهرستان رشت اشاره کرد و گفت: تغییرکاربری‌ها در رشت کمی متفاوت‌تر است، چون اغلب ساکنان حاشیه‌های این شهر وضعیت مالی مناسبی ندارند و قیمت این اراضی هم پایین است، از این‌رو برخی از این افراد در اراضی حاشیه شهر تغییرکاربری می‌دهند که بشدت جلو این کار گرفته شده است.

** نکته

به گفته «مهرداد لاهوتی»، نماینده لنگرود درمجلس شورای اسلامی در خصوص تغییر کاربری اراضی در گیلان، بنابر آمار مرکز پژوهش‌ها تاکنون ۳ هزار هکتار مزارع برنج و ۷ هزار هکتار مزارع چای در شمال تغییر کاربری پیدا کرده‌اند که اگر دست اندرکاران صنعت کشاورزی، این بخش را اقتصادی کنند، دیگر نیازی نیست برای جلوگیری از تغییر کاربری اراضی کشاورزی، کار خاصی انجام دهند.

** برش

* تغییر کاربری در مازندران در نقطه صفر

با تدبیر خوبی که دولت برای استان سرسبز مازندران طی دو سال گذشته در نظر گرفته، تلاش‌هایی در خصوص جلوگیری از تغییر کاربری اراضی صورت گرفته است. «دلاور حیدرپور» رئیس جهاد کشاورزی مازندران در این باره گفت: در این استان با همکاری و هماهنگی‌هایی که بین دستگاه‌های ذیربط شکل گرفته، توانسته‌ایم به نقاط روشنی در این زمینه برسیم. البته منکر نواقص نیستیم و خود را مصون از خطا و اشتباه نمی‌دانیم. چه بسا که بسیاری از تخلفات به دور از چشمان مسئولان امر اتفاق افتاده باشد، اما در سال‌های گذشته از تغییر کاربری‌ها بشدت کاسته شده و قیمت زمین نیز شدیداً کاهش پیدا کرده است. همان‌طور که در اخبار ماه‌های گذشته نیز به آن پرداخته شده، مجوز بسیاری از تغییر کاربری‌ها در سال‌های گذشته، در دولت قبل صادر شده و حالا هم برخی از آنها با دست اندازهای قانونی برای اخذ مجوز پایان کار مواجه است. وی با اشاره به ماده 8 قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغی، گفت: دستگاه‌های خدمات رسان، مثل اداره آب و فاضلاب و برق و مخابرات و... طبق این ماده واحده، باید تنها برای خانه‌ها و ساختمان‌های مجوز دار، پروانه بهره‌برداری صادر کنند و اگر نسبت به صدور مجوز بهره‌برداری به بناهای غیرمجاز اقدام کنند، بنا بر قوانین با آن دستگاه، برخورد لازم صورت خواهد گرفت. حیدرپور در خصوص ایجاد رغبت بین کشاورزان برای ماندن در روستاها و کوچ نکردن به شهرها و ایجاد انگیزه برای کشت و زرع، اظهار داشت: از جمله اقدام‌های عملی ما در این خصوص، ارائه تسهیلات ارزان قیمت و با بهره کمتر از حد معمول برای کشاورزان است که در این باره می‌توانیم به ارائه تسهیلات تا سقف 120 میلیارد تومان در سال‌های 93 تا 94 اشاره کرد. در سال 95 نیز تاکنون 56 میلیارد تومان، تسهیلات اعطا کرده‌ایم. «ربیع فلاح» استاندار مازندران نیز نقطه نظرات مدیر جهاد کشاورزی استان را تأیید کرد و افزود: دولت یازدهم با ساخت و ساز غیرمجاز بشدت برخورد کرده و هم‌اکنون این روند در این استان به صفر رسیده است.

بنا بر اظهارات وی، متأسفانه در 10 سال پیش از روی کار آمدن دولت یازدهم ساخت و سازهای غیرقانونی ترکیب و موقعیت مازندران را برهم زده بود و بسیاری از تغییر کاربری‌های غیرقانونی در این دوره صورت گرفته بود. در شرایط کنونی هیچ‌کس جرأت ندارد به ساخت و ساز غیرمجاز یا تغییر کاربری زمین دست بزند و اجازه چنین کاری را نمی‌دهیم برای اینکه مازندران به اندازه کافی از این ناحیه متضرر شده است.

با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از روزنامه ایران، صفحه 19، تاریخ انتشار: یکشنبه 9 آبان 1395، شماره: 6346 .