شعارسال: پروفسور پرویز کردوانی ملقب به پدر علم کویر شناسی ایران سال‌ها در زمینه تحقیقات و بهبود شرایط زیست محیطی ایران تلاش کرد، اما متاسفانه در ۲۷ مرداد ۱۴۰۰ در سن ۹۰ سالگی دار فانی را وداع گفت.

پدر علوم کویر شناسی ایران در آخرین مصاحبه خود با خبرنگار اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان گفت، کشور ما از نظر بارندگی بسیار فقیر است و با توجه به تغییر اقلیم در جهان چاره این خشکی‌ها درست مصرف کردن است، البته نمی‌توان همه مشکلات را گردن تغییر اقلیم انداخت و برخی از این مشکلات ریشه در گذشته کشور دارد.

کردوانی گفت: در سال ۱۳۴۹ برای یک سفر علمی، به مرز ایران و عراق سفر کردیم، در آنچه به نقطه‌ای رسیدیم که آب زیادی از سمت ایران به سمت عراق می‌ریخت، از پیر مردی که بر زیر سایه یک درخت گردو نشسته بود پرسیدم این آب چیست صاحب ندارد؟، پیرمرد گفت این زاب صغیر یا کوچک است که از ایران به سمت عراق میرود و از آن سمت به سد دوکان می‌ریزد.

پدر علوم کویر شناسی ایران افزود: نماینده ارومیه در مرداد ماه ۹۱ طی نامه‌ای از من خواست تا یک طرح کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت برای احیای دریاچه ارومیه ارائه کنم، برای بررسی بیشتر وضعیت، یک کلاه کهنه بر سرم گذاشتم و با یک وانت باری قدیمی یا قراضه راهی شبستر، آزاد شهر و ... شدم، در آنجا دیدم چاه‌های زیادی در شهر حفر شده است.

وی تصریح کرد: مردم که در مسیر ما را می‌دیدند می‌گفتند آقای مهندس لطفا آب را نبندید، ​، چون در ان زمان چاه‌های اطراف دریاچه را می‌بستند، پس از بررسی‌های مختلف به این نتیجه رسیدم که به علت چاه‌های فراوانی که به اسم توسعه در اطراف دریاچه زده شده و سفره‌های زیرزمینی آبی منتهی به دریاچه خشک شده اند، همانجا نشستم و ساعت‌ها گریه کردم، سپس با نماینده ارومیه تماس گرفتم و گفتم احیای دریاچه ممکن نیست و هرکه به دریاچه ارومیه آب ببندد خائن است.

این کارشناس محیط زیست افزود:اما آقای عیسی کلانتری گفت کردوانی گفته که دریاچه ارومیه بیمار است نباید آن را احیاء کرد,، ولی ما برای این دریاچه هزینه می‌کنیم و ۲۲ میلیارد تومان برای شکستن صخره‌ها و آب رسانی به دریاچه هزینه کردند، اما فقط آب‌های سطحی را می‌دیدند و به این توجه نمی‌کردند که سطح آب هر روز کمتر می‌شود.

کردوانی در مورد شرایط فعلی دریاچه ارومیه گفت: دریاچه ۳ منبع آبی دارد. آب‌های بارندگی، آب‌های سطحی و سوم آب‌ها و سفره‌های زیر زمینی، که اکنون این دریاچه از آب‌های زیر زمینی بهره‌مند نیست و با انتقال آب به سطح دریاچه، آب از سفره‌های زیر زمینی خارج می‌شود.

 

 

وی تصریح کرد: در گذشته دریاچه ۶۲ میلیارد متر مکعب آب داشت، اما اکنون به این شکل نیست، فصل زمستان با بارندگی‌ها اندکی سطح آب دریاچه بالا می‌آید و در فصل گرما باز خشکی صورت میگیرد.

پدر علوم کویر شناسی ایران گفت: وصیت میکنم قشنگ بنویسید، پیشرفت علم خوب است، اما استفاده غلط از آن به ضرر بشر است، در جوانی وقتی از تهران به سمت زادگاهم گرمسار می‌رفتم وسیله نقلیه ما چهارپایان بودند، مثلا ممکن بود ۱ شبانه روز در مسیر باشیم برای رسیدن به مقصد، در مسیر می‌دیدم مردم در حال حفر چاه هستند و زمزمه می‌کنند که قنات قدیمی شده و بدرد نمی‌خورد و از پمپ آب باید استفاده کنیم.

وی افزود: در دفعات بعد با ماشین به سمت گرمسار میرفتم و مسیر را چند ساعته طی می‌کردم، زمانی که به مقصد می‌رسیدم اهل خانواده می‌گفتند چطور چند ساعت قبل حرکت کردی و به این زودی رسیدی که این به لطف علم بود ,، اما همچنان چاه‌هایی را می‌دیدم که خشک شده اند و مردم میگویند پمپ آب‌هایی قویتر آمده و باید چاه آب عمیق‌تر بزنیم.

کردوانی تصریح کرد: شاگردان زیادی را در راه علوم محیط زیستی کشور تحویل جامعه دادم، بسیاری از آن‌ها اکنون در مقام‌های عالی کشور قرار دارند، این را میدانم با تکنولوژی‌هایی که اکنون برای رفع کم آبی کشور به مردم ارائه می‌کنند، دردی را دوا نمی‌کند و فقط مدتی مردم را سرگرم می‌کند، در گذشته یک سری تکنولوژی به ما دادند مانند پمپ آب، شیلنگ آب، سد و ... که با استفاده غلط از آن‌ها روند خشکی کشور را سریع‌تر کردیم، اکنون ۳ تکنولوژی دیگر مانند بارور کردن ابر‌ها، انتقال آب دریا‌ها و استخراج آب‌های ژرف با ۲۵۰۰ متر حفاری در دل زمین مطرح کرده اند، اما باز هم می‌گویم که این‌ها فایده‌ای ندارد و فقط مدتی مردم را سرگرم می‌کند.

وی در پایان گفت: من چاره کار را درست مصرف کردن مردم، صنعت و کشاورزی از آب می‌بینم ,، اما با روند فعلی کشور در زمینه آب روز به روز به سمت بحران میرود، و شهر‌های تهران، کرج و ورامین تا ۵۰ سال آینده خشک می‌شوند و خوشحالم که نیستم تا آن روز‌های کشور را ببینم.

شعارسال، بااندکی تلخیص واضافات برگرفته از باشگاه خبرنگاران جوان، تاریخ انتشار:۳۰ مرذداد ۱۴۰۰، کدخبر:۷۸۶۳۲۵۷، www.yjc.new