شعار سال: یک کارشناس تجارت خارجی درباره این کد شناسه‌ها و تاثیر آن بر کاهش ورود قطعات بی‌کیفیت گفت: بحث شناسه کالا که وزارت صنعت، معدن و تجارت آن را دنبال می‌کند، موضوعی است که هنوز محل مناقشه است.

 

مجریان طرح «شبنم» طرح «شناسه جدید» کالا و قطعات را هم پیش می‌برند

محمد ملکی ادامه داد: روشی که وزارت صمت برای تعیین شناسه‌ها به کار برده به این صورت است که هر کالایی که وارد کشور می‌شود، یک کد به آن تعلق بگیرد.

این روش مشابه طرح شبنم است و همان تیمی که طرح شبنم را دنبال کرد این طرح را نیز به پیش می‌برد.
وی بیان کرد: این طرح تاکنون در دنیا اجرا نشده است و درواقع بدون انجام مطالعات تطبیقی با جهان در ایران پیاده شده است.

وی گفت: بحث‌های زیادی درباره این طرح وجود دارد، از جمله اینکه باید مطالعات پیشین درباره آن انجام می‌شد که در آن عملکرد تجربه‌های مشابه مورد بررسی قرار می‌گرفت.

وی تاکید کرد: در پیاده‌سازی طرح مورد نظر، به نحوه مدیریت کد‌ها پرداخته نشده است و این موضوع مهمی است چراکه طرح را در عمل با دشواری زیادی روبه‌رو می‌کند.

در جهان هر کارخانه برای کالا کد تعیین می‌کند

به گفته این کارشناس تجارت خارجی، در دنیا دو نوع کد برای شناسایی کالا‌ها تعریف شده است؛ کد جی تی آی ام (GTIM) و کد یو سی آر (UCR).

ملکی شرح داد: کد یو سی آر به معنای کد واحد محموله است و به هر کالایی تعلق می‌گیرد که سوار یک وسیله حمل و نقل یا حامل شده است. این کد در همه جا قابل دسترسی است و می‌توان آن را رصد کرد.

وی افزود: این روش در دنیا به کار می‌رود و این کد کمک می‌کند که این کالا از مبدا تا مقصد قابل ردیابی باشد.

وی بیان کرد: جی تی آی ام کد دیگری است که توسط کارخانه بر روی کالا زده می‌شود و توسط نهاد‌های بین‌المللی متشکل از تولیدکنندگان تعیین شده است.
تعیین کد برای کالا‌های واردتی کار پیچیده‌ای است

ملکی عنوان کرد: مشکل طرح شناسه کالا در ایران این است که این کد در زمان ورود کالا به ایران و نه در زمان تولید به آن داده می‌شود و این روند، به لحاظ عملیاتی کار را بسیار پیچیده می‌کند.

وی گفت: تعیین شناسه کالا برای تولیدات داخلی به راحتی قابل انجام است و کافی است شرکت‌ها را ملزم به تعبیه کد بر روی کالای تولیدی کنند، اما در مورد کالا‌های وارداتی و اعطای کد به آن در زمان ورود به کشور که درجای دیگری تولید شده است، کار بسیار پیچیده‌ای است.

وی تاکید کرد: اگر حین ثبت کد در هنگام ورود کالا به کشور، یک رقم اشتباه وارد شود، کالا به مثابه قاچاق شناخته می‌شود. با توجه به اینکه روزانه کالا‌های زیادی به کشور وارد می‌شود که تفاوت‌های اندکی با هم دارند این موضوع دردسر زیادی ایجاد می‌کند.

وی ادامه داد: علاوه بر آن، راستی‌آزمایی این کد‌ها کار غیرممکنی است. چراکه کارشناس گمرک نمی‌تواند تک تک کالا‌ها را از بسته‌بندی بیرون بیاورد و تطابق آن‌ها با کد را مورد بررسی قرار بدهد و در بسیاری موارد کنترل دقیقی صورت نمی‌گیرد.

وی گفت: در مجموع این کار عملیاتی نیست و نتیجه این است که نه تنها ورود کالا‌های بی‌کیفیت به کشور کم نشده است بلکه کالا‌های وارداتی با کیفیت نیز مدت‌ها در گمرک متوقف می‌مانند.
کد شناسه واردکردن کالای بی‌کیفیت را آسان کرده است

این کارشناس تجارت خارجی بیان کرد: تک‌شماری کالا به روشی که در حال حاضر در گمرک ایران انجام می‌شود، امکان‌پذیر نیست و در هیچ جای دنیا این روش به کار برده نشده است.

ملکی تصریح کرد: به نظر می‌رسد این کار برای این است که واردات قطعات از دست بعضی افراد خارج شود و به دست افراد خاص دیگری سپرده شود. چراکه با روش فعلی افراد عادی نخواهند توانست به راحتی کالا به کشور وارد کنند.

وی ادامه داد: معمولا واردکنندگانی که رانت ندارند کد را اشتباه وارد می‌کنند و یا کالایشان مدت‌ها در گمرک می‌ماند تا بتوانند کد‌ها را ترخیص کنند. این در حالی است که عده‌ای از کد‌ها آگاه هستند و می‌توانند بی‌دردسر کالای خود را وارد کنند.

وی تاکید کرد: مبارزه با قاچاق در عمل با این روش ممکن نیست و تنها برای افرادی مفید است که در جریان کد‌ها قرار دارند.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از قطعه نیوز، تاریخ انتشار:۱۵ شهریور ۱۴۰۰، کدخبر: ۱۹۸۱۷، www.ghatenews.com