شعارسال: در حال حاضر با وجود ۱۰ پالایشگاه نفت و میعانات گازی در کشور، روزانه بیش از ۲.۲ میلیون بشکه نفت خام و میعانات را پالایش گردیده و به فرآورده‌های باارزش‌تری تبدیل می‌شوند. این ۱۰ پالایشگاه روزانه حدود ۱۱۰ میلیون لیتر گازوئیل تولید نموده و آنگونه که مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران بیان نموده، ظرفیت تولید بنزین را نیز به ۱۱۵ میلیون لیتر در روز رسانده‌اند. خبر‌های خوب دیگری هم وجود دارد، نظیر تاسیس و راه اندازی پالایشگاه‌های جدید (مهر خلیج فارس، چهار پالایشگاه سیراف، پالایشگاه شهید سلیمانی، راه اندازی مجدد پالایشگاه خوزستان و نظایر آنها)، کیفی سازی فراورده‌های نفتی توسط پالایشگاه‌ها (تا ۳۰ درصد سود سالیانه پالایشگاه برای اجرای قانون هوای پاک)، ایجاد خط لوله‌های جدید (خط لوله تابش، خط لوله پارس) برای انتقال حامل‌های انرژی و کاهش تردد جاده پیما‌های انتقال دهنده سوخت و تاسیس و بهره برداری از پالایشگاه‌های فرا سرزمینی و غیره.

واقعیت دیگر قابل تاکید این است که قیمت گازوئیل در داخل کشور ۳۰۰ و ۶۰۰ تومان بوده و این در حالی است که این سوخت در کشور‌های همسایه بین ۲۰ تا ۴۰ هزار تومان قیمت‌گذاری می‌شود. این اختلاف قیمت انگیزه برای قاچاق ایجاد کرده و آن را از نظر اقتصادی جذاب می‌کند. در حال حاضر روزانه ۸۴ میلیون لیتر گازوئیل در حوزه حمل و نقل مصرف می‌شود، اما بررسی‌ها نشان می‌دهد این عدد نباید بیشتر از ۵۰ میلیون لیتر در روز باشد. در مجموع مصرف گازوئیل در کشور بر اساس پیش‌بینی‌ها نباید بیشتر از ۷۵ میلیون لیتر در روز باشد و از همین رو اختلاف حدود ۱۰ میلیون لیتری مصرف واقعی گازوئیل و توزیع آن در کشور وجود دارد. برای کنترل قاچاق باید بارنامه‌های صوری مورد توجه قرار گیرد. در این خصوص اگر سامانه سپهتن و سیپاد راه‌اندازی شود تا حد زیادی از قاچاق گازوئیل جلوگیری خواهد شد.

*اما اصل داستان و حل معما:

میزان تولید گازوئیل در کشور کاملا مشخص است. شیوه انتقال (کشنده جاده‌ای یا تحویل با خط لوله) نیز مشخص است. کانون‌های مصرف آن نیز تقریبا مشخص است (نیروگاه‌ها با مصرف حدود ۲۰ میلیارد لیتر سوخت مایع اعم از گازوئیل و مازوت، صنایع سنگین، ماشین الات کشاورزی و موتور چاه‌های آب، ماشین آلات سنگین راهداری و راه سازی و عمرانی، خودرو‌های حمل و نقل بار و مسافر که سوخت خود را از جایگاه‌های سوخت دریافت می‌کنند). تقلب‌ها هم در بیش اظهاری در مصرف، مصرف غیر واقعی و ادعای مصرف کاذب صورت می‌گیرد. آیا سامان دهی این مهم کار خاصی دارد؟ خودتان پیدا کنید پرتقال فروش را.
برخی از نمایندگان مجلس (نظیر مالک شریعتی) قبلا متذکر شده بودند که رقم قاچاق سوخت از نیروگاه‌ها بشدت بالاست و روزانه ۴ میلیون لیتر گازوئیل و سالیانه بالغ بر ۱.۵ میلیارد لیتر می‌رسد. معاون فرهنگی، اجتماعی مرزبانی استان هرمزگان گفته بود، کل خودرو‌های مینی بوس یکی از استان‌های مرکزی کشور در جاده‌های درون استانی حدود ۲۰۰ دستگاه بوده، اما در یک روستای نوار مرزی هرمزگان، بیش از ۷۰۰ دستگاه مینی‌بوس در چرخه قاچاق سوخت هستند و در برخی از منازل، بیش از ۱۰ دستگاه خودرو برای فعالیت در امر قاچاق سوخت مستقر است.

از دوستان مرزبانی کشور و مقامات قضایی استان هرمزگان هم تقاضا داریم، برای ما کمتر فیلم اکشن پخش کنند. دل و جیگر مشاهده این حجم هیجان را نداریم. سربسته عرض شد. لازم به توضیح است که تاکید ما در متن حاضر بر شیوه خروج گازوئیل از شبکه توزیع قرار دارد نه اینکه چگونه این گازوئیل از کشور خارج می‌شود (برخی از روش‌های خارج کردن گازوئیل از کشور عبارتند از: قاچاق سوخت در پوشش کالای دیگر نظیر روغن پایه یا تصفیه دوم توسط کارگاه‌های تصفیه روغن سوخته، خروج گازوئیل در پوشش ترانزیت صوری و جعل اسناد، خروج گازوئیل با تعبیه مخزن جاساز در تانکر‌های صادراتی فراورده‌های روعنی، قاچاق گازوئیل با سوءاستفاده از سهمیه سوخت شناور‌های باری و صیادی، قاچاق گازوئیل با استفاده مکرر از فاکتور‌های منشأ و اهمال کمرگ و غیره).

اختصاصی پایگاه تحلیلی خبری شعار سال، برگرفته از منابع گوناگون