شعارسال: پس از بحث‌ها و گفتگو‌های فراوان بر سر کاهش ساعات کاری و اضافه شدن یک روز تعطیل به هفته، بالاخره کمیسیون اجتماعی مجلس دومین روز تعطیل هفته را مشخص کرد. اما با آنکه بسیاری از کارشناسان، فعالان اقتصادی و مردم بر تعطیلی روز شنبه اتفاق نظر داشتند، کمیسیون اجتماعی روز پنج‌شنبه را انتخاب کرد و به گفتهٔ یکی از اعضای کمیسیون اجتماعی مجلس، دلیل انتخاب پنج‌شنبه به‌جای شنبه، هماهنگ‌نشدن با تعطیلی یهودیان (روز سبت) بوده است؛ دلیلی که برای بسیاری عجیب است. تا جایی که رئیس پیشین اتاق بازرگانی ایران، این انتخاب را «مشکوک» و «در نتیجه جریان فشار» می‌داند. او می‌گوید که تعطیلی روز پنج‌شنبه به اقتصاد کشور آسیب وارد می‌کند.

به‌غیر از کشور‌هایی معدود، اکثر کشور‌های جهان دو روز تعطیل در هفته مشخص کرده‌اند. در اکثر کشور‌ها روز‌های شنبه و یکشنبه تعطیل است. اما کشور‌های مسلمان به‌دلیل برگزاری آیین‌های مذهبی روز جمعه، این روز را به‌عنوان یکی از روز‌های تعطیلی خود انتخاب کرده‌اند. در چند کشور آفریقایی علاوه‌بر شنبه و یکشنبه، جمعه سومین روز تعطیل است. اما به‌غیر از ایران، سایر کشور‌های خاورمیانه، جمعه و شنبه را تعطیل کرده‌اند. هدف آن‌ها از این‌کار، هماهنگی حداکثری با سایر کشور‌ها در روز‌های کاری و تعطیلات است. با این‌حال در ایران روز پنج‌شنبه به‌عنوان روز نیمه‌رسمی است و جمعه به‌عنوان تنها تعطیل هفتگی رسمی است. به‌این ترتیب شرکت‌ها، سازمان‌ها و نهاد‌هایی که باید با کشور‌های دیگر در ارتباط باشند، چهار روز هفته را از دست می‌دهند. به‌همین دلیل، بسیاری بر این عقیده هستند که برای انتخاب دومین روز تعطیل هفته، باید از کشور‌های مسلمان همسایه الگوبرداری کرد و شنبه را برای این کار اختصاص داد. با این وجود به‌نظر می‌رسد حتی نگاه به الگوی کشور‌های مسلمان هم نتوانست نمایندگان کمیسیون اجتماعی را قانع کند که شنبه به‌عنوان دومین روز تعطیل انتخاب شود.

بعدازظهر روز یکشنبه، «ولی اسماعیلی»، رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس از موافقت اعضای این کمیسیون با تعطیلی پنجشنبه‌ها خبر داد و گفت: «در نشست کمیسیون اجتماعی که با حضور اعضای کمیسیون، معاون سازمان امور اداری و استخدامی و نمایندهٔ مرکز پژوهش‌های مجلس برگزار شد، دو موضوع اصلی اصلاح ماده ۸۷ قانون مدیریت خدمات کشوری و طرح ساماندهی کارکنان شرکتی و قراردادی دولت در دستور کار نمایندگان قرار گرفت. در موضوع اصلاح ماده ۸۷ قانون مدیریت خدمات کشوری -مبنی بر افزایش یک روزهٔ تعطیلی پایان هفته و کاهش ساعات کاری- که از صحن علنی مجلس به کمیسیون بازگشت خورده بود، ما باید دو ابهام در آن، یعنی تعیین میزان ساعات کاری و تعیین روز‌های کاری را در کمیسیون رفع می‌کردیم، که در جریان این نشست پس از اعلام نظرات نمایندگان موافق و مخالف و نماینده دولت و در نتیجه این بررسی، روز‌های کاری از شنبه تا چهارشنبه تعیین شد.»

بهروزی‌فر: پنج‌شنبه را دولت انتخاب کرد

اگرچه اسماعیلی اظهارنظری دربارهٔ علت انتخاب پنج‌شنبه‌ها، با وجود درخواست‌ها و مطالبات گسترده برای تعطیلی شنبه‌ها نکرد، اما روز گذشته «خلیل بهروزی‌فر»، دیگر عضو کمیسیون اجتماعی مجلس، علت این انتخاب را «هماهنگ‌نشدن با تعطیلی یهودیان» دانسته و تقصیر چنین انتخابی را هم به‌گردن دولت انداخته است.

او گفته است: «دربارهٔ افزایش تعطیلات به دو روز و کاهش ساعت کاری هفته به ۴۰ ساعت برای کارمندان دولتی، مصوبه توسط کمیسیون اجتماعی انجام شد، اما تعیین روز‌های تعطیل را بر عهده دولت قرار داد. مصوبهٔ کمیسیون اجتماعی در صحن علنی نیز بررسی شد. دولت مکلف شد روز‌ها را بنا به اقتضای موجود مشخص کند که پنجشنبه و جمعه یا جمعه و شنبه تعطیل شود. روز‌های تعطیل در استان‌ها نیز در اختیار استانداری‌ها قرار گرفت، اما به‌عنوان قانون و قطعی نیست.»

بهروزی‌فر در پاسخ به این سوال که «اگر بر اساس فشار‌هایی که بر دولت می‌آید پنجشنبه و جمعه تعطیل شود، ایران چهار روز از دنیا عقب می‌ماند؟» گفته است: «از نظر مناسبات اقتصادی، تجارت، سیاسی و ارتباطات بین‌المللی ایران چهار روز از دنیا عقب می‌افتد در مرحلهٔ اول بیشتر بحث تعطیلی روز شنبه را داشتیم. اما به‌دلیل تعطیلی یهودیان، کمیسیون تصمیم‌گیری را به دولت واگذار کرد.»

او همچنین گفته است: «ما موافق تعطیلی شنبه بودیم. دلیل مربوط به فشار‌ها به مجلس و دولت برای تعطیل‌نشدن روز شنبه، مربوط به مبحث تاریخی یهودیان است. حتی این را عنوان کردیم که گروهک منافقین یکی از آیات قرآن را به‌عنوان نماد و پرچم خود برگزیدند. بعد از آن بسیاری بودند که اکراه داشتند آن آیهٔ الهی را بخوانند. در حالی‌که این آیه، وحی الهی است چه ربطی به آن‌ها دارد که آن را نخوانیم؟ یا می‌گفتند روز سیزدهم نحس است. آخر روز سیزدهم روزی است که به خداوند تعلق دارد و آن را خلق کرده است. برای تعطیلی روز شنبه نیز این اتفاق رخ داد که من آن را منطقی نمی‌دانستم.»

سلاح‌ورزی: کارِ گروه فشار است

ظاهراً مجلس قصد ندارد مسئولیت تعطیلی پنج‌شنبه‌ها را برعهده بگیرد و توپ را به‌زمین دولت می‌اندازد. چرا که تعطیلی پنج‌شنبه‌ها، موضوعی است که فعالان اقتصادی آن را به‌ضرر اقتصاد کشور می‌دانند. «حسین سلاح‌ورزی»، فعال اقتصادی و رئیس پیشین اتاق بازرگانی ایران یکی از مخالفان انتخاب پنج‌شنبه است. او با بیان اینکه موضوع مقاومت در مقابل افزودن شنبه به تعطیلات آخر هفته «مشکوک» و «در نتیجهٔ جریان فشار است»  گفت: «گروه‌های فشاری وجود دارند که هیچ ارتباطی با تجارت و اقتصاد ندارند. این گروه‌ها فشار آورده‌اند که تعطیلات پنجشنبه و جمعه باشد. ولی ذینفعان و حوزهٔ اقتصاد و تجارت با استدلال و عدد و رقم می‌گویند که این تعطیلات باعث زیان به اقتصاد کشور می‌شود.»

رئیس پیشین اتاق بازرگانی: بسیاری از کشور‌های مسلمان اطراف ما این موضوع را در سال‌های گذشته برطرف کرده‌اند. در ایران به‌نظر می‌رسد با دو مانع جدی مواجه هستیم. یکی ایدئولوژیک‌کردن همهٔ امور کشور. دوم اینکه تصمیم گیران و تصمیم‌سازان کسانی هستند که هیچ احساسی دربارهٔ تجارت و موانع موجود بر سر آن ندارند

او همچنین گفت: «مشکل تعطیلات پایان هفته از قدیم‌الایام بین کشور‌های اسلامی وجود داشته و همهٔ کشور‌ها به‌تدریج این موضوع را حل و فصل کرده‌اند. اساساً همهٔ ما می‌دانیم در شرایطی که قرار به تعطیلی پنجشنبه و جمعه در کشور باشد، در حالی‌که بقیهٔ نظام تجارت جهانی شنبه و یکشنبه تعطیل هستند، عملاً ارتباط کشور با سایر شرکای تجاری خارج چهار روز قطع می‌شود.»

سلاح‌ورزی گفت: «بسیاری از کشور‌ها از جمله کشور‌های مسلمان اطراف ما این موضوع را در سال‌های گذشته برطرف کرده‌اند. در ایران به‌نظر می‌رسد با دو مانع جدی مواجه هستیم. یکی ایدئولوژیک‌کردن همهٔ امور کشور. دوم اینکه تصمیم گیران و تصمیم‌سازان کسانی هستند که هیچ احساسی دربارهٔ تجارت و موانع موجود بر سر آن و تحمل هزینه‌های ناشی از محدود شدن ارتباطات با دنیا ندارند.»

او همچنین اضافه کرد: «جریانی در کشور وجود دارد که در مقابل هر اصلاحی که منجر به توسعهٔ ارتباطات بین‌المللی و تقویت اقتصاد کشور می‌شود، مقاومت می‌کند. به‌نظر می‌رسد موضوع مقاومت در مقابل افزودن شنبه به تعطیلات آخر هفته هم مشکوک و در نتیجهٔ جریان فشار است.»

رئیس سابق اتاق بازرگانی ایران گفت: «ما به‌عنوان تشکل‌های اقتصادی نظر خود را منعکس کردیم. اگر تعطیلات جمعه و شنبه نباشد ضرر و زیان آن حتماً گریبان اقتصاد کشور را می‌گیرد. اقتصادی که با ارزش افزوده و نرخ رشد اقتصادی پایین مواجه است؛ و به‌خاطر تأثیر از محدودیت‌های تجارت بین‌الملل، صادرات آن کاهش و تراز تجاری آن افزایش پیدا کرده است.»

شعارسال با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از سایت پیام ما، تاریخ انتشار: 27فروردین1403، کدخبر: 103228، payamema.ir