ایران اسلامی حدود ۹ هزار کیلومتر مرزآبی و خاکی با ۱۵ کشورجهان دارد، در بین استان های مختلف کشورمان هم کردستان دارای ۲۳۰ کیلومتر مرز مشترک با کشور عراق است و به همین دلیل ظرفیت خوبی در این حوزه در اختیار استان کردستان قرار دارد.

مرز، همواره یکی از مهمترین ظرفیت های هر کشوری محسوب می شود و به عنوان فرصت طلایی در بهبود فضای کسب و کار و اقتصاد با مبادلات تجاری واقتصادی به شمار رفته ومی رود.

به گفته کارشناسان در صورت استفاده بهینه از این پتانسیل مشکلات متعدد جامعه ما به ویژه اشتغال و اقتصاد و قاچاق رفع خواهد شد وبه همین دلیل ایجاد منطقه آزاد تجاری صنعتی بهترین راهکار برای دستیابی به این مهم عنوان شده است.

دردهه ی ۷۰، بازارچه های مرزی در شهرستان های مرزی کردستان به ترتیب شامل مریوان، بانه و سقز تاسیس می شود و بعد از چند سال بازارچه باشماق مریوان به مرز رسمی ارتقا پیدا می کند و سپس رسمی شدن بازارچه مرزی سیرانبند بانه هم در دستور کار قرار می گیرد.

بازارچه مرزی سیف سقز بعد از ناآرامی ها و مشکلات امنیتی که در کشور همسایه ایجاد شد، تعطیل شده و از آن زمان تاکنون علی رغم تلاش نمایندگان مردم در مجلس و دولتمردان هنوز باز نشده و این مهم به یکی از مطالبات مردم این شهرستان تبدیل شده است. چراکه تعطیلی این بازارچه منجر به بیکارشدن تعداد زیادی از افرادی که توانسته بودند به واسطه این بازارچه برای خود شغلی ایجاد کنند، شده است.

از آنجا که مرز سیرانبند بانه در جریان سفر دولت دهم به کردستان به عنوان یک مرز رسمی به تصویب رسید و سال ۹۰ از طرف ایران رسمی شد ولی دولت مرکزی عراق با این امر موافقت نکرد.

استاندارسلیمانیه اقلیم کردستان عراق تیرماه امسال در سفر به کردستان ایران اصلی ترین مانع در مخالفت حکومت مرکزی عراق با رسمی شدن مرزسیرانبند بانه را به دلیل وجود دو مرز رسمی در یک استان ذکر کرد.

ئاسو فریدون دراین سفر اعلام کرده بود که با پیگیری های فراوان تمام مسئولان مربوطه در بغداد با رسمی شدن مرز سیرانبند بانه موافقت خود را اعلام کردند و در آینده ای نزدیک ابلاغیه آن هم از سوی حکومت مرکزی صادر خواهد شد.

از تیرماه امسال تاکنون که خبر رسمی شدن مرز سیرانبند اعلام شد مردم انتظار داشتند زمینه تردد از این مرز هم مانند مرزباشماق فراهم شود که این مهم تاکنون محقق نشده است.

* ایجاد سایت موقت مسافربری درمرزسیرانبند بانه

مدیرکل پایانه ها و حمل ونقل کردستان در گفت‌وگو با خبرنگار مهر گفت: سایت موقت مسافربری در سیرانبند بانه از سال ۹۲ آماده شده است.

نعمت الله خواجه ای عنوان کرد: هنوز زمین مدنظر ما تامین نشده، به محض تامین و تحویل زمینی بدون معارض ملکی و بعد از موافقت دولت مرکزی عراق و اعلام آن به وزارت امور خارجه و سپس به سازمان راهداری، استارت ایجاد پایانه مرزی در این مرز هم آغاز می شود.

وی عنوان کرد: تا زمانی که دولت مرکزی عراق موافقت نکند امکان صدور مجوز هیچ کاری در مرز سیرانبند امکان پذیرنیست .

نماینده مردم شهرستان های سقز و بانه در مجلس شورای اسلامی هم درگفت‌وگو با خبرنگار مهر در ارتباط با وضعیت مرز سیرانبند بانه و بازارچه سیف سقزگفت: حضور استاندار سلیمانیه اقلیم کردستان عراق در تیرماه امسال در کردستان ایران و اعلام رسمی شدن مرز سیرانبند بانه در مردم ما توقع ایجاد کرده و آنها همچنان منتظر فراهم شدن شرایط تردد از این مرز هستند.

محسن بیگلری بیان کرد: استاندار کردستان چند ماه پیش در سفری که به سقز داشتند اعلام کردند راهکار جدید برای بهبود شرایط مرزسیرانبند بانه دارند و به همین دلیل انتظار می رود که دولت هر چه سریعتر این مهم را اجرایی و عملیاتی کند.

وی عنوان کرد: در خصوص بازارچه مرزی سیف سقز هم وعده داده شده که در نزدیک ترین مسیر اقدام به بازگشایی آن کنند که آماده سازی این مهم هم زمان بر است.

وی اظهارداشت: استاندار، سپاه و دستگاه های امنیتی عزم خود را جزم کردند که این بازارچه را باز کنند و ما هم امیدواریم این اتفاق روی دهد ولی متاسفانه تاکنون این خواسته و مطالبه جدی مردم عملیاتی نشده است.

* ورود بالغ بر۲۱۸ هزارنفرمسافر از مرزباشماق

در میان مرزهای استان، تنها مرز باشماق مریوان دارای پایانه مرزی مسافربری است و امکان ورود و خروج مسافر ازآن فراهم شده است.

مدیرکل گمرکات کردستان تعداد مسافران ورودی به مرز باشماق در ۱۰ ماهه امسال را ۲۱۸ هزار و ۶۷۸ نفر ذکر کرد و اظهارداشت: این تعداد مسافر ورودی نسبت به ۱۰ ماهه سال گذشته که ۳۲۹ هزار و ۵۰۵ نفر بود، ۳۴ درصد کاهش داشته است.

بختیار رحمانی‌پور اضافه کرد: تعداد مسافران خروجی از این مرز هم دراین مدت ۲۲۳ هزار و ۸۹۹ نفر بودند که نسبت به مدت مشابه آن در سال گذشته ۳۴ درصد کاهش داشته است.

وی از کاهش ۳۶ درصدی خروج خودرو از مرزباشماق مریوان خبرداد و افزود: ۱۰ هزار و ۶۰۳ خودرو در ۱۰ ماهه امسال از مرزباشماق خارج شده که این میزان در مدت مشابه آن در سال گذشته ۱۶ هزار و ۵۹۵ خودرو بوده است.

* صادرات بیش از ۲۸۷ میلیون دلاری کالا از مرزهای کردستان

وی به میزان صادرات، واردات و تزانزیت کالا درمرزهای استان کردستان اشاره کرد و گفت: در ۱۰ ماهه امسال از بازارچه سیرانبند بانه، گمرک سنندج، باشماق و گمرک بانه ۵۵۵ هزار و ۵۸۶ تن کالا به ارزش بالغ بر ۲۸۷ میلیون و ۶۳۶ هزار دلار صادر شده است.

رحمانی پور ادامه داد: میزان صادرات کالا از گمرکات استان در ۱۰ ماهه امسال نسبت به مدت مشابه آن در سال گذشته از نظر وزنی یک درصد افزایش و از لحاظ ارزش(دلار) ۲۴ درصد کاهش داشته است.

وی با اشاره به اینکه در ۱۰ ماهه امسال از بازارچه سیرانبند و گمرک بانه وارداتی انجام نشده است، بیان کرد: میزان واردات کالا در گمرک سنندج و مرزباشماق ۲۴ هزار و ۹۹۸ تن به ارزش بیش از ۲۷ میلیون و ۳۴۶ هزار دلار بوده که این میزان نسبت به مدت مشابه آن در سال گذشته در بخش وزنی ۱۲ درصد رشد و از نظر ارزش ۲۱ درصد کاهش داشته است.

وی تزانزیت خارجی مبداء از مرزباشماق را ۳۳ هزار و ۵۰۴ تن به ارزش بیش از ۲۵۲ میلیون دلار ذکر کرد و افزود: ترانزیت خارجی مقصد هم ۷۷۰ هزار و ۲۹۰ تُن به ارزش بیش از ۲ میلیاردو ۱۸۰ میلیون دلار بوده است.

مدیرکل گمرکات کردستان بیان کرد: در مجموع بخش ترانزیت خارجی مبدا و مقصد مرزباشماق در ۱۰ ماهه امسال نسبت به مدت مشابه آن در سال گذشته از نظر وزنی با ۳۹ درصد کاهش و ازلحاظ ارزش هم با ۲۶ درصد کاهش مواجه بوده است.

مدیرکل گمرکات کردستان به عمده ترین کالاهای وارداتی اشاره کرد وگفت: آلومینیوم و مصنوعات آن، ماشین آلات و دستگاه های برقی، غلات، مصنوعات پلاستیکی، ماشین آلات و وسایل مکانیکی، سوخت های معدنی، سنگ فلزجوش، کاغذ و مقوا اشیای ساخته شده از خمیر کاغذ جزو عمده ترین کالاهای وارداتی در ۱۰ ماهه امسال بودند.

رحمانی‌پور اضافه کرد: عمده ترین کالاهای صادراتی در این مدت دراستان شامل سبزی ها و نباتات، نمک، گوگرد، خاک و سنگ، گچ و آهک، میوه های خوراکی، محصولات سرامیکی، محصولات لبنی، مصنوعات از سنگ،گچ ، سیمان، مواد پلاستیکی، حیوانات زنده، فرآورده های خوراکی، مصنوعات از چدن، آهن یافولاد بوده است.

رفع دست اندازها و همچنین وجود برنامه ریزی مناسب و مستمر یکی از نیازهای اصلی در راستای بهره برداری بهتر از ظرفیت های مرزی در استان کردستان به شمار می رود که بدون شک اعمال یک مدیریت واحد در این حوزه به نظر یکی از مهمترین مسائل به شمار می آید.

ساماندهی مرزهای کردستان و بهره برداری بهتر از آنها می توان در گام اول باعث مقابله عملی با قاچاق کالا شده و در گام دوم توسعه و اشتغال بهتری نیز برای مردم استان به دنبال خواهد داشت.

با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری مهر، تاریخ انتشار: 23 بهمن 1395، کدخبر: 3903496 ، www.mehrnews.com