شعار سال: مسئله محیط زیست خوزستان همواره به مسئله تالاب‌ها وابسته است و در سال‌های اخیر محیط زیست برای احیای تالاب‌های خوزستان متوسل به زهاب نیشکر شده است. گرچه نمایندگان خوزستان و دوستداران محیط زیست معتقدند که حیات تالاب با این زهاب به خطر افتاده اما رئیس سازمان محیط زیست اعتقاد دیگری دارد.

معاون بهره برداری شرکت توسعه نیشکر می‌گوید: سال 82 که خشکسالی تالاب شادگان را خشک کرد، آقای لاهیجان زاده(مدیرکل فعلی محیط زیست استان) به همراه خانم ابتکار رئیس سازمان محیط زیست و جمعی از معاونان وی به خوزستان سفر کردند و به همراه آنها از تالاب بازدید کردیم. در این بازدید وقتی بررسی کردیم متوجه شدیم که میزان شوری خاک منطقه بین 64 هزار تا 154 هزار میکروموس است.

دستور ابتکار برای انتقال زهاب نیشکر

حسین آمیلی می‌افزاید: پیش از این بازدید و در تیرماه سال 80 محیط زیست به این نتیجه رسید که زهاب نیشکر شیرین‌تر از قسمت‌های خشک شده تالاب شادگان است و برای همین از ما خواستند که زهاب‌ها را به سمت تالاب هدایت کنیم. در تاریخ 20 تیر 80 و در جلسه شورای معاونین سازمان محیط زیست به ما اعلام شد که نیشکر ساخت کانال 70 کیلومتری به سمت خلیج فارس را متوقف کند و زهاب واحدهای نیشکر شرق کارون را در تالاب بریزد.

وی بیان می‌کند: روئیدن نی و زیستن ماهیان در تالاب نشان می‌دهد که زهاب نیشکر تالاب شادگان را احیا کرد اما با این حال ما برای دوری از حاشیه‌ها کانال‌های خودمان به سمت خلیج فارس را کامل کردیم و آمادگی این را داریم که از جاده آبادان – سربندر و از طریق 14 دهنه و با استفاده از مد دریا زهاب‌های نیشکر را در خلیج فارس تخلیه کنیم.

سرریز سالانه 300 میلیون متر مکعب زهاب نیشکر به تالاب شادگان

معاون بهره برداری شرکت توسعه نیشکر عنوان می‌کند: در حال حاضر سالانه 270 تا 300 میلیون متر مکعب از زهاب نیشکر را به تالاب شادگان منتقل می‌کنیم و سالانه 100 میلیون متر مکعب آب نیز با هماهنگی محیط زیست و با استفاده از شبکه زهکشی خودمان به تالاب شادگان منتقل می‌کنیم.

وی می‌گوید: زهاب کشت و صنعت دهخدا در یک مسافت 116 کیلومتری به حوضچه 5 غربی در جنوب هورالعظیم بر حسب خواسته محیط زیست و استانداری می‌ریزد. میزان شوری این زهاب هم 10 هزار میکروموس است. البته کشت و صنعت دهخدا جدیدترین واحد نیشکر است و در آینده زهاب آن شیرین‌تر می‌شود.

اما با این حال رئیس مجمع نمایندگان خوزستان معتقد است که آب تالاب شادگان فقط پساب شور نیشکر است. حجت الاسلام و المسلمین مجید ناصری نژاد می‌گوید: از سه سال قبل تاکنون رودخانه جراحی با بحران خشکسالی مواجه شده است که این موضوع و همچنین برداشت‌های بی رویه در بالادست سبب شده که حقابه تالاب شادگان تامین نشود.

تالاب پر از زهاب نیشکر شده

وی تأکید می‌کند: ‌در حال حاضر آب موجود در تالاب را پساب صنایع نیشکر تشکیل می دهد که نابود کننده تالاب و اکوسیستم آن است. تالاب شادگان که زمانی زیستگاه پرندگان و ماهیان بومی بود، اکنون به شوره زاری با میزان بیش از 60 هزار میکروموس تبدیل شده که این رقم حتی از شوری آب دریا نیز بالاتر است.

نماینده مردم شادگان در مجلس شورای اسلامی عنوان می‌کند: ‌ایجاد پوشش نمکی در کف تالاب موجب نابودی ماهیان بومی این تالاب شده است. پوشش گیاهی کف تالاب که در گذشته سازگار با ‌آب شیرین بود، اکنون پوشش گیاهی مقاوم با آب شور جایگزین شده که این وضعیت از یک سو نابودی ماهیان بومی را به دنبال داشته و از سوی دیگر موجب شده که پرندگان مهاجر که در گذشته به تالاب شادگان می آمدند، دیگر وارد تالاب نشوند.

وی می‌افزاید: این موضوع موجب می شود که آب تالاب راکد و بی حرکت بماند و اکسیژن مورد نیاز تالاب تامین نشود که در نهایت تالاب را به مرداب تبدیل خواهد کرد. البته تالاب شادگان در حال حاضر هم به مرداب تبدیل شده است.

چگونگی نابودی تالاب با زهاب نیشکر

حجت الاسلام و المسلمین ناصری نژاد بیان می‌کند: به دنبال افزایش شوری آب تالاب شادگان، گونه مهاجم تیلاپیای وحشی که اصلا بومی منطقه نبود، به اکوسیستم تالاب شادگان راه پیدا کرده است؛ این گونه که هیچ ارزشی غذایی ندارد و تنها موجب از بین رفتن ماهیان بومی ارزشمند تالاب شده است و بنابراین فاجعه در تالاب شادگان بسیار دردناک است.

وی می‌گوید: سازمان محیط زیست واقعیت‌های تالاب شادگان را به مردم اطلاع نمی‌دهد و طوری وانمود می‌کند که گویی حقابه تالاب تأمین شده است. هر زمانی که نسبت به وضعیت تالاب شادگان به خانم دکتر ابتکار اعتراض کردیم، در پاسخ تنها اظهار استیصال کرده اند و گفته اند که از دست ما کاری برای تالاب بر نمی آید.

رئیس مجمع نمایندگان خوزستان می‌افزاید: جای سوال دارد که سازمان حفاظت محیط زیست چگونه صیادان بیچاره مجوزدار یا فاقد مجوز تالاب شادگان را تعقیب و بازداشت و جریمه می کند اما با افرادی که حق آبه تالاب شادگان را از آن دریغ کرده و صیانت تالاب را با خطر مواجه کرده اند هیچ برخوردی حتی در حد حرف زدن نیز نمی کند؟ سازمان حفاظت محیط زیست حداقل می تواند کشت و صنعت های نیشکر را مجبور کند که به حجم معینی آب شیرین به تالاب شادگان تزریق کند اما متاسفانه این کار را هم انجام نمی دهد.

با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از شبکه اطلاع رسانی رهیاب، تاریخ 22 دی 95، کد مطلب: 124852: www.rahyabnews.com