شعارسال: دکتر وحید احمدی در مراسم معرفی و تجلیل از پژوهشگران برتر دانشگاه خوارزمی افزود: منابع ثروت جهان به سه دسته منابع طبیعی، منابع فیزیکی و منابع نامشهود شامل منابع انسانی تقسیم می‌شود، اظهار داشت: در دنیای امروز دسته‌بندی که برای کشورهای پیشرفته و غنی و کشورهای توسعه نیافته و فقیر صورت می‌گیرد عمدتا بر مبنای ثروت‌های نامشهود و دستاوردهای علمی آنهاست.

احمدی با اشاره به برخی آمارهای منتشر شده از سوی بانک جهانی در زمینه ثروت و منابع کشورهای مختلف افزود: تنها 16 و 4 درصد دارایی این 66 کشور ثروتمند جهان مربوط به منابع فیزیکی و طبیعی است.

معاون پژوهش و فناوری وزیر علوم متوسط سهم منابع نامشهود از ثروت، در 42 کشور که یک درصد ثروت دنیا را در اختیار دارند، 50 درصد دانست .

وی با تاکید بر این که در این میان آمارهای مربوط به ایران تامل‌برانگیز است، ادامه داد: ثروت ایران از بخش منابع طبیعی 54 درصد و از منابع نامشهود 12 درصد است که نشان می‌دهد که از متوسط بین‌المللی نیز پایین‌تر هستیم.

وی رتبه جهانی ایران در دارا بودن ثروت طبیعی را 7، ثروت فیزیکی 27، ثروت نامشهود را 63 و ثروت کلی در منابع را 36 ذکر کرد و گفت: در حال حاضر از لحاظ سرمایه انسانی دانشگاهی در رتبه‌های چهارم و پنجم دنیا هستیم که رتبه خوبی است و نشان دهنده ظرفیت بالای کشور است.

احمدی خاطرنشان کرد: کشور ما با جمعیت 78 میلیون نفری دارای 4.5 میلیون دانشجو است این در حالیست که کشوری مانند ژاپن با 120 میلیون جمعیت تنها 2.7 میلیون دانشجو دارد که می‌تواند ظرفیت و مزیتی برای کشور باشد؛ مشروط به آن که از این نیروهای انسانی بهره برداری کنیم.

وی اضافه کرد: این آمارها به این معنا است که ما تعداد زیادی نیروی جوان مستعد داریم که می‌توانیم روی آنها برنامه‌ریزی کنیم در غیر این صورت به دلایل نبود اشتغال و نبود زیر ساخت‌های لازم با مهاجرت جوانان مستعد کشور مواجه خواهیم شد.

*ایجاد دانشگاه‌های کارآفرین

احمدی رویکرد کلی وزارت علوم را ایجاد فضای کاری برای دانشگاه‌ها به منظور ایجاد محیطی خلاق و کارآفرین دانست و افزود: اقداماتی برای ورود به دانشگاه‎های کارآفرین آغاز شده است. دانشگاه‌ها ذاتا کارآفرین نیستند بلکه اقدام به تربیت کارآفرینان می‌کنند؛ از این رو از 10 سال قبل اقدام به راه اندازی پارک‌های علم و فناوری و مراکز رشد کردیم.

وی اظهار کرد: از نظر تعداد مقالات، مراکز رشد و پارک‌های علم و فناوری، تولید مقاله و حضور در مجامع علمی در منطقه از وضعیت بسیار مناسبی برخوردار هستیم که این نشان‌دهنده توانمندی دانشگاه‌های ماست.

احمدی یادآور شد: بر اساس داده‌های پایگاه اسکوپوس، ایران از لحاظ تولید علم در منطقه رتبه اول را دارد و در بین 52 کشور غیرمتعهد بعد از هند قرار داشته و در کل دنیا رتبه 16 را دارد.

*فعالیت 900 مرکز پژوهشی در کشور

وی تعداد مراکز پژوهشی کشور را 900 مرکز ذکر کرد و یادآور شد: یک سوم از این تعداد مرکز پژوهشی (300 مرکز پژوهشی) متعلق به بخش خصوصی است که این آمار نشاندهنده جهت گیری مناسب ما است و این که در افقی نزدیک بسیاری از چالش‌های پیش رو برطرف خواهد شد.

معاون وزیر علوم چالش اصلی کشور را در حوزه علوم انسانی دانست که تاکنون نتوانسته تولیدات علمی این حوزه در سطح بین‌المللی مطرح شود و افزود: به منظور توسعه این فناوری در وزارت علوم اقدام به راه‌اندازی شورای توسعه پژوهش و فناوری در حوزه علوم انسانی کردیم تا از این طریق تحولی در حوزه علوم انسانی ایجاد کنیم.

*دلایل کاهش شیب تولید علم ایران

وی با اشاره به برخی از ادعاها در زمینه رکود علمی کشور، با تاکید بر این که ایران هیچ رشد منفی در تولید علم نداشته است، توضیح داد: شیب تولیدات ما کم شده که این امر به دلایل مختلفی بوده و از جمله آن می‌توان به تغییر در آیین‌نامه ارتقای اعضای هیات علمی اشاره کرد.

احمدی یادآور شد: در گذشته در آیین‌نامه ارتقای اعضای هیات علمی، تاکید بر انتشار مقاله در ISI بوده است ولی در بازنگری این آیین نامه اعلام شده که چاپ مقاله در مجلات علمی – پژوهشی داخل نیز ملاک قرار می‌گیرد.

وی به دیگر دلایل کاهش شیب تولیدات علمی ایران اشاره کرد و گفت: در سال‌های 2003 که تعداد مقالات ایران 2 هزار مورد بوده است افزایش دو برابری این میزان آسان‌تر بوده ولی در حال حاضر که تعداد مقالات ایران به 40 هزار مورد رسیده است، دو برابر کردن این عدد کار دشواری است.

احمدی کاهش ارائه مقالات به کنفرانس‌های بین المللی به دلیل مشکلات مالی را از دیگر دلایل ذکر کرد.

*ایجاد دانشگاه معین برای همکاری با سایر دانشگاه‌ها

معاون پژوهش و فناوری وزیر علوم با اشاره به همکاری‌های وزارت علوم با سایر دستگاه‌ها گفت: با مذاکراتی که با وزارت نیرو صورت گرفت، این وزارتخانه کلیه شرکت‌های آب و برق منطقه‌ای خود را ملزم کرده که برای توسعه فعالیت‌های خود با یک دانشگاه معین قرارداد منعقد کنند.

احمدی ادامه داد: علاوه بر آن بیش از هزار و 500 طرح بین وزارت دفاع و دانشگاه‌ها هم اکنون در حال اجراست و برخی از دانشگاه‌های کشور نیز با وزارت کشاورزی قراردادهایی برای حمایت از پایان‌نامه‌ها منعقد کرده‌اند.

وی به همکاری دانشگاه‌ها با وزارت نفت اشاره کرد و یادآور شد: با قراردادی که با وزارت نفت به امضا رسید مطالعه ازدیاد برداشت از 30 میدان نفتی به 9 دانشگاه و مرکز پژوهشی واگذار شده است.

*توجه به دوره کارشناسی و نوآوری برای کاهش تقاضای دوره دکتری

معاون پژوهش و فناوری وزیر علوم به وضعیت نیروی انسانی در دانشگاه‌ها اشاره کرد و گفت: در حال حاضر تقاضا برای ورود به دوره‌های دکتری به میزان قابل توجهی در حال افزایش است که می‌توانیم با سرمایه‌گذاری در دوره‌های کارشناسی به منظور جهت‌دهی به دانشجویان برای روی آوردن به نوآوری، میزان زیاد تقاضا برای ورود به دوره‌های دکتری را کاهش داد.

*افزایش سطح ارتباطات بین‌المللی دانشگاه‌ها

معاون پژوهش و فناوری وزیر علوم با بیان این که در بخش ارتباطات بین‌المللی دانشگاه‌ها وضعیت در حال بهبود است، افزود: تقاضاهای زیادی از کشورهای مختلف دنیا مانند اتریش، کانادا، فرانسه و ایتالیا برای برقراری ارتباطات دانشگاهی ارائه شده است.

وی ادامه داد: علاوه بر آن تفاهم‌نامه‎هایی با مراکز پژوهشی دنیا منعقد شده است که از آن جمله می‌توان به عضویت ایران در سرن اشاره کرد.

*کاهش بورسیه‌ها و افزایش فرصت مطالعاتی داخل

معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم با تاکید بر این که این وزارتخانه بر ارتقای کیفیت دانشگاه‌ها متمرکز شده است، یادآور شد: ما نیاز به افزایش کیفیت تحصیلات تکمیلی داریم به همین منظور برنامه‌هایی در وزارت علوم در حال اجرا است که از جمله آن می‌توان به ایجاد فرصت مطالعاتی داخل برای اساتید اشاره کرد.

وی افزود: همچنین بورسیه‌ها را کاهش و بخشی از اعتبارات آن را به فرصت‌های مطالعاتی دوره‌های 9 ماهه دکتری اختصاص داده‌ایم.

با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از خبرگزاری ایسنا، تاریخ انتشار خبر 30 آذر 1394، کدمطلب: 94093017747، www.isna.ir