اگر چه اين پيشرفت مهم علمي بر روي موشها با موفقيت آزمايش شده اما دستاوردهاي آن راه را براي روياندن دوباره دندانهاي طبيعي در کساني که به دلايل طبيعي يا جراحت دندانهاي خود را از دست داده اند، هموار مي کند.

پژوهشگران با به خدمت گرفتن ويژگيهاي سلولهاي بنيادي(سلولهاي مادر که توانايي بالقوه توليد هر يک از بافتها و اندامهاي بدن را به صورت ذاتي در خود دارند)، دندان طبيعي توليد کرده اند.

دو نوع از سلولهاي بنيادي که دربردارنده تمام دستورالعمل هاي زيستي توليد دندان هستند با يکديگر ترکيب شدند و در بستري آزمايشگاهي حاوي مواد شيميايي و ويتامين هاي مختلف شروع به رشد و تغيير شکل کردند.

پس از 5 روز، جوانه کوچک دنداني شکل گرفت. در ادامه، جوانه دندان نورسته در جعبه پلاستيکي ويژه اي در عمق بدن موش جاگذاري شد. جوانه دنداني 60 روز آينده را در اين محفظه زيستي سپري کرد تا به يک دندان کامل تبديل شد.

شايد اين فرايند شگفت انگيز يا حتي باورنکردني به نظر آيد اما با استقرار جوانه دنداني در داخل بدن، پژوهشگران در پي اطمينان از اين موضوع بودند که پيامهاي شيميايي و عصبي مورد نياز براي رشد و نمو آن در دسترس خواهد بود.

6 هفته بعد، جوانه دنداني با استخوان آرواره در آميخته شد. دندان جديد داراي تمام ويژگيهاي دندان طبيعي مانند مينا، تاج، ريشه و رشته هاي ارتباطي است که آن را بر روي استخوان آرواره محکم نگه مي دارد.

پيش از اين پژوهشگران دانشگاه علوم توکيو، جوانه هاي دنداني را به موش پيوند زده بودند و روند سر بر آوردن و نيش زدن دندان تازه را از ميان لثه زير نظر گرفته بودند.

با در نظر گرفتن روند کند رشد دندان در آدمي، ژاپني ها مي پندارند پيوند زدن يک دندان کاملاً شکل يافته مناسب تر و واقع بينانه تر است.

مهندسي زيستي دندانهاي انساني به اين شيوه - نسبت به دندانهاي مصنوعي و کاشت نمونه هاي غيرطبيعي- جايگزين بهتري است که ظاهر طبيعي تري نيز دارد.

از سويي، دنداني که با نمونه هاي اصلي و طبيعي يکسان به نظر مي رسد به لحاظ رواني نيز براي بيماران پيامدهاي ارزشمندي دارد.

به گفته يکي از پژوهشگران دانشگاه علوم توکيو، دندانهايي که با استفاده از مهندسي زيستي توليد مي شوند کارايي بيشتري داشته و پس از پيوند هنگام گاز زدن يا جويدن غذا مشکلي ايجاد نمي کنند.

مدير اين طرح تحقيقاتي تأکيد مي کند: هنوز هيچ روشي براي کشت سه بعدي اندامهاي زنده در خارج از بدن کشف يا ابداع نشده است. بايد به دنبال يافتن و توسعه فناوري هايي بود که کشت اندامهاي زنده را توسط مهندسي زيستي ممکن مي سازند. آينده باززايي اندامهاي زنده در گروي نوآوري هاي علمي است.

هزينه تقريبي استفاده از دندانهايي با منشأ سلولهاي بنيادي حدود 2 هزار پوند به ازاي هر دندان است که تفاوت چنداني با هزينه هاي کاشت دندان با شيوه کنوني ندارد.

پژوهش ها در اين زمينه هنوز در مراحل اوليه قرار دارد و به گفته محققان دست کم يک دهه بايد انتظار کشيد تا فناوري رويش دندانهاي جديد عمومي شود.

يکي از مهمترين موانعي که بايد بر آن فايق آمد يافتن منبع مناسب و قابل اعتماد سلولهاي بنيادي براي استفاده در دهان انسان است.

با اين وجود، نبايد به سلامت دندانهاي طبيعي بي توجهي کرد. دست کم روزي دو بار مسواک زدن با استفاده از خمير دندان حاوي فلورايد، حفاظت دندانها از در برابر غذاها و نوشيدني هاي شيرين و نيز مراجعه دوره اي به دندانپزشک همچنان ضروري است.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت انتخاب، تاریخ انتشار: 1396، کدخبر: 31505، www.entekhab.ir