سیب رنگ باخته لرستان در سایه بی‌برنامگی

سیب این منطقه که قابلیت صادرات را دارد، کیلویی یک هزار و 500 تومان به فروش می‌رود و این در حالی است که سیب درجه دو و سه به‌دلیل مقرون به صرفه نبودن، اصلاً چیده نمی‌شود.

شعار سال: ماجرای به فروش نرفتن محصولات کشاورزی و ماندن آنها روی دست کشاورزان شاید یک قصه تکراری در باغ‌ها و مزارع باشد، اما وقتی این موضوع را از چشم کشاورزی ببینی که برای به ثمر رساندن محصولش یک سال تمام روز و شب، چشم به لطف خدا، تغییرات جوی، احتمال شیوع آفت، بارش بموقع و ده‌ها عامل دیگر دوخته آن وقت نمی‌توانی از کنار این مسأله به سادگی بگذری و بدون شک نخستین سؤالی که در ذهنت جرقه می‌زند این است که چرا این مشکل هر بار تکرار می‌شود و بازهم برایش چاره‌ای اندیشیده نمی‌شود؟ با رخ دادن چنین اتفاقاتی در استان‌های مختلف اگر هم موضوع رسانه‌ای شود بازهم مسئولان بخش‌های مرتبط هر کدام مشکلات را به گردن موازی کاری دستگاه‌های متولی و کمبود اعتبارات انداخته و موضوع در کنار دیگر مشکلات کشاورزی مانند محدودیت آب، نداشتن تولید صنعتی، نبود کارخانجات تبدیلی، ضعف در سامانه بسته‌بندی و... بایگانی می‌شود. البته از مسئولان استانی هم نباید انتظار داشت بتوانند این مشکلات فرا استانی را رأساً حل کنند، اما باور کنیم وقت آن رسیده مسئولان رده بالای بخش‌های کشاورزی و صنعت فکری به حال حلقه مفقوده چرخه تولید، فروش، بازاریابی و صادرات محصولات کنند تا بتوانیم لااقل بخشی از محصولات کشاورزی خود را صنعت محور بکاریم، مثلاً در جایی که کارخانه قند داریم چغندر قند و در جایی که کارخانه تولید کمپوت یا سرکه سیب داریم اقدام به توسعه باغ‌های سیب کرده و زمینه صادرات آن را فراهم کنیم. ماجرای فروش نرفتن محصولات کشاورزی مدت‌هاست از محصولات زراعی به باغی نیز سرایت کرده و این در حالی است که بخش باغبانی یکی از بخش‌هایی است که دارای ظرفیت اقتصادی است و توسعه باغ‌ها در اولویت برنامه‌های وزارت جهاد کشاورزی
قرار دارد.
سیب لرستان خریدار ندارد
لرستان یکی از استان‌هایی است که به‌دلیل جغرافیای خاص و داشتن اراضی شیبدار مستعد باغداری است و در چند محصول مانند انجیر، انار و سیب قابلیت صادراتی دارد. اما این روزها باغداران سیب در شهرستان بروجرد به‌عنوان قطب تولید سیب لرستان نگران آینده تولید خود هستند. این گروه از کشاورزان با وجود اینکه محصولشان نسبت به سال گذشته 50 درصد افزایش یافته، اما مشتری کافی برای محصول خود ندارند. اگر سری به مناطق «گلدشت»، «شیخ میری» و «کپرگه» این شهرستان بزنید با کوهی از سیب در باغ‌های این مناطق روبه‌رو می‌شوید که باغداران به علت پایین بودن قیمت این محصول رغبتی برای چیدن آن ندارند و فقط نظاره گر از دست رفتن دسترنج یکساله خود هستند. این سیب تولیدی در مغازه‌های سطح شهر و در پشت وانت بارها با کیلویی یک هزار تومان تا یک هزار و 500 تومان به فروش می‌رسد.
موانع ایجاد صنایع جانبی
درهمین حال، «مجتبی گودرزی» یکی از باغداران بروجرد که هفت هکتار باغ در منطقه «گلدشت» این شهرستان دارد،گفت: متأسفانه در حال حاضر هر کیلو سیب پاییزه ما را با کیلویی 800 تومان از درب باغ خریداری می‌کنند و به علت پایین بودن قیمت، باغداران رغبتی برای چیدن سیب‌های درجه دو و سه ندارند. از سوی دیگر، سردخانه‌ها برای تحویل هر کیلو سیب 200 تومان می‌گیرند که با احتساب هزینه جعبه، کارگر، کرایه خودرو و دیگر هزینه‌ها قیمت تمام شده سیب تحویلی به سردخانه‌ها به یک هزار و 600 تومان می‌رسد. وی با اشاره به اینکه خود باغداران نیز به این نتیجه رسیده‌اند که برای برون رفت از بحران‌های این‌چنینی باید در کنار تولید از صنایع تبدیلی نیز کمک بگیرند، از مسئولان خواست، موانع برای سرمایه‌گذاری در صنایع تبدیلی مانند سرکه سیب را بردارند. وی خاطرنشان کرد: امیدواریم وزارت جهاد کشاورزی برای خرید تضمینی سیب تولیدی ما اقدام عاجلی انجام دهد.
صادرات سیب بروجرد
«رضا امینی» مدیر جهاد کشاورزی بروجرد هم اظهار داشت: به‌ عنوان مدافع کشاورز معتقدیم این قیمت عادلانه‌ای برای فروش سیب بروجرد نیست و در حال پیدا کردن راهکاری برای آن هستیم.
وی با اشاره با اینکه این شهرستان در حال حاضر معادل نه هزار تن ظرفیت سردخانه‌ای دارد، افزود: این ظرفیت به هیچ عنوان کافی نیست و بخشی از سیب تولیدی ما به سردخانه‌های خرم آباد، نهاوند و همدان منتقل می‌شود. جهاد کشاورزی در حال رایزنی برای فراهم کردن زمینه صادرات سیب لرستان است. در لرستان حدود 49 هزار هکتار باغ داریم که 15 هزار هکتار آن سیب است و سالانه 85 تا 90 هزار تن سیب می‌دهد.
صنایع تبدیلی کافی نداریم
«عبدالرضا بازدار» رئیس سازمان جهاد کشاورزی لرستان نیز تکمیل چرخه تولید تا بازار محصولات کشاورزی را از مهم‌ترین برنامه‌های بخش کشاورزی خواند و خاطرنشان کرد: ظرفیت صنایع تبدیلی کشاورزی در استان نسبت به ظرفیت تولید کافی نیست و با توجه به محدودیت منابع برای توسعه این صنعت نیازمند تسهیلات ارزانقیمت هستیم ضمن اینکه بخش دولتی تسهیل‌گر ایجاد این صنایع است و باید بخش خصوصی همت کند. به گفته وی در سال گذشته 20میلیارد تومان تسهیلات از محل صندوق توسعه ملی برای ایجاد یا تأمین سرمایه در گردش در اختیار بخش صنایع تبدیلی لرستان قرار گرفته است.
وی البته بر این موضوع نیز تأکید کرد که کشاورزان هم باید ضمن افزایش کیفی محصول خود اقدام به کم کردن قیمت تمام شده کنند.
کمبود صنایع تبدیلی و فرآوری
درهمین حال، «محمدرضا صفی خانی» رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت لرستان خاطرنشان کرد: توسعه باغ‌ها از اولویت‌های اقتصادی ما در لرستان است، اما این موضوع منوط به داشتن زنجیره تولید تا فروش قوی است و این موضوع نیز مانند دیگر نقاط کشور یکی از چالش‌های بزرگ بخش کشاورزی در لرستان است.
وی افزود: نوسازی و ایجاد صنایع تبدیلی کشاورزی جدید یکی از اولویت‌های بخش صنعت لرستان است و به همه سرمایه‌گذاران در این بخش این اطمینان را می‌دهیم که نهایت همکاری را با آنان داشته باشیم. در برخی صنایع تبدیلی و فرآوری محصولات کشاورزی مانند گوجه فرنگی مشکلی نداریم، اما در محصولاتی مانند حبوبات، سیب و گیاهان دارویی که از تولید خوبی نیز برخوردار هستیم کمبودهایی داریم که امیدواریم به مرور با همکاری سرمایه‌گذاران آن را رفع کنیم.

برش
واردات موز به جای صادرات سیب
«محمود حجتی» وزیر جهاد کشاورزی در حاشیه جلسه چهارشنبه هفته گذشته هیأت دولت در خصوص نگرانی کشاورزان بابت قیمت محصولات کشاورزی گفت: عرضه و تقاضا توسط دولت انجام نمی‌شود بلکه در بازار صورت می‌گیرد. وی افزود:
در حال حاضر اغلب قیمت‌ها و به‌طور نمونه قیمت سیب از قیمت تضمینی بالاتر است اما با توجه به فراوانی این محصول، تمهیداتی را برای صادرات سیب درختی پیش‌بینی کردیم و دولت اجازه داد هر کسی سیب صادر کند به همان میزان می‌تواند موز با تعرفه ترجیحی وارد کند و برای صادرات کشمش نیز این امتیاز را داریم. وی خاطرنشان کرد: موضوعی که دولت دنبال می‌کند بحث زنجیره تولید از مزرعه تا سفره توسط خود تولیدکنندگان است.