شعار سال: زندگی در خوابگاه آسان نیست، دانشجوی جدید وارد اتاق یا آپارتمان کوچکی می‌شود که قرار است دستکم سه تا چهار سال در آن باشد. بی تردید او با هجوم احساسات مختلفی مواجه خواهد بود، برای جوانی که تازه روزهای دبیرستان را تمام کرده، سخت‌ترین تجربه جدایی از خانواده است.

جدا شدن از خانواده به معنای از دست دادن همه این پشتوانه‌ها و تغییر اساسی شرایط زندگی است.

زهرا، دانشجوی مهندسی معماری دانشگاه تبریز در خصوص اسکان در خوابگاه، گفت: وقتی اسمم را در لیست قبول شدگان دیدم واقعا خوشحال بودم، ولی نگرانی را می‌شد از چشم‌های خانواده ام خواند، مادرم برخلاف پدرم از حضور در تبریز و تن‌ها ماندن در شهر غریب نگران بود و مخالفت می‌کرد، ولی در نهایت هر دو راضی شدند.

وی ادامه داد: با مراجعه به دانشگاه متوجه نبود خوابگاه دانشگاه شدم و چون توان اجاره خانه در این شهر را نداشتیم، مجبور به نام نویسی در خوابگاه خودگردان شدیم.

زهرا گفت: با تصور اینکه خوابگاه مجهز به اتاق مطالعه، رایانه و سیستم اینترنتی خواهد بود وارد خوابگاه شدم، اما همه تصوراتم نقش بر آب شد، حتی از امکانات جزیی نظیر آشپزخانه هم بی بهره بود و به نظر من حضور در خوابگاه اشتباه است چه برسد به اینکه از شهرستان آمده باشی و از نهایت دنیا فقط آدم‌های روستای خود را دیده باشی.

وی اظهارکرد: امکان به انحراف کشیده شدن دخترهای شهرستانی بیشتر از دختران شهرهای بزرگ در خوابگاه هاست، چون هیچ گونه آشنایی به محیط و گرگ بودن برخی‌ها ندارند و ندانسته به گرداب مشکلات می‌افتند.

این دانشجو خطاب به مسئولان خوابگاهی گفت: وقتی توان اسکان دادن دانشجویان در خوابگاه را ندارند، پذیرش نکنند.

مشکل بسیار مهمی که بیشتر ساکنان خوابگاه‌های دانشجویی با آن دست به گریبانند، مشکل فضاست، کمبود فضای اختصاصی برای هر نفر از یک طرف و فرسوده بودن فضا از طرف دیگر مسائل مهمی هستند که مربوط به ساختمان خوابگاه است و طبیعی است که زندگی با کمبود امکانات اولیه‌ای مثل غذای مناسب، فضای مناسب و امکانات تحصیلی به اختلاف‌های موجود در میان دانشجو‌ها دامن می‌زند.

در کنار این مسائل باید به قوانین موجود در خوابگاه‌ها هم اشاره کرد که گاهی دست و پا گیر و مزاحم اند و گاهی سهل انگارانه و سست.

دانشجوی دختر دانشگاه تبریز گفت: یکی از این قوانین مربوط به ساعت ورود و خروج است. در برخی دانشگاه‌ها این قانون بسیار سخت گیرانه است و براساس این قوانین اگر دانشجویی قصد داشته باشد یک شب را خارج از دانشگاه بگذراند باید از آغاز هفته موضوع را به صورت کتبی اطلاع دهد و اگر به دلیلی یک شب را در خارج خوابگاه بگذراند، رفتار نامناسبی با او خواهد شد.

وی اضافه کرد: در عین حال در بعضی از خوابگاه‌ها هم این موضوع با سهل انگاری برخورد می‌شود و بعضی از دانشجو‌ها از این موقعیت سوءاستفاده می‌کنند و برای ورود مهمان هم مشکلات خاصی وجود دارد و در بعضی خوابگاه‌ها برای هر دانشجو سهمیه ماهانه و خاصی در ورود مهمان در نظر گرفته شده است.

رباب یکی دانشجویان کارشناسی ارشد علوم ارتباطات دانشگاه تبریز که در خوابگاه خودگردان در خیابان آزادی سکونت دارد، در مورد مشکلات برخی دانشجویان ورودی جدید گفت: دختران به خاطر اینکه از هر فرهنگ و شهری وارد محیط دیگری از جمله دانشگاه می‌شوند و مجبور به اسکان در خوابگاه‌ها هستند، تحت تاثیر محیط و افراد قرار می‌گیرند.

به اعتقاد وی برخی مسئولان خوابگاه‌ها اجازه ورود افراد منحرف غیردانشجو را به داخل خوابگاه‌ها صادر می‌کنند و این افراد به عنوان واسطه و دلال برای فعالیت‌های غیراخلاقی ذهن دانشجویان را شستشو می‌دهند.

رباب در بیان تجربیات خود، افزود: جوان‌ها که از محیط خانواده جدا می‌شوند، باید کارهایی انجام دهند که تا قبل از آن به عهده شان نبود. مدیریت کردن برنامه‌های زندگی، تنظیم ساعت خواب و بیداری، انجام کارهای اداری دانشگاه و ثبت نام و خلاصه خیلی کار‌ها غیر از درس خواندن.

وی گفت: فشار این مسئولیت‌ها ممکن است عوارض ناخواسته‌ای در دانشجوی خوابگاهی ایجاد کند که مهم‌ترین شکل آن افسردگی و اضطراب است و بسیاری از دانشجویان جدید به همین دلایل ممکن است دچار افت تحصیلی شوند و بی علاقگی نسبت به رشته تحصیلی و محل تحصیل در آن‌ها دیده شود.

سامره دانشجوی گرافیک که از شهر مشهد به تبریز آمده است، می‌گوید: وقتی از انحرافات و مشکلات خوابگاه می‌گفتند باور نمی‌کردم، ولی وقتی وارد خوابگاه شدم اجبارا با شرایط کنار آمدم.

به گفته وی شرایطی مانند استعمال سیگار، مشروبات الکلی و انواع مواد مخدر، دزدی و فساد اخلاقی که اوایل قبول آن برایم خیلی سخت بود و ماجرا به مشاجره با برخی افراد ختم می‌شد، اما کم کم عادت کردم و اکنون به صورت مسالمتی کنار هم زندگی می‌کنیم.

سامره افزود: با وجود شهریه‌های گران برای اتاق‌های شش نفره، مشکلات بهداشتی و نظافتی، قطعی آب و برق و نبود سیستم تهویه بیداد می‌کند.

این دانشجو ادامه می‌دهد: اخیرا با مشکل قطعی آب مواجه بودیم که با همجوار بودن درمانگاه با خوابگاه مجبور به مراجعه به درمانگاه بودیم و گاهی وقت‌ها بچه‌ها با بیماری‌های عفونی روبرو می‌شدند که در صورت اعتراض به امور بهداشتی و نظافتی تهدید به اخراج هم می‌شدیم، در صورتی که برای امور نظافت از ما پول می‌گیرند.

محدثه دانشجوی دوره کارشناسی که از شهر ممقان از توابع شهرستان آذرشهر برای تحصیل در دانشگاه پیام نور به تبریز آمده است، می‌گوید: من چهار ترم در یک خوابگاه ماندم که اصلا نظارتی در آن وجود نداشت و حتی گاهی برخی افراد شب‌ها به خوابگاه مراجعه نمی‌کردند و در صورت اعتراض به مدیریت خوابگاه، می‌گفتند: ما مسئولیت داریم و به خودمان ارتباط دارد.

وی ادامه داد: با دیدن شرایط و بدنامی خوابگاه قبلی مجبور به تعویض خوابگاه شدم که خوشبختانه از مقررات و قانون فوق العاده‌ای برخوردار است.

از ورود و خروج تا ساعات مراجعه و برنامه کلاس‌ها را کنترل می‌کنند با اینکه شهریه‌ای بالاتر از خوابگاه‌های دیگر می‌گیرند، ولی از نظارت و نظافت خاصی برخوردار است.

صمدی دانشجوی پسر اردبیلی که برای تحصیل در رشته مهندسی نرم افزار دانشگاه به تبریز آمده است، می‌گوید: برای یک شهرستانی چشم بسته حضور در خوابگاه خیلی سخت است، مشکلات نظافتی و پخت و پز یک سوی سکه اند، انحرافات اخلاقی در خوابگاه روی دیگر سکه.

وی ادامه می‌دهد: مسئولان خوابگاه‌ها فقط هنگام اخذ کرایه به خوابگاه می‌آیند و در طول هفته جانشینی از بین دانشجویان برای خود انتخاب کرده اند.

صمدی می‌گوید: مصرف مشروبات الکلی، مواد مخدر و سیگار به چیزی عادی و طبیعی در خوابگاه‌های دانشجویی تبدیل شده است.

بهنام، دانشجوی روانشناسی دانشگاه علمی - کاربردی تبریز نیز با بیان اینکه این دانشگاه خوابگاهی برای دانشجویان در نظر نگرفته و مجبور به استفاده از خوابگاه‌های خود گردان شده ایم، گفت: ترم اول که وارد خوابگاه شدم با افرادی خاصی روبرو شدم که مشکلات اخلاقی در آن‌ها وجود داشت، فساد اخلاقی و اجتماعی برایم قابل درک نبود، چون از کودکی خودم را در مورد این مشکلات واکسینه کرده بودم، اما برخلاف تصورم مورد تهاجم فکری آن‌ها قرار گرفتم و کم کم به روی پوششم، طرز فکرم و در نهایت به روی اعتقادات و درسم تاثیر منفی گذاشت.

وی گفت: همه این مشکلات باعث شد دانشجویی که با معدل ۱۹ از آزمون قبول شده بود معدل ترم اولش ۱۲ شود.

این دانشجو اظهار کرد: فقط مشکلات اخلاقی نبود، کیفیت غذا، نبود آشپزخانه مجهز، مشکلات گرمایشی و تهویه، استحمام و حمل و نقل مسائلی بودند که دانشجو در کنار درس باید دغدغه این مشکلات را هم با خود به همراه داشته باشد.

وی ادامه می‌دهد: مشکل دیگری که بین دانشجویان وجود دارد، گرفتن فیلم از هم هنگام شوخی‌های غیر اخلاقی و مستند کردن آنهاست که گاهی وقت‌ها در برخی موارد همراه با تهدید به پخش در دانشگاه بوده و مشکل بعدی استفاده از اینترنت رایگان داخل خوابگاهی که برای امور غیر درسی و دانلود فایل‌های غیر اخلاقی استفاده می‌شود و متاسفانه هیچگونه نظارتی در این خصوص انجام نمی‌شود.

مرتضی دانشجوی الکتروتکنیک دانشگاه آزاد اسلامی که چهار سال است از میاندوآب به تبریز آمده و بالاخره بعد از چند ترم زندگی در خوابگاه موفق به اجاره خانه مستقل شده است، می گوید مشکلات پسران دانشجو چندان متفاوت با دختر‌ها نیست، هرچند ممکن است حساسیت پسر‌ها به نظم و ترتیب و بهداشت کمتر باشد، اما آن‌ها هم از اختلاف‌های فکری و ویژگی‌های فردی یکدیگر گله دارند.

وی می‌افزاید: در خوابگاه اصلا نمی‌توانستم درس بخوانم، همیشه سروصدا بود. بعضی‌ها از زندگی در خوابگاه به عنوان فرصت خوشگذرانی استفاده می‌کردند. رفتارهای نامتعارف هم بین بچه‌ها بود و سیگار کشیدن رفتاری معمول بین آن‌ها به حساب می‌آمد. یکی از بدترین تجربه‌های من در خوابگاه این بود که مدام وسایلم گم وگور می‌شد، از خوراکی بگیرید تا کتاب. چند منبع درسی و چند کتاب محبوبم را در خوابگاه دزدیدند؟!

مدیرکل سیاسی، تقسیمات کشور و انتخابات استانداری آذربایجان شرقی نیز در گفت و گویی درباره نظارت بر خوابگاه‌های خودگردان، گفت: در تبریز ۴۰ خوابگاه خودگردان وجود دارد که غیر از ۳۴ خوابگاه، مابقی بدون مجوز رسمی هستند، ضمنا" شش خوابگاهی که اقدام به مجوز رسمی نکردند، پلمپ شده است.

مروری بر زندگی خوابگاهی دانشجویی و همراه شدن با این مشکلات، بر این ضرورت تاکید می‌کند که زیرساخت‌های خوابگاه‌های ما نیازمند تحول و توسعه اساسی است و با وجود تلاش هایی که برای گسترش این فضا‌ها انجام شده، هنوز کمبودهای فراوانی وجود دارد که خوابگاه‌های ما را از استانداردهای مطلوب دور کرده است.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری دانشجو، تاریخ 21 آبان 96، کد مطلب: 645647: www.snn.ir