صنعت و خدمات - مسکن، ابنیه و راه

دبیر کانون سراسری انبوه سازان بیان داشت که متوسط هزینه ساخت مسکن در سال گذشته ۱۴ میلیون تومان بود و به نظر می‌رسد با رشد قیمت نهاده‌های ساختمان (سیمان، آهن، کاشی و سرامیک و ...) این عدد در سال جاری به ۲۵ میلیون تومان رسیده باشد. با فرا رسیدن تابستان، بازار سیمان بار دیگر به مرز التهاب رسیده؛ اما امسال، ماجرا تنها به گرمای هوا ختم نمی‌شود. محدودیت‌های برق که از خردادماه آغاز می‌شد و در تیر و مرداد به اوج می‌رسید، امسال از اواخر فروردین ماه ۱۴۰۴ آغاز شده و تعطیلی ۱۵ روزه صنایع سنگین، بر شدت این بحران افزوده است. در استان تهران حدود ۲۰۰ واحد تولید بتن آماده فعال بود که تاکنون یک‌سوم آن‌ها تعطیل شده‌اند.

پل ورسک نماد تلاش، پشتکار و خلاقیت در یکی از دشوارترین پروژه‌های مهندسی ایران است. این پل نه تنها از نظر فنی یک شاهکار است، بلکه از نظر تاریخی، فرهنگی و حتی نظامی نیز جایگاه ویژه‌ای دارد. از کمک به پیروزی متفقین در جنگ جهانی دوم تا تبدیل شدن به نماد مهندسی ایرانی، ورسک همچنان ایستاده و استوار، از گذر زمان عبور می‌کند و به آیندگان یادآوری می‌کند که اراده انسان قادر است هر مانعی را پشت سر بگذارد.برای ساخت آن هزینه ای حدود ۲۶ میلیون ریال شده است که نسبت به نرخ پولی ایران در آن دوران چیزی بیشتر از ۵۰ میلیارد تومان امروز می شود.

دبیر سندیکای ساختمانی گفت: چیزی حدود ۶ الی ٧ شرکت ایرانی در سوریه فعال بودند که در حال حاضر نفرات و نیروهای ایرانی از سوریه خارج شدند. بخشی از مطالبات پیمانکاران و شرکت‌های ایرانی در سوریه باقی مانده البته از قبل شرکت‌‌ها توانستند تجهیزات خود را از سوریه خارج کنند . ترک‌ها توانستند جای ایران را در بازار عراق بگیرند به‌طوری‌که در شرایطی که حجم قرارداد ایران در عراق ٢ میلیارد دلار بود ارزش قرارداد ترکیه در این بازار به ٢۴ میلیارد دلار می‌رسید و در واقع دیپلماسی اقتصادی ترک‌ها از ما بیشتر بود و در حال حاضر هم در بازار روسیه بازیگر اصلی ترک‌ها هستند. برخی از منتقدین معتقدند که حضورهای بعضا سفارشی و رانتی در بازارهای فراملی باعث می شود که با تغییرات سیاسی ، حوزه های تجاری و اقتصادی بشدت متاثر شده و زمینه ساز از دست روی بازارها شود. این در حالی است که در صورت مشارکت طلبی از فعالان واقعی حوزه اقتصاد و تولید ، حتی با وجود بحران های سیاسی نظیر آنچه که در سوریه اتفاق افتاد، بازارهای اقتصادی به راحتی از دست نرفته و می توان از آن بعنوان فرصت تجدید روابط سیاسی استفاده نمود. خدا می داند که تا کی باید از منابع و منافع ملی مان هزینه بدهیم تا حداقل مزایای اقتصاد و تجارت غیر رانتی را برای کشور، درک کنیم.

هزینه نگهداری راه‌های کشور موضوع پرحاشیه چندین ده سال اخیر است. چرا که تناسبی بین بودجه تخصیص داده شده برای این کار و عوارض اخذ شده و هزینه‌های نگهداری، وجود ندارد. بر این قاعده، راه‌های کشور دچار انواع مشکلات شده و کسی هم پاسخگو نیست. با وجود انکه احکام مناسبی در برنامه هفتم توسعه برای تخصیص بودجه به نگهداری راه‌ها اختصاص یافته، منتقدان، امید چندانی به بهبود نظام‌مند وضعیت راه‌ها ندارند، چرا که ورودی این کار یعنی حلقه پیمانکاران و کیفیت کار تحویلی را بشدت دچار چالش می‌بینند. کشور بعد از ده‌ها سال، فاقد بانک اطلاعات رصد مستمر وضعیت راه‌ها است و طرفا به تهیه اطلس دو ساله اکتفا شده است؟ هیچ نهادی پاسخگو به کیفیت بعضا پائین کار پیمانکاران (بخوانید دزدی از کار) نیست. قرارداد‌های پیمان با انواع متمم‌های خود، دچار نوعی عدم شفافیت هستند. در چنین شرایطی صحبت از هزینه ۱۰ تا ۱۰۰ همتی نگهداری و توسعه راه‌های کشور می‌شود. از یک طرف، توسعه و بهبود راه‌های کشور یک الزام است و از طرف دیگر، هیچ دولتی (حتی ضعیف ترین دولت‌ها هم که باشد)، نباید بحث نظارت بر کیفیت هزینه کرد در پروژه‌های پیمانکاری را فراموش کند. ما خیلی سربسته به یکی از مهمترین حوزه‌های دارای پتانسیل فساد اشاره کردیم.

نرخ عوارضی آزاد راه های دولتی با مصوبه شورای اقتصاد و به درخواست وزارت راه و شهرسازی، نرخ عوارض آزادراه های دولتی افزایش یافت. در توجیه این رویه ذکر شده است که هزینه نگهداری جاده‌ ها سنگین است و راهداری هزینه تامین ۵ درصد نگهداری را هم ندارد نتیجه باید بازگشت سرمایه به سرمایه گذار در این بخش در دستور کار قرار گیرد.گفتنی است طبق این مصوبه تمامی خودروهای امدادی، هلال احمر ، راهداری، آتش نشانی و پلیس راه از پرداخت عوارضی معاف هستند.

بعضی از سازمان ها و برخی از مدیران باشناسنامه و بی شناسنامه آنها آنقدر دارای ابهام عملکردی و ایراد در شیوه ایفای وظایف هستند که اسباب تحیر را فراهم می سازند. سازمان راهداری ادعا می کند که 30 همت به پیمانکاران بدهکار است ؟ باید از رئیس این سازمان پرسید که سامانه شناسنامه راه های کشور ( شامل مشخصات راه، اسامی پیمانکاران شرکت کننده در مزایده و مناقصه، تاریخ های آسیب ، ترمیم و یا زیرسازی ها ، هزینه های پیمان به تفکیک قرارداد و متمم های قرارداد ، تاریخ های دقیق تحویل، تضامین پیمانکاران و ...... ) کجاست؟ چرا نباید بین پلیس راه و سازمان راهداری درباره نقاط حادثه خیز، همسانی آمار وجود داشته باشد؟ آیا وجود سرعت گیرهای غیراستاندارد را پایمال کردن حقوق عامه قلمداد می کنید یا خیر؟ اگر بله، چرا تاکنون برای اصلاح آن در کشور اقدام نکرده اید؟

سرپرست معاونت مسکن و ساختمان با بیان اینکه تاکنون اراضی یک میلیون و ۴۰۰ هزار واحد مسکونی نهضت ملی تامین شده، از برنامه عرضه ۳۶۰ هزار واحد نهضت ملی مسکن تا ۱۴۰۴ خبر داد. نکته جالب توجه، مقایسه وعده ساخت چهار میلیون مسکن دولت سیزدهم در چهار سال با عملکرد ۳۶۰ هزار تایی در سال ۱۴۰۴ است. یعنی یک دهم وعده‌ها محقق گشته و از مهمترین علل این عقب ماندگی را باید در ضعف مسلم نهاد‌های نظارت و بازرسی، خصوصا سازمان بازرسی کل کشور جسجو کرد. سازمانی که اولا بخشی از نیروهایش جنس کار‌ها را با نگاه توسعه‌ای نمی‌شناسند و ثانیا، حاضر به دعوت به همکاری و ایجاد اتحاد برای تامین منافع ملی نبوده و مرغ بالا نشینش فقط یک ماه دارد. بقول شمالی‌ها وا بده برا (ترجمه فارسی: ول کن بابا).

بهمن عبداللهی در نشست هم‌اندیشی و همکاری اتاق تعاون ایران و هیأت‌های تجاری عراق بیان داشت که باتوجه به درخواست و دعوت طرف عراقی برای بهره‌مندی از توانمندی‌های تعاونی‌های مسکن ایران و ساخت مسکن انبوه و ارزان‌قیمت در عراق آمادگی در این زمینه وجود دارد.رئیس هیأت تجاری عراق در این نشست بیان داشت که هزینه ساخت‌وساز و شهرک‌سازی در عراق بسیار بالا رفته است و همین امر سبب شده اقشار ضعیف و کم‌درآمد توانایی خرید مسکن را نداشته باشند. ما قصد داریم با همکاری اتاق تعاون ایران و با بهره‌گیری از ظرفیت شرکت‌های تعاونی مسکن ایران بتوانیم هزینه ساخت‌وساز در عراق را کاهش دهیم و درعین‌حال بتوانیم سرعت ساخت مسکن را بالا ببریم. هدف ما برای تحقق این امر استفاده از خانه‌های پیش‌ساخته مشابه تجربه ایران است.

تاریخ راه آهن (خط آهن) کشور نه به آلمان ها بر می گردد و نه مربوط به دوره پهلوی اول می شود. ایجاد خط آهن از دوره ناصرالدین شاه با راه اندازی خط تهران شهرری با ماشین دودی آغاز شد و سپس بشکل پراکنده اقدام به تاسیس خط اهن منطقه ای در ایران شد. خط آهن سراسری توسط یک شرکت دانمارکی ساخته شد و در چهارم شهریور 1317 ش تحویل دولت گردید. متن زیر با رویکرد تاریخی ، اقدام به بررسی این رویداد از دوره قاجار تا پهلوی اول می کند.لازم به توضیح است که کشور ایران، اکنون دارای ۱۵۰۳۷ کیلومتر (پایان سال ۱۴۰۱) شبکه راه‌آهن استاندارد و ۹۶ کیلومتر (میرجاوه-زاهدان) خطوط آهن عریض است.ساخت و توسعه خطوط آهن در ایران توسط شرکت ساخت و توسعه زیربناهای ترابری کشور انجام می‌پذیرد. نگهداری و تعمیر و هم‌چنین بهره‌برداری از این شبکه برعهده شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران است.

حسن تیزمغز در کنگره ملی راهبردهای پیشرفت صنعت ساختمان با اشاره به همکاری با کشورهای خارجی در انتقال دانش و فناوری‌های جدید گفت به دنبال این هستیم که با مشارکت شرکت‌های داخلی و خارجی کارخانه‌های پیشرفته تولید مصالح ساختمانی را در کشورمان راه‌اندازی کنیم. وی با بیان اینکه مذاکرات با شرکت‌های چینی بهتر از سایر کشورها پیش رفته‌ است، اظهار داشت: قرار بر این است که دولت نفت بدهد تا بتوانیم در مذاکرات برای پوشش برخی از هزینه‌ها از تهاتر نفت استفاده کنیم که البته با این شرایط نفتی چشم‌انداز خوبی وجود ندارد.

رییس صندوق ملی مسکن اظهار داشت: هر چند اولویت وزارت راه و شهرسازی استفاده از توان تولیدکنندگان و پیمانکاران داخلی است اما ١٠ شرکت اروپایی و آسیایی برای همکاری در ساخت مسکن و تامین مالی با ایران در حال مذاکره هستند. وی افزود ، میزان موجودیِ حال حاضر صندوق ملی مسکن بر اساس هزینه و درامد از ابتدای شکل‌گیری صندوق تا به امروز رقمی در حدود ١٢ هزار ٨۵٠ میلیارد تومان بوده (درآمدهای محقق شده)و بیش از ۶ هزار میلیارد تومان هم هزینه شده‌است.

با امضای تفاهمنامه تولید واگن مسافری بین گروه مپنا و بنیاد مستضعفان، ۳۰ دستگاه واگن (۳ رام) با ظرفیت ۱۲۰۰ صندلی طی یکسال به ناوگان ریلی کشور افزوده می‌شود.

محمدرضا رضایی کوچی رییس کمیسیون عمران مجلس اظهار داشت: روز گذشته عملیات ساخت راه‌آهن شلمچه – بصره آغاز شد که البته در خاک ایران عمده اقدامات برای ساخت انجام شده، اما طرف عراقی اقدامات زیادی انجام نشده چراکه اساسا طرف عراقی اراده جدی برای انجام پروژه‌های عمرانی ندارد.

کشور را بوی تعفن وعده گرفته است و مدیر دولتی به نوعی مفت خوری گرایش پیدا کرده است. همه چیز شده، وعده درمانی و شعار گرایی و گنده گویی. عملکرد صفر و زیر صفر. در دیدار مقام‌های افغانستان و ایران میرشفیع، نماینده ویژه وزارت راه و شهرسازی ایران در امور افغانستان، گفته که برای عملی‌شدن این پروژه، ایران کار روی خط آهن چابهار - زاهدان آغاز شده است. آقای میرشفیع، خودت بهتر از همه می‌دانی که با خط راه آهن کشیده شده با هزینه جمهوری اسلامی ایران در افغانستان چه کردند. خودت بهتر می‌دانی که طالبان و بنیادگرایی خلیفه محور سیاسی شان، ریسک سرمایه گذاری برون مرزی را چقدر بالا می‌برد. خودت بهتر می‌دانی که صحبت‌های رد و بدل شده در مودبانه‌ترین حالت، شبیه تعارفات مجالس عید دیدنی است. چرا باید امری احتمالی و نزدیک به صفر، بصورت برنامه به خورد مردم داده شود؟ سناریو سازی و گیم تئوری برای توسعه میدان فنی- اقتصادی و دیپلماتیک- ژئوپلتیک، از الزامات اولیه این کار است که بعید بدانیم، شما الفبای ان را هم بخوبی بدانید؟ منتظر دریافت تو. ضیحات روشنگرانه حضرتعالی هستیم.

حتما شما هم به دنبال ساخت آپارتمان هستید و می‌خواهید برآورد درستی از هزینه ساخت هر متر مربع ساختمان در سال ۱۴۰۲ داشته باشید تا بتوانید هزینه‌های پروژه خود را به درستی مدیریت کنید. جای درستی آمدید! در این مطلب به محاسبه هزینه ساخت ساختمان قدم به قدم در هر متر مربع خواهیم پرداخت. اکنون که در ابتدای سال ۱۴۰۲ هستیم هزینه ساخت آپارتمان در هر مترمربع زیربنا به حداقل ۹ میلیون تومان رسیده است. توجه داشته باشید که این مبلغ فقط هزینه ساخت و ساز است و هزینه عوارض شهرداری – بیمه – نظام مهندسی و سایر سازمان‌ها را نیز باید به مبلغ فوق اضافه کنید. با این حساب هزینه ساخت آپارتمان تکمیل شده به مترمربعی حداقل ۱۱ میلیون تومان خواهد رسید.

هر ساله تعداد زیادی پروژه یا طرح‌های دولتی برای خانه‌دار شدن افراد کم‌بضاعت در جوامع مختلف ارائه می‌شود که از میان آن‌ها می‌توان به کشور‌هایی مانند مالزی، آمریکا، کانادا و کشور‌های اروپایی اشاره کرد. بسیاری از کشور‌های اروپایی، در سیاست‌های مسکن عمومی و اجتماعی خود تأثیر اجتماعی و اقتصادی طرح‌ها و مصالح مسکن از ابعاد مختلف در نظر گرفته می‌شود، تا اطمینان حاصل شود واحد‌ها به اندازه کافی برای گروه‌های کم‌درآمد، ارزان ارائه می‌شود و دراین زمینه فاصله طبقاتی در جامعه به حداقل برسد.با توجه به مواردی که در گزارش زیر مطرح شده می توان بیان داشت که، رویکرد کشور‌ها در بخش مسکن، نقش بیشتر دولت‌ها در این حوزه، ایفای وظیفه رگولاتوری برای تنظیم بازار مسکن، به گونه‌ای است که نیازمندان و افراد کم‌درآمد از حق داشتن خانه و سرپناه امن و باکیفیت دارای استاندار‌های بالا محروم نباشند.

پایه‌های ضعیف اقتصادی در کشور و عدم‌مدیریت صحیح سیاست‌های مالی در سال‌های اخیر آتش بر دامن تلاش‌های گوناگون برای ساماندهی بازار‌های اقتصادی زده است. شور و اشتیاق ابتدایی دولت‌ها برای باز کردن گره بازار مسکن با دادن وعده‌های مختلف، مردم را به خانه‌دار شدن امید‌وار کرده است، اما با گذشت زمان نه‌تن‌ها بازار به تعادل مطلوبی نرسیده، بلکه مشکلات و چالش‌های مختلفی را ایجاد کرده است.

ایران و روسیه برای تکمیل گذرگاه ریلی شمال - جنوب که جنوب آسیا را به شمال اروپا متصل می‌کند، توافقنامه احداث راه آهن رشت - آستارا را امضا کردند. سیدابراهیم رئیسی رئیس‌جمهور گفت: مذاکرات و توافق این گام مهم مربوط به ۲۰ سال گذشته است ولی به‌دلایلی به تعویق افتاد و باید در زمان خود انجام می‌گرفت؛ امروز با اراده بین مسئولان عالی دو کشور شکل می‌گیرد و حتماً کمک بسزایی برای تجارت و اقتصاد در منطقه خواهد کرد.

جلیل جلالی فر، فعال اقتصادی ایران در روسیه در گفتگو با رسانه بیان داشت که کالا‌ها با کشتی به بندر عباس می‌روند، با قطار به رشت می‌روند و از رشت با کامیون به بندر کاسپین می‌روند. اگر راه آهن رشت کاسپین راه اندازی شود هزینه‌ها خیلی کم می‌شود.

علی خضریان سخنگوی کمیسیون اصل نود مجلس مدیریت بازار اجاره را در گرو تکمیل سامانه املاک و اسکان دانست و گفت: با اشاره به کمبود انگیزه و اراده وزارت راه و شهر‌سازی برای تکمیل سامانه املاک و اسکان بیان کرد: متأسفانه تاکنون از سوی وزارت راه و شهر‌سازی شاهد حرکتی روبه‌جلو برای تکمیل سامانه نبودیم؛ بنابراین باتوجه به وضعیت فعلی و عدم اولویت آن برای وزارتخانه و قرارگرفتن آن در کنار سایر اقدامات، سامانه املاک و اسکان تکمیل نخواهد شد..خضریان با اشاره به پیچیدگی زیاد سامانه‌هایی نظیر سامانه املاک و اسکان بیان کرد: چنانچه تکمیل سامانه املاک و اسکان از سال‌های قبل آغاز شده بود امروزه می‌توانستیم از آن بهره‌برداری و استفاده کنیم؛ اما عمده اتفاقی که تاکنون در جهت تکمیل سامانه صورت‌گرفته، خوداظهاری صاحب‌خانه‌ها بوده البته مشارکت بالایی در آن هم شکل نگرفته است.