شعار سال: خشونت علیه زنان جا و مکان خاصی ندارد، در خانه یا خیابان یا محل کار، زنان با انواع خشونت روبه‌رو هستند، در خانه از سوی پدر، همسر و برادر خود نیز مورد بی‌مهری قرار می‌گیرند. خشونت علیه زنان نه پدیده‌ای است نو و نه مختص جغرافیای خاص در جهان، خشونت علیه زنان مرز نمی‌شناسد و محدود به جوامع خاص نیست. در همه جای دنیا زنان کم و بیش مورد انواع خشونت‌های جسمی، جنسی و کلامی و روانی واقع می‌شوند. خانواده که در اذهان ما به‌عنوان پناهگاه و محیط امن شناخته می‌‌شود در بعضی مواقع به کانون خشونت علیه زنان و کودکان تبدیل می‌شود. آنچه مسلم است تأثیری که خشونت روی زن می‌گذارد بیش از آنکه جسم زن را بخراشد روح او را جریحه‌دار کرده و از او موجودی بی‌اراده و مفعول و منفعل می‌سازد. سلامت و اعتماد به نفس او را از بین می‌برد و امید به زندگی را در او کاهش می‌دهد. خشونت علیه زنان هر رفتار خشن و وابسته به جنسیتی که موجب آسیب جسمی، جنسی یا روانی یا رنج زنان شود تعریف می‌شود. چنین رفتاری می‌تواند با تهدید، اجبار یا سلب مطلق اختیار و آزادی صورت گیرد و در جمع یا در خفا باشد.

آمارها نشان می‌دهد بیش از ۱۳ هزار مورد همسرآزاری در سال گذشته به اورژانس اجتماعی گزارش شده است که تنها بیش از ۲۰۰۰ مورد از این تعداد، به مراکز مداخله در بحران مراجعه کرده بودند و بیش از ۳۰۰۰ مورد خدمات سیار دریافت کردند و بیش از 8000 مورد با خط ۱۲۳ تماس گرفتند، از سویی طبق آمار پزشکی قانونی تنها تعدادی از این موارد به پزشکی قانونی اعلام می‌شود به طوری که در سال گذشته در تهران ۹۵۰۰ مورد ادعای همسرآزاری در مراکز پزشکی قانونی استان ثبت شده است.

بدرفتاری علیه زن علاوه بر استخوان‌های شکسته، سوختگی‌های درجه سه و سایر آسیب‌های جسمی، موجب عواقب بهداشت روانی پایدار مانند افسردگی، اقدام به خود کشی و بروز آسیب و استرس پس از حادثه می‌شود. تفاوت عمده‌ای که در ایران وجود دارد این است که زن‌ها به‌خاطر حفظ کانون خانواده و آبرو‌داری (زیرا طلاق امری مذموم است و تا آنجا که می‌توانند از فروپاشی کانون خانواده جلوگیری می‌کنند) تا زمانی که به اصطلاح کارد به استخوانشان نرسد و خطر جدی جانشان را تهدید نکند صدایشان در نمی‌آید و شکایتی نمی‌کنند.

شاید این مربوط به فرهنگ ما، یا سنت و... باشد و از طرفی باور‌های مردسالاری باعث شده تا مردان ما به نوعی این خشونت را حق خود دانسته و سعی در توجیه آن دارند. درمطالعه‌ای که روی زنان همسردار مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی درمانی دانشگاه انجام گرفته نتایج یافته‌ها نشان داد که از هر چهار زن یکی درمعرض همسر آزاری قراردارد. دربررسی ای که روی خانم‌های مراجعه‌کننده به مرکزپزشکی قانونی انجام شده شیوع خشونت خانگی را همین چهار به ده اعلام نموده و بیشترین علت خشونت علیه زن را اعتیاد ومشکلات رفتاری اعلام کرده‌اند.

تحقیقات نشان داده که خشونت وبدرفتاری نسبت به همسر دردانشجویان نیز دیده می‌شود به‌طوری که درمطالعه‌ای که روی دانشجویان متأهل یک دانشگاه صورت گرفته نشان داده است که اکثراً خشونت را تجربه کرده‌اند. تقریباً همه تحقیقات به نوعی گستردگی خشونت علیه زنان و آسیب‌ها را تأیید می‌کنند و متأسفانه وضعیت مناسب اقتصادی و اجتماعی و حتی تحصیلات عالیه در مردان نیز مانع خشونت نمی‌شود. پس ما به چیزی فراتر از آموزش و رفاه و فرهنگ‌سازی برای جلوگیری از خشونت علیه زنان نیاز داریم. چیزی که بازدارندگی قوی و ضمانت اجرایی داشته باشد. چه چیزی فراتر از پول و فرهنگ و تحصیلات بازدارندگی و ضمانت اجرایی دارد؟ چیزی جز قانون سراغ داریم؟!

در حال حاضر مبحثی تحت عنوان خشونت علیه زنان را تنها در یک ماده در قانون مجازات اسلامی داریم که در آن آمده است: اگر کسی در معابر عمومی برای زنان مزاحمت ایجاد کند با وی برخورد می‌شود. این ماده در حالی در قانون آمده است که همه بحث خشونت علیه زنان تنها به تعرض در معابر عمومی خلاصه نمی‌شود.

این قطعاً کافی نیست. وجود قانونی فراگیر و محکم برای جلوگیری از خشونت علیه زنان از نظر من در حال حاضر بهترین راه‌حل است گرچه آموزش و مشاوره را همواره مؤثر می‌دانم. در شرایطی که مردان آشکار و پنهان خشونت علیه زنان را به نوعی حق خود می‌دانند حتماً جایی باید باشد که منع خشونت علیه زنان را هم حق آنها بداند وگرنه نیمی از جامعه همواره در سایه ناامنی خاطر به سر خواهند برد. شما تصور می‌کنید اگر بستن کمربند ایمنی خودرو قانوناً اجباری نبود و جریمه نداشت با آموزش و فرهنگ‌سازی چند درصد از مردم رعایت می‌کردند؟

البته اگر ما در سنین مناسب یعنی دوران تحصیلات ابتدایی فراگیری مهارت‌های زندگی خصوصاً مسئولیت‌پذیری، مهارت حل مسأله و مهارت برقراری ارتباط سالم را به‌معنای واقعی داشته باشیم قطعاً خشونت علیه زنان کمتر خواهد شد اما هرگز بی‌نیاز از قانون نخواهیم بود.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت روزنامه ایران، تاریخ انتشار 23 دی 97، کد مطلب: 497071، www.iran-newspaper.com