شعار سال: زمانی که دولت به این منابع دستدرازی میکند، بدیهی است که با توجه به محدودیت منابع بانکی، عملا بخشی از این منابع از دسترس نظام بانکی خارج میشود و سیستم بانکی را تحت فشار قرار میدهد. در حال حاضر حدود 30 تا 40 درصد منابع بانکهای کشور به دلایل متعددی ازجمله مطالبات معوق و مواردی از این قبیل بلوکه شده است؛ در چنین شرایطی بدهی دولت به نظام بانکی به انجماد و از دست رفتن داراییهای بانک مرکزی دامن میزند.»
نگاهی به تاریخ بدهیهای دولت به بانک مرکزی نشان میدهد این پدیده همواره مانند یک آفت، اقتصاد کشور را تهدید کرده است. دولتها معمولا نظام بانکی را جزء منابع درآمدی خود قلمداد میکنند و بر این باورند که علاوهبر درآمدهای مالیاتی یا درآمدهای حاصل از صادرات نفت و انتشار اوراق بدهی، بانکها نیز بخشی از درآمدهای دولت را تشکیل میدهند؛ در نتیجه دائما در حال ابلاغ دستورات مختلف به نظام بانکی برای پرداخت تسهیلات به حوزههای مختلف هستند تا از این رهگذر کسری بودجه خود را پوشش دهند. بدیهی است که در چنین شرایطی، کسری بودجه دولت از این طریق پنهان باقی میماند.
با توجه به بدهی 303 هزار میلیارد تومانی بخش دولتی به بانک، این احتمال وجود دارد که دولت در سال آینده با کسری بودجهای بالغ بر 150 هزار میلیارد تومان مواجه شده و برای پوشش کسری خود دست به دامان نظام بانکی میشود و متاسفانه در این میان نیز نظام بانکی کشور نتوانسته است مانعی برای زیادهخواهیهای دولت ایجاد کند.
نکته حائز اهمیت در این زمینه نکته قابل تامل این است که طی سالهای اخیر زیاندهی شرکتهای دولتی رو به افزایش بوده و این زیاندهی، شرکتهای دولتی را به سمت نظام بانکی سوق داده است. از سوی دیگر دستدرازی دولت و شرکتهای دولتی به نظام بانکی کشور موجب میشود دولت منابع بانکی را در حوزههایی که شاید ارتباطی به افزایش عرضه کل اقتصاد و تولید اقتصاد نداشته باشد، مصرف کند؛ درواقع وقتی منابع بانکی در هزینههای جاری و بخشهای غیرمولد کشور مورد استفاده قرار میگیرد، عملا انضباط مالی به حاشیه رانده میشود و تورم افزایش مییابد. مضاف بر موارد مذکور، ذکر این نکته ضروری است که دسترسی دولت به منابع بانکها موجب خلق نقدینگی بیشتر میشود و از آنجاکه بانکها تحت فشار دولت مجبور میشوند بخشی از منابع خود را در اختیار دولت قرار دهند، در نتیجه برای پوشش تراز دارایی و بدهی خود ناچار به خلق پول و نقدینگی خواهند شد. بدیهی است یکی از تبعات خلق نقدینگی، تورم است که میتواند بازارهای سوداگری و دلالی را نیز تحتالشعاع قرار دهد.»
سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه فرهیختگان تاریخ انتشار ------، کد خبر: 165843، www.farheekhtegan.ir