شعار سال: «تنها با ۲۵۰ هزار دلار صاحب ملک و اقامت ترکیه شوید». این تبلیغات در یک سال اخیر به طور فراوان از طریق شبکه‌های اجتماعی و ماهواره‌ای پخش و موجب فریب عده‌ای از شهروندان ایرانی شده است.

مرکز آمار ترکیه گزارش داده عراق بیشترین سرمایه‌گذاری خارجی را در ترکیه انجام داده و ایران در رتبه دوم قرار دارد. سال گذشته ایرانی‌ها در ترکیه حدود هزار واحد مسکونی خریداری کردند که به طور متوسط این واحدها ۲۵۰ هزار دلار قیمت دارد. محاسبه این ارقام نشان می‌دهد ۲۵۰ میلیون دلار فقط در سال گذشته برای خرید ملک در ترکیه از ایران خارج شده است. این در حالی است که در یک سال اخیر قیمت مسکن در ترکیه حدود ۵۰ درصد کاهش یافته و ایرانی‌ها زیان سنگینی دیده‌اند. به این ترتیب ایرانی‌هایی که با قصد کسب سود به ترکیه رفتند و ارز از کشور خارج کردند، اکنون با خسارت شدیدی مواجه شده‌اند.

۲۶۵ هزار ایرانی تقاضای تابعیت ترکیه کردند

مسعود بنابیان، رئیس کمیسیون صنعت و معدن اتاق بازرگانی تبریز گفت: دولت ترکیه اعلام کرده ۲۶۵ هزار ایرانی در سال گذشته تقاضای اقامت در این کشور کرده‌اند. اگر هر خانواده را به طور متوسط چهار نفر در نظر بگیریم حدود ۶۶ هزار سرپرست خانوار می‌شود که هر یک باید ۲۵۰ هزار دلار برای خرید ملک هزینه کنند که مجموع آن رقم بالایی می‌شود.

بنابیان درباره علت مهاجرت برخی ایرانی‌ها به ترکیه تصریح کرد: در بهترین منطقه استانبول، آپارتمان با قیمت ۲۵۰ هزار دلار (کمتر از سه میلیارد تومان) قابل خرید است، اما با سه میلیارد تومان در بهترین نقطه تهران نمی‌توان آپارتمان خرید. به همین دلیل موج تقاضا برای سرمایه‌گذاری ملکی در ترکیه افزایش یافته است. البته افرادی که در طول سال‌های گذشته در این بخش سرمایه‌گذاری کردند، زیان‌هایی را متحمل شدند و ارزش ملکشان بسیار پایین آمد.

رئیس کمیسیون صنعت و معدن اتاق بازرگانی تبریز ادامه داد: در گذشته هر چهار لیر یک دلار بود و اکنون هر شش لیر یک دلار است. از سوی دیگر باید توجه داشت جنگ ترکیه با کردهای سوریه موجب نارضایتی داخلی این کشور شده و ۱۵ میلیون کرد ترکیه تهدیدی برای سیاست‌های دولت مرکزی است.

وی تاکید کرد: افراد پولدار نباید به واسطه اینکه سرمایه در اختیار دارند منابع ارزی کشور را هدر بدهند. اکنون برخی افراد ثروتمند برای شرکت در پیست‌های اسکی ترکیه ثبت‌نام کرده‌اند تا زمستان را در آنجا باشند اما ایران در یک بحران ارزی قرار دارد که بسیاری از تولیدکنندگان و صادرکنندگان مواد اولیه خود را به سختی وارد می‌کنند. این در حالی است که بازگشت ارز حاصل از صادرات کار آسانی نیست که برخی افراد غیرمسئول این‌گونه منابع را هدر دهند.

بنابیان با بیان اینکه مسئولان کشور برای گردشگری باید اقدامات ویژه‌ای انجام دهند تا تفریحات مناسبی که در کشورهای دیگر وجود دارد در ایران قابل استفاده باشد، گفت: هزینه گردشگری در ایران بسیار بالاست، به همین دلیل برخی افراد، ترکیه را برای گردشگری انتخاب می‌کنند. افرادی که به کشورهای خارجی می‌روند همه به‌منظور تفریح نمی‌روند و برخی برای خرید سفر می‌کنند که این موضوع باید ریشه‌یابی شود. به‌عنوان مثال از تبریز به وان ترکیه که فاقد هرگونه امکان تفریحی است، هر شب دو اتوبوس به این کشور می‌رود و بازمی‌گردد که غالبا پوشاک خریداری می‌کنند. اگر بتوانیم به صورت قانونی کالاهای آنها را در مناطق آزاد ارس یا ماکو بیاوریم، دیگر ارز از کشور خارج نمی‌شود و آنها با سرمایه‌گذاری خودشان به ایران خواهند آمد.

این فعال اقتصادی تاکید کرد: ارزی که به‌منظور سرمایه‌گذاری از کشور خارج می‌شود از مبادی رسمی نبوده و این یک تهدید برای اقتصاد ایران است. اگر از طریق بانک‌های ایرانی این پول انتقال داده می‌شد دولت می‌توانست شرایط را بررسی کند و تمهیدات و قوانین را نسبت به اجرای بهتر تغییر دهد اما اکنون وضعیت حساس‌تر است و معلوم نیست چه میزان ارز از مبادی غیررسمی خارج می‌شود.

مسعود بنابیان درخصوص افزایش سفر ایرانیان به ترکیه گفت: با وجود ثبات قیمت دلار و افزایش تورم در داخل شاهد افزایش ۴۵ درصدی سفر ایرانیان به ترکیه نسبت به مدت مشابه سال قبل بودیم که در صورت ادامه شرایط فعلی این عدد باز هم بیشتر خواهد شد.

وی ادامه داد: با وجود دلار ۱۱ هزار تومانی، اما باز هم تفریحات و اقامت در این کشور بسیار ارزان‌تر از ایران است، ضمن آنکه علاوه بر تفریح، بحث خرید مخصوصا پوشاک نیز مطرح است. تولیدات این کشور ۵۰ درصد ارزان‌تر از پوشاک داخلی است ضمن آنکه کیفیت و طراحی به مراتب بهتری دارد.

وی افزود: عدم نیاز به روادید و پیشنهادهای جذاب آژانس‌های توریستی از دیگر عواملی است که مردم برای سفر به این کشور تشویق می‌شوند؛ حتی برخی شایعات حاکی از این است که دولت ترکیه برای توریست‌های ایرانی به آژانس‌ها یارانه می‌دهد.

بنابیان تصریح کرد: باید این واقعیت را قبول کرد که کشور ما برای تفریح گران است؛ به‌طور مثال هزینه اقامت در یک هتل ۵ ستاره در تهران به ازای هر شب ۸۰۰ هزار تومان است؛ در صورتی‌که همین کلاس هتل در استانبول ۲۵۰ هزار تومان است. امروز هزینه سفر به کیش با سفر به استانبول تقریبا برابر است، ضمن آنکه در کنار تفریح، خرید هم می‌توان انجام داد.

وی افزود: با توجه به کاهش ۵۰ درصدی ارزش لیر ترکیه، خریداران این ملک‌ها ۵۰ درصد ضرر کرده‌اند ضمن آنکه تا ۳ سال نیز نمی‌توانند ملک را بفروشند از طرف دیگر اقتصاد این کشور ثبات اروپا را ندارد و میزان بدهی خارجی این کشور به ۴۵ میلیارد دلار رسیده، اما با این شرایط هنوز هم برخی افراد وجود دارند که برای گرفتن اقامت و روادید ترکیه تلاش می‌کنند.

کلاهبرداری‌های قانونی ملکی

جلال ابراهیمی، رئیس خانه اقتصاد و تجارت ایران و ترکیه با بیان اینکه خرید مسکن در ترکیه از سه سال پیش آغاز شده گفت: چند‌سال پیش ترکیه با بحران مسکن روبرو شد و به جای تمهیدات بانکی به منظور فروش املاک تولیدشده اقدام به تغییر قوانین کردند.

وی افزود: تبلیغات ترکیه برای فروش واحدهای مسکونی طی چند‌سال گذشته آنقدر افزایش یافت که برخی سرمایه‌گذاران راغب شدند در این زمینه وارد شوند. البته قوانین این کشور برای فروش ملک به خارجی‌ها تغییر کرد. در گذشته اگر کسی قصد خرید در ترکیه را داشت باید همسر ترکیه‌ای اختیار می‌کرد یا ملک مورد نظر را به نام یک فرد ترک خریداری می‌کرد و بعد از وی وکالت می‌گرفت که موج کلاهبرداری‌های ملکی در این زمان اتفاق افتاد.

ابراهیمی به بحران مسکن ترکیه اشاره کرد و ادامه داد: پس از ناآرامی در کشورهای عربی مهاجران زیادی وارد ترکیه شدند، از سوی دیگر قیمت مسکن در ترکیه به دلیل ارزان بودن مورد توجه کشورهای اروپایی قرار گرفت و در این راستا اردوغان رئیس‌جمهور این کشور میزان سرمایه‌گذاری به منظور اقامت در ترکیه را از ۵۰۰ هزار دلار به ۲۵۰ هزار دلار کاهش داد. وی معتقد بود اگر حداقل رقم سرمایه‌گذاری را برای اقامت کاهش ندهند سرمایه بانک‌ها که در بخش مسکن قفل‌شده آزاد نخواهد شد.

رئیس خانه اقتصاد و تجارت ایران و ترکیه با اشاره به اینکه ترکیه از فرصت ورود مهاجران استفاده کرد و قوانین خود را در مورد خرید ملک توسط خارجی‌ها تغییر داد، تاکید کرد: اکنون برخی شرکت‌ها و افراد با دریافت پول از مردم اقدام به کلاهبرداری می‌کنند، در صورتی که ابتدا مدارکی را نشان می‌دهند که متقاضی به عملکرد آنها اعتماد کند.

وی ادامه داد: ایرانی‌ها سالانه حدود ۴۰۰۰ شرکت که هر کدام به صورت میانگین ۲۵۰۰ دلار هزینه دارد در ترکیه ثبت می‌کنند. این به غیر از ثبت شرکت در قبرس، پرتغال و اسپانیا است که در آنجا نیز به همین میزان شرکت ثبت می‌شود و هزینه‌های بالاتری نسبت به ترکیه دارند.

این فعال اقتصادی در مورد نقل و انتقال پول توضیح داد: شرکت‌های ترک که با برخی صرافی‌های ایران در ارتباط هستند اقدام به نقل و انتقال پول می‌کنند و غالبا این پول‌ها از سمت ایران به ترکیه ارسال می‌شود. برخی دیگر نیز تجار هستند و ارز در آن کشور در اختیار دارند که به دلیل مسائل تحریمی ترجیح می‌دهند در آنجا ملک تهیه کنند.

سقوط قیمت مسکن حتمی است

رضا کامی، رئیس اتاق بازرگانی ایران و ترکیه در این باره به آمارهایی که از سوی ترکیه منتشرشده، اشاره و تصریح کرد: میزان تقاضای خرید ملک در ترکیه توسط ایرانی‌ها در شش‌ماهه ابتدایی امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته، یک و نیم برابر شده است.

وی افزود: در سال گذشته ۹۰۰ واحد مسکونی توسط ایرانی‌ها در ترکیه خریداری‌شده و تقاضا در شش ماهه ابتدایی سال به حدود ۱۳۵۰‌واحد افزایش یافته است. نکته مهم آن است که آپارتمان‌ها و خانه‌های ویلایی چند میلیون دلاری توسط ایرانی‌ها خریداری نمی‌شود، زیرا برای اخذ اقامت و شهروندی در ترکیه، خرید واحدهای آپارتمانی ۲۵۰ هزار دلاری کافی است.

کامی با بیان اینکه ترکیه برای جذب سرمایه خارجی، حداقل میزان سرمایه‌گذاری را پایین آورده است، گفت: ترکیه در گذشته حداقل سرمایه‌گذاری ۵۰۰ هزار دلار را برای خرید ملک و اعطای اقامت به خارجی‌ها در نظر داشت، اما یکباره این رقم را به ۲۵۰ هزار دلار کاهش داد یعنی نصف کرد.

رئیس اتاق بازرگانی ایران و ترکیه با اشاره به اینکه اطلاعیه‌های سرمایه‌گذاری در ترکیه مربوط به همه کشورهاست، ادامه داد: تقاضای ایرانیان برای خرید ملک در ترکیه طی یک سال گذشته به دلیل نوسانات ارزی و کاهش ارزش پول ملی افزایش زیادی داشته، اما متقاضیان و خریداران باید توجه کنند امکان سقوط قیمت مسکن در ترکیه محتمل است. به گفته وی، از آبان سال گذشته تا شهریور امسال، عراقی‌ها ۷۸۱ واحد، ایرانی‌ها ۴۸۹ واحد، روس‌ها ۲۴۸ واحد، سعودی‌ها ۲۱۴ واحد و کویتی‌ها ۱۹۱ واحد آپارتمانی در ترکیه خریداری کرده‌اند.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از وبسایت تجارت نیوز، تاریخ 4 آبان 98، کد مطلب: 407155: www.tejaratnews.com