پرونده تخلفات وزارت جهاد کشاورزی در چند ماه گذشته آنقدر قطور شد که مجلس تصمیم به استیضاح آقای محمود حجتی، وزیر این وزارتخانه گرفت اما او پیش از آنکه پاسخی به شبههها و اتهامات دهد، استعفا داد و رییسجمهوری نیز با استعفای وی موافقت کرد. ساعتی بعد از این موضوع هم آقای عباس کشاورز بهعنوان سرپرست وزارت جهاد کشاورزی انتخاب شد. اتهامات وارده به این وزارتخانه فقط معطوف به تخلفات مالی و اداری آن و دستگیری چندین نفر از مسوولان جهاد کشاورزی در استانهای گوناگون نبود، بلکه مسائلی مانند واردات گوشتهای بیکیفیت، واردات و کشت محصولات تراریخته، شیوه حمایتهای دولتی از کشاورزان و دامپروران و همچنین شیوه غلط آبیاری و روشهای منسوخ کشاورزی برخی از انتقادهایی بود که به این وزارتخانه وارد شده بود. زمانی که حجتی بر مسند وزارت نشست، برخی منابع غیررسمی اعلام کردند که او به سفارش آقای عیسی کلانتری که پیشتر سه دوره وزیر کشاورزی بود، کاندیدای وزارت از سوی رییسجمهوری شده است و خود کلانتری نیز بارها بر این نکته تأکید کرد؛ اما چندی نگذشت که انتقادات پیدرپی کلانتری که از او بهعنوان پدرخوانده کشاورزی در کشور یاد میشود، روی دیگری از سکه را نشان داد.
اختلافات درونگروهی
دلخوری این دو مرد کهنهکار که از دوران ریاستجمهوری آقای هاشمیرفسنجانی سکاندار بخشهای مهم کشور بودند، از دوران دولت اصلاحات آغاز شد و تاکنون نیز ادامه دارد. در تمام مدتی که حجتی، وزیر جهاد کشاورزی بود، کلانتری که در سمت دبیرکل خانه کشاورز برای بخش کشاورزی برنامه میریخت، یکی از منتقدان جدی وزارت جهاد کشاورزی بود تا جایی که صدای وزیر اسبق کشاورزی هم درآمد و گفت: کلانتری نمیگذارد حجتی کار کند. آقای محمدرضا اسکندری سال گذشته با اعلام اینکه برخی نمیگذارند حجتی کار کند، گفت: یکی از تاثیرها، کلانتری، رییس سازمان محیطزیست است که برای بخش کشاورزی تصمیمسازی میکند؛ وزیر جهاد کشاورزی اکنون در هیات دولت فقط یک رأی دارد و بسیاری از مجوزهایی که برای بخشهای مختلف ازجمله بخش کشاورزی صادر میشود نیازمند دریافت مجوزها از سازمان محیطزیست است، اما کلانتری برای بخش کشاورزی مانع ایجاد میکند.
حالا حجتی از وزارت کشاورزی رفته اما کلانتری همچنان انتقادهای جدیدی را نسبت به این وزارتخانه بیان میکند. روز گذشته و فقط یک روز پس از قبول استعفای حجتی، آقای عیسی کلانتری، رییس سازمان محیطزیست در اولین کنگره ملی حفاظت از بیماریهای حیاتوحش با انتقاد از عملکرد سازمان دامپزشکی در حوزه حیاتوحش گفت: فعالیت ما در حوزه بیماریهای حیاتوحش صرفاً به جمعآوری جنازه حیوانات بیمار محدود شده و این نشان از کمکاری سازمان دامپزشکی است. او با اشاره به اینکه در 40 سال گذشته ایران در حوزه طب انسانی پیشرفتهای چشمگیری داشته و این پیشرفتها باعث افزایش متوسط عمر ایرانیها تا 20 سال شده است، گفت: انصافاً در حوزه دامپزشکی و حوزه دامهای اهلی، طی این سالها روند خوبی را طی کردهایم، هرچند جای فعالیت بیشتری در این حوزه وجود دارد. او که خود سه دوره وزیر کشاورزی بوده و اکنون نیز رییس سازمان محیطزیست است، اعلام کرد: متأسفانه طی این 40سال تا حد زیادی حیاتوحش را به حال خود رها کردهایم. فعالیت ما در حوزه حیاتوحش فقط به جمعآوری جنازه حیواناتی که در اثر بیماریها تلف شدهاند، محدود شده و باید به این نقطهضعف توجه ویژهای بکنیم. کلانتری با بیان اینکه بخش حیات اهل و بخش حیاتوحش بهصورت جداگانه اداره نمیشود، افزود: به همین دلیل باید این سازمان به هر دو حوزه توجه ویژه داشته باشد. وی با اشاره به اینکه ساختار و تجهیزات سازمان دامپزشکی بهنوعی است که کنترل بیماریهای غیرانسانی و بخشی از بیماریهای انسانی را بر عهده دارد، ابراز کرد: این ساختار باید بیشتر تقویت شود. با وجود اینکه ساختار دامپزشکی در حوزه جهاد کشاورزی تعریف شده است، اما به معنای واقعی، یک تشکیلات بینسازمانی است.
بیتوجهی به بیماریهای حیاتوحش
رییس سازمان محیطزیست یادآور شد که از وزیر جهاد کشاورزی خواسته است سازمان دامپزشکی را بهعنوان تشکیلاتی که در وزارت کشاورزی تعریف شده، نبیند و به آن به چشم یک ساختار استاتیکی توجه نکند. این سازمان با توجه به شرح وظایفش متأسفانه امکاناتش توسعه نیافته و باید همچون وزارت بهداشت، بخش خصوصی در این سازمان تقویت شود تا بتواند به وظایف قانونیاش بپردازد. به گفته کلانتری، از بین رفتن حیوانات در مناطق حفاظتشده نشانگر عدمتوجه به بیماریهای حوزه حیاتوحش است و ازآنجاییکه نیروهای دامپزشکی سازمان محیطزیست محدود بوده و مسوولیت اصلی این حوزه به دوش سازمان دامپزشکی گذاشته شده است، باید به این حوزه بیشتر توجه کنند.
کار زیاد داریم
در پاسخ به این انتقادات، آقای علیرضا رفیعی، رییس سازمان دامپزشکی با اشاره به اینکه از ورود دامپزشکی به حوزه حیاتوحش در سطح ملی و بینالمللی زمان زیادی نگذشته است، گفت: بنابراین کارهای زیادی برای انجام در این حوزه وجود دارد. در سطح بینالمللی سازمان جهانی بهداشت دام از سال 2008 با ایجاد کارگروه دائمی بیماریهای حیاتوحش فعال شده و در همین سال نقاط کانونی حیاتوحش در دستورالعمل قرارگرفتهاند که منجر به تشکیل شبکه متخصصان حیاتوحش شده است. او با اشاره به نقش سایر سازمانها در این حوزه گفت: سازمان محیطزیست، سازمان دامپزشکی و وزارت بهداشت میتوانند راههای زیادی را برای پیشرفت در این حوزه تعریف کنند.
رفیعی با اشاره به اینکه مسوولیت سازمان دامپزشکی
با توجه به تعاریف سازمان جهانی بهداشت دام، تأمین سلامت و بهداشت دام همچنین بهداشت عمومی است، اظهار کرد: عقد قرارداد و تفاهمنامه با سازمان محیطزیست و تشکیل جلسات کمیته ملی حیاتوحش و تدوین دستورالعملهای مرتبط به حیاتوحش در سالهای گذشته به همین منظور صورت گرفته است.
رییس سازمان دامپزشکی کشور با بیان اینکه زنگ خطر ششمین دوره از انقراض گونههای جانوری در حال وقوع است، اظهار کرد: به همین منظور برای ارتقای همکاریها در این زمینه و همچنین به دلیل افزایش بیماریهای نوظهور که غالباً از منشأ حیاتوحش نشأت میگیرند، باید همکاریهای بینحوزهایمان را افزایش دهیم. تشخیص بهموقع بیماریهای حیوانات در نجات آنها و انسانها باید مورد توجه قرار گیرد، چراکه به کاهش هزینهها منجر میشود. وی گفت: 142 بیماری انسانی که حائز اهمیت است، از حیاتوحش نشأت گرفته؛ همچون ایدز و همچنین حیاتوحش مخزن بیماریهای حیوانات اهلی مثل سل، تب مالت و نیوکاسل هم بودهاند. تأثیر بیماریهای حیاتوحش بر جمعیت آنها حائز اهمیت است.
رییس سازمان دامپزشکی کشور گفت: برخلاف عدمتوجه به بیماریهای حیاتوحش به دلیل اینکه دامهای اهلی محصولات و تجارت قابلتوجهی دارند، طی سالهای گذشته تمامی امکانات برای تشخیص بیماریهای آنها اختصاص داده شده، درحالیکه منابع مالی انسانی تخصیصیافته به محیطزیست آنچنان مورد توجه قرار نگرفته است. آنچه در میان این بحثها باید به آن توجه شود این است که در حوزه پایش بیماریهای حیات وحش، چالشهای فراوانی وجود دارد و نیازمند عزم جدی همه سازمانهای مرتبط بهدوراز دعواهای جناحی و اختلافات فردی است و میتواند بهعنوان یکی از دغدغههای جدی در دستور کار وزیر جدید جهاد کشاورزی، رییس سازمان محیطزیست و وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی قرار گیرد.
شعارسال ، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه صبح نو ، تاریخ انتشار 6 آذر 98 ، کد خبر : 33476 ، sobhe-no.ir