شعار سال:نیروی دریایی ایران برای مدتی طولانی در حال برنامه ریزی برای یک جنگ دریایی دفاعی در خلیج فارس بوده است. دکترین دفاعی ایران مبتنی بر کاربرد ناوگان بزرگی از قایق های تندرو است که مجهز به موشک های ضد کشتی هستند. نیروی دریایی ایران در راستای بستن آبراهه باریک تنگه هرمز می تواند حملات ازدحامی علیه ناوهای دشمن در آب های خلیج فارس انجام دهد.

 در ادامه این مطلب آمده است: تهران برای پشتیبانی از این استراتژی جنگ چریکی خود بیست و یک زیردریایی کوچک کلاس قدیر را تولید کرده است. این زیردریایی ها از کلاس یونو کره شمالی نمونه برداری شده اند. این شناورهای 120 تنی می توانند با سرعت یازده نات (سی مایل بر ساعت) حرکت کنند و هر کدام از آن ها دو اژدر 533 میلی متری حمل می کنند. روی هم رفته آب های کم عمق خلیج فارس محیط مناسبی برای عملیات های زیردیایی های کوچک هستند. این زیردریایی ها با گریز از سیستم های شناسایی سونار می توانند در موقعیت های ایده آل در کمین دشمن منتظر بمانند. ایران همچنین دارای سه زیردریایی بزرگتر و توانمندتر کلاس کیلو است که در دهه 1990 از روسیه خریداری شده بودند. زیردریایی های دیزلی کلاس کیلو می توانند به راحتی در آب های اقیانوس هند مامورت های تعیین شده را انجام دهند.

ایران همچنین چهار سال قبل فرایند توسعه زیردریایی های بومی کلاس فتح را شروع کرد. البته این شناور بومی از ویژگی های مدرن همچون موشک های ضدکشتی یا سیستم های پیشرانه مستقل هوا برخوردار نیست.

اما چرا ایران به جای خرید تجهیزات مورد نیاز خود مبالغ هنگفتی را برای ساخت زیردریایی های بومی سرمایه گذاری کرده است؟

ایرانی ها در طول چند دهه گذشته به این واقعیت پی بردند که تغییر در ائتلاف های بین المللی میتواند در برنامه ریزی نظامی آن ها اختلال ایجاد کند. حکومت پهلوی پیش از انقلاب اسلامی به تسلیحات پیشرفته ساخت آمریکا دسترسی داشت. اما ایران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و حادثه گروگان گیری سال 1979 تحت تحریم های واشنگتن قرار گرفت. آمریکا و شوروی در طول جنگ ایران-عراق حاضر به فروش سلاح به ایرانی ها نبودند. به همین خاطر جمهوری اسلامی برای خرید سلاح به چین روی آورد. این موضوع انگیزه ای برای ایران ایجاد کرد تا از لحاظ صنعت نظامی به خودکفای دست پیدا کند.

زیردریایی های نیمه سنگین کلاس فتح بین چهل تا چهل و هشت متر طول دارند. این کلاس زیردریایی از لحاظ وزنی با زیردیایی های دفاع ساحلی کلاس 205 و 206 آلمان که در دهه های 1960 و 1970 توسعه یافته بودند قابل مقایسه است. به نظر می رسد که زیردریایی فتح نسخه بزرگتری از زیردریایی بومی نهنگ باشد. زیر دریایی کلاس نهنگ یک نمونه نسبتا کوچک غیرنظامی است که در حال حاضر در ناوگان زیردریایی های عملیات ویژه نیروی دریایی ایران حضور دارد. زیردریایی کلاس فتح دارای چهار لوله اژدر و یک آرایه سونار دایره ای است که زیر لوله ها قرار می گیرد.

زیردریایی های کلاس فتح می توانند حداکثر دویست متر زیر سطح آب به فعالیت خود ادامه دهند. این کلاس می تواند گزینه مناسبی برای آب های کم عمق خلیج فارس باشد. مطابق با گزارش های منتشر شده، حداکثر سرعت این زیردریایی بین چهارده تا بیست و سه نات تخمین زده شده است. خبرگزاری فارس ایران می گوید که زیردریایی فتح می تواند برای مدت پنج هفته ماموریت خود را تا فاصله 3100 مایلی از سواحل کشور ادامه دهد. بدین ترتیب این زیردیایی می تواند تا نزدیکی آب های دریای عربی نفوذ کند. البته ما نمی دانیم که این زیردریایی دیزلی برای چه مدتی بدن شارژ مجدد باطری های خود می تواند در زیر سطح آب بماند.

فرایند ساخت زیردریایی فتح در سال 2013 در کارخانه کشتی سازی بستانه پایان یافت. اما به نظر می رسد که این شناور هنوز در حال تکمیل مراحل آزمایشی است. مطابق با تصاویر ماهواره ای ایران در حال ساخت دومین زیر دریایی کلاس فتح خود در پایگاه دریایی بندر انزلی در دریای خزر است.

تهران همچنین برنامه های خود برای تولید دو زیردریایی کلاس بعثت را شروع کرده است. این زیردریایی شصت متر طول دارد و مجهز به شش لوله اژدر است. این زیردریایی ظاهرا میتواند سیصد متر زیر سطح آب فرو برود و حداکثر سرعت آن بیست و سه مایل بر ساعت است.

ایران در سال 2008 برنامه خود برای ساخت این طراحی جدید را اعلام کرده بود و قرار بود این کلاس در سال 2015 به نیروی دریایی تحویل داده شود. اما با توجه به عدم اطلاع رسانی میتوان نتیجه گیری کرد که این پروژه به تاخیر افتاده است.

اما اداره اطلاعات نیروی دریایی آمریکا در ماه مارس 2017 گزارشی را در مورد زیردریایی کلاس بعثت منتشر کرد. آمریکا ادعا می کند که این زیردریایی در طول پنج سال آینده وارد ناوگان نیروی دریایی ایران خواهد شد. ظاهرا این کلاس توانایی شلیک موشک های کروز را دارد. چنین تسلیحاتی به زیردریایی های ایران اجازه می دهند که به اهداف دورتری حمله کنند. البته بعید به نظر می رسد که تهران به طور مستقل توانایی توسعه چنین فناوری را داشته باشد.

مطابق با گزارش های منتشر شده، اژدر فوق سریع حوت در آستانه ورود به ناوگان زیردریایی های ایران قرار دارد. این اژدر می تواند به سرعت دویست مایل در ساعت دست پیدا کند و چهار برابر نسبت اژدرهای مدرن عادی سریع تر است. اژدر حوت با تولید حبابهای بخار که از نوک دماغه و پوسته خود خارج می‌کند لایه‌ای از گاز در اطراف خود شکل می‌دهد و بدین ترتیب خود را از تماس مستقیم با آب و پسای قابل ملاحظه ناشی از آن دور می‌کند. تلویزیون ایران اولین بار در سال 2006 گزارشی در مورد آزمایش این اژدر منتشر کرد. این سلاح در سال های 2015 و 2017 نیز مورد آزمایش قرار گرفته است. البته ما اطلاعاتی در مورد نتایج این آزمایش ها در دسترس نداریم. تحلیل گران نظامی معتقدند که این موشک از اژدر شکوال روسیه الگوبرداری شده است.

در گذشته بارها مشاهده کرده ایم که تهران به طور مکرر در مورد قابلیت ها و مقیاس پروژه های دفاعی خود اغراق کرده است. در هر صورت، زیردریایی کلاس فتح به مراحل پایانی توسعه رسیده است و می تواند قابلیت های میان برد ناوگان زیردریایی های ایران را گسترش دهد. ما هنوز نمیتوانیم در مورد پروژه زیردریایی کلاس بعثت اظهار نظر کنیم. اما این کلاس نیز قابلیت های نظامی نیروی دریایی ایران را بهبود خواهد داد.

شاید شناورهای جدید ایران از لحاظ فناوری های مدرن قابل مقایسه با نمونه های خارجی نباشد، اما در هر صورت می توانند تهدید بزرگی برای دشمنان ایران در آب های کم عمق خلیج فارس محسوب شوند. ایران در حال ادامه تلاش های خود برای توسعه زیردریایی های بزرگتر و توانمندتر است. این موضوع نشان می دهد که تهران برنامه بلندمدتی برای خودکفا شدن در صنعت دفاعی دارد.

شعار سال،با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از پایگاه خبری تحلیلی انتخاب،تاریخ انتشار:18آذر1398،کد خبر:516973،www.entekhab.ir