شعار سال: پدیده جدید اقتصاد ایران دلزدگی فعالان اقتصادی و تولید کنندگانی است که رزمندگان خط مقدم اقتصاد به شمار میروند. در هر اقتصادی اینچنین پدیدهای تجربه شود روزهای سخت و خطرات مهلکی را بر اقتصاد آن کشور تحمیل میکند. در صورتی که سربازان خط مقدم اقتصادی امید خود را از دست بدهند راه برای حمله و هدف گذاری دشمن باز میشود؛ لذا حمایت از تولید کنندگان و فعالان اقتصادی شناخته شده موضوع مهمی است که عبدالوهاب سهل آبادی رئیس هیات مدیره خانه صنعت، معدن و تجارت ایران و رئیس اتاق بازرگانی اصفهان بدان پرداخته و دغدغههای اقتصادی فعالان بازار را و اینکه چرا در این وضعیت قرار گرفتیم را برای رادار اقتصاد تشریح کرده است.
در شرایط کنونی، اقتصاد ایران روزهای سختی را در جنگ اقتصادی پشت سر میگذارد، روزهای سخت در جنگ یک مساله طبیعی است، اما آنچه خارج از قواعد جنگ بر رزمندگان عرصه اقتصادی وارد شده از نظر شما چیست؟
هیچ ایرانی از حال این روزهای اقتصاد کشور بی خبر نیست. این ایرانی چه تاجر و فعال اقتصادی باشد یا یک کارگر و یک کارمند حقوق بگیر، این روزها همه هر کدام به نوعی دردمند سوء تدبیرها و سیاست گذاریهای نادرست دولتها و دولت مستقر هستند. دردی که تاجر و فعال اقتصادی، تولید کننده و کارخانه دار و کارگر و کارمند تا زن خانه دار و مادر سرپرست خانوار به اشکال مختلف به او اشاره میکنند چرا که همهی مردم را دردمند مسائل اقتصادی کرده اند.
ایران به دلیل تحریمهای آمریکا درگیر یک جنگ اقتصادی است، جنگی که پیامدهای آن بخشهای مختلف اقتصاد را تحت الشعاع قرار میدهد. نمیتوان از این موضوع چشم پوشی کرد، اما مساله این است دولت در این جنگ چقدر همراه مردم است و تا چه حد جلوی تحریمهای داخلی را میگیرد؟ برای روشن شدن این موضوع بهتر است که نمونه ملموسی از آنچه در جنگ داشتیم را مثال بزنیم. ما جزء کشورهای نادری هستیم که هشت سال جنگ نظامی را تجربه کردهایم، جنگی که مردم همه با هم در کنار هم از کشور دفاع کردند، همه با خردجمعی، همراهی و همکاری با یکدیگر توانستند بر دشمن پیروز شوند.
علی رغم اینکه قدرتهای جهانی از بعثیها حمایتهای گستردهای به عمل آوردند، اما مردم در اقصی نقاط کشور در روزهای گرم و سرد برای رساندن آب خنک و یخ و غذای گرم به رزمندگان چقدر تلاش میکردند. ما چنین ملتی بودیم، این خاطرات این فداکاریها و این اتفاقات فراموش نشدنی است. رزمندگانی که در جبههها میجنگیدند، بعد از لطف خدا دلخوش به دلجویی مردم بودند، اما الان رزمندگان جبهه اقتصادی و فعالان عرصه تولید، احساس هم دردی نمیکنند، اما با این حال همچنان در عرصه پر فراز و فرود اقتصاد در میدان جنگ در حال مبارزه هستند. از این جهت گفتم احساس همدردی و همکاری و همراهی نمیکنند چرا که مهمترین وزارتخانهای که به صورت مستقیم با جبهه اقتصادی سر و کار دارد یعنی وزارت صمت چند ماه است که وزیر ندارد! وقتی ارگانی پایش را در کفش کارخانه دار و تولیدکننده میکند، هیچ کس حامی تولید کننده نیست، آیا میتوان انتظار داشت که اتفاقات خوبی برای تولید و اقتصاد کشور رخ بدهد؟ راهی پیش پای تولید کننده نگذاشته اند.
عمدهترین خواستههای فعالان واقعی اقتصاد کشور در جنگ اقتصای چیست؟
وقتی دائما همه اخبار بر بی انضباطیهای اقتصادی دلالت میکند، وقتی دولت راهکار یا برنامهای برای جلوگیری از بی انضباطی مالی ندارد، وقتی دولت با عوامل مخرب تولید برخورد نمیکند و نمیشنویم با تهدید کنندگان تولید برخوردهای لازم صورت بگیرد، آیا میتوان انتظار داشت که تولید کننده در جنگ اقتصادی امیدوار به حمایتهای متعاقب و مستمر به روند تولید ادامه بدهد؟ آیا میتوان انتظار داشت بازرگان و تاجر و صادر کننده و تولید کننده نگرانیهای مختلفی نداشته باشد؟ قطع به یقین نظام اقتصادی کشور درگیر جنگ اقتصادی است، اما در شرایط جنگی بدون انضباط نمیتوان موفق شد.
اگر در عرصه جنگ اقتصادی قرار داریم و دوران حساسی را پشت سر میگذاریم، همانند جبهه که دادگاه نظامی دارد، دادگاههای نظامی که متخلفین نظامی را محاکمه میکنند باید تمام کسانی که به تولید و به روند رشد اقتصادی لطمه زدند را بی هیچ تعارفی محاکمه کرد. آیا در جبهه اقتصادی به میزان خسارتهایی که به اقتصاد و رشد تولید و رشد و توسعه اقتصادی کشور لطمه وارد شده، متخلفان محاکمه شده اند که درس عبرتی برای بقیه باشد. پس ما خودمان هم با خودمان در جنگ هستیم، ما علاوه بر تحریمهای دشمن دچار خود تحریمی هستیم، اینگونه است که رشد اقتصادی آن هم به صورت واقعی ثبت نمیشود. اینگونه است که بی انضباطی مالی و مدیریتی راه را برای سوء استفاده عده معدودی از اقتصاد ایران باز کرده است.
مهمترین حوزهای که در اقتصاد کشور نادیده گرفته شده، بخشی که میتوانست مهار کننده معضلات بعدی باشد از نظر شما چیست؟
بی انضباطی. متاسفانه ما از هر جهت دچار بی انضباطی هستیم، بی انضباطی در بازار، بی انضباطی در قیمتهای اجناس، کالاها و خدمات، بی انضباطی در درصدهایی که گران میشود؛ مثلا اگر مواد اولیه ده درصد گران شود قیمت نهایی جنس بیش از نود درصد میشود. بی انضباطی در تولید و نیازهای واجب کشور، بی انضباطی در واردات یا واردات کالاهای ضروری. بی انضباطی در اعطای تسهیلات به تولید یا تخلفاتی که به نام تولید صورت میگیرد. با اینکه میدانیم راه نجات اقتصاد کشور اعتلای تولید است بی انضباطیها راه را بر روی رشد تولید بسته است. در این موضوع هیچ شکی وجود ندارد که تحریمها به تولید فشار میآورد، اما ما از همان الگوی هشت سال جنگ باید استفاده کنیم، مگر آن زمان کم مشکل داشتیم.
اگر اعلام میکردند که گندم نداریم و فلان شهر گندم کافی برای ارسال به همه کشور دارد در کمتر از ۴۸ ساعت تمام سیستم حمل و نقل برای بار زدن گندم به سمت شهرهایی میرفت که گندم در سیلوهایش ذخیره شده بود، مردم هم کمک میکردند، مردم هم مشکلات را تحمل میکردند، چون مسوولین در کنار مردم بودند، اما مردم امروز شاهد از بین رفتن همدلی و همراهی مسوولین هستند، لذا آنها هم با هم همدلی کمتری میکند. اگر سیستم حمل و نقل در ۴۸ ساعت بسیج میشد میدانست که گندمی که به شهرهای مختلف میبرد برای همهی مردم است، مردم را سیر میکند، به نفع سفره مردمی است که تحت فشار هستند، اما خطاهای ریز ودرشتی که در حق ملت شد همه را به هم بد بین کرده است. متاسفانه مسوولین در خوراک مردم هم تقلب کردند. ما نسبت به نرخ ارز و تولیدی که از ارز تاثیر میپذیرد تقلب کردیم، متاسفانه مسوولینی که چپ و راست دلشان میخواهد از صندوق ذخیره ملی به صورت غیر ضروری و غیر مجاز برداشت کنند هم در حق اقتصاد مردم کنونی و هم در حق آیندگان تقلب کردند.
تقلبی که از آن یاد میکنید چه قدر روی اقتصاد ما تاثیر گذاشته و چالشهای اقتصادی ما میتواند ناشی از این تقلبی باشد که در حق خودمان به خودمان وارد کردیم؟
در واردات، در اعطای همین ارز ۴۲۰۰ تومانی از حق مردم چنان تقلبهایی صورت گرفته که اشاره به آن دل مردم را خون میکند. اصلا نمیتوان اسم کالاهایی را برد که با ارز دولتی وارد کشور شده، یا به اسم کالای واردات کالای دولتی ارز گرفته شده، اما هیچ کالایی وارد نشده و سرمایههای مردم در خارج به نفع عدهای سرمایه گذاری شده است. یا اینکه کالاهای وارد شده به چند برابر قیمت و با ارز آزاد به مردم فروخته شده است. متاسفانه شرایط اقتصادی کشور بد است. تولید کننده و صنعت کننده هر روز بیشتر از میدان به در میشوند.
دولت حمایت چندانی از تولید و صنعت نمیکند، نه امسال که به نام سال جهش تولید نامگذاری شد، بلکه در طی هفت سال گذشته تولید یتیم ماند. حتی اگر دولت حمایتی هم کرده باشد در حد وامها با سودهای بالایی است که کمر تولید کننده را میشکند، حمایت یعنی هر روز یک دغدغه از تولید کننده و صنعت کار کم شود، نه اینکه هر روز یک دغدغه به چالشهای قبلی اضافه شود. متاسفانه دولت به جای زمینه سازی برای رشد تولید و صنعت کشور، به جای اینکه آوردههای خوبی برای رشد تولید داشته باشد با عمده سیاستهای خود دائما در حال ضربه زدن به صنعت و تولید است.
چرا دولت نتوانسته حامی تولید و صنعت باشد عیب کار از کجاست؟
از اینجا که دولت تمایلی به کوچک سازی خود ندارد. دولت سنگین و بزرگ با هزینههای بسیار زیاد دائما بر دوش مردم و تولید هزینه میگذارد. دولت بزرگی که یا وقتی برای شناسایی و برخورد با دلالان و محتکران و واسطه گران ندارد یا اینکه تمایلی برای ورود به این حوزهها ندارد. ایراد کار از اینجاست که دولت ازتولید کنندگان و فعالان بازار دارای شناسنامه و شناخته شده حمایتی به عمل نمیآورد، از تولید کنندگان و فعالین اقتصادی که به صورت منطقی و قانونی کار میکنند حمایت نمیکند، یا اصلا روی خوشی به آنها نمیدهد، اینگونه است که تولید کنندگان ما در عذاب هستند، در حالی که دلالان و محتکران و فعالان اقتصادی بدون شناسنامه که فرارهای مالیاتی بالایی دارند سودهای کلانی به جیب میزنند و تولید را فلج میکنند. به این خاطر تولید رشد نمیکند و اقتصاد جان نمیگیرد که دولت علاقهای به کار کردن بخش خصوصی ندارد.
هیچ مسئولی برای تولید کننده و صنعت گر وقت نمیگذارد یا اصلا وقت ندارد، به این دلیل که بانکها علاقهای به حمایت و اعطای تسهیلات به تولید ندارند. بنده خدمت معاون اول رئیس جمهور آقای جهانگیری عرض کردم هر کدام گوشهای از کار را بگیرید تا خدا هم به ما کمک کند، بیایید با پایان دادن به فساد اقتصادی و بستن زمینهها برای انجام هر گونه فساد اقتصادی، اقتصاد کشور را نجات دهید. مگر اوایل انقلاب مفسدان اقتصادی را اعدام نکردید، با هیچ مفسدی تعارف نکنید، مردم را ببینید، هشتاد میلیون ایرانی را ببینید نه عده کمی را. کسانی که به اقتصاد خیانت میکنند رحم نکنید، به مردمی که از رانت و احتکار و خیانت تاب و توان خود را از دست داده اندرحم کنید.
شعار سال، با اندکی تلخیص واضافات برگرفته از عصر ایران، تاریخ انتشار: ۸ مهر ۱۳۹۹، کدخبر: asriran.com، ۷۴۸۹۴۲