یک عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران در گفتگو با «جهانصنعت» با تاکید بر مشکلات خصوصیسازی در ایران میگوید: عموما ایرادهایی که از نحوه خصوصیسازی در ایران گرفته میشود حول این محور است که اهلیت خریدار رعایت نمیشود به این معنا که آیا خریدار تخصصی در آن حوزه دارد یا خیر. اما به نظر من مهمترین مشکل خصوصیسازی در ایران اهلیت نیست بلکه فساد در قیمتگذاریهاست.
شعارسال: پورقاضی توضیح میدهد: قیمتهایی که برای شرکتهایی که میخواهند واگذار کنند تعیین میشود. معمولا قیمتها فوقالعاده ارزان است و به طرق مختلف سعی میکنند این شرکتها ارزان به دست خریدار برسد. رییس سابق کمیسیون صنعت مجلس تاکید میکند: این یک نوع فساد ساختاری است که در ایران وجود دارد و به همین دلیل است که مشکلات زیادی در خصوصیسازیها ایجاد میشود. این عضو اتاق بازرگانی تهران تصریح میکند: در این روند، خریداران هم قصدشان تولید و اقتصاد نیست؛ بلکه میخواهند کالایی را ارزان بخرند و سپس بدون هیچ تعهدی به گرانترین قیمت بفروشند. آن تولید را میبندند و از قیمت زمین یا ساختمان آن استفاده کنند، از مجوزها استفاده کنند و در واقع قصد تولید ندارند. او با بیان اینکه مهمترین دلیل این روند قیمتگذاری در پایینترین سطح ممکن است میافزاید: اگر قیمتهای واقعی و کارشناسی شده برای آنها تعیین کنند، این مشکلات ایجاد نمیشود؛ یعنی کسی فکر نمیکند که با خرید یک شرکت دولتی میتواند استفادههای کلان ببرد.
سهام عدالت، خصوصیسازی نیست
پورقاضی همچنین با انتقاد از نحوه واگذاری سهام شرکتهای دولتی در بازار سرمایه سهام عدالت را مثال میزند و بیان میکند: در نمونه سهام عدالت به جز آنهایی که روش مستقیم را برگزیدند و اعلام کردند که میخواهند اختیار سهام در دست خودشان باشد، بقیه عملا سهامی تحت مدیریت دولتی دارند. یعنی تغییری در این شرکتها رخ نداده است و حتی مالکیت آن را هم به چندین میلیون نفر دادهاند، اما همچنان تغییری رخ نداده، چون مدیریت به شکل دولتی مانده است. این عضو اتاق بازرگانی تهران تاکید میکند: این در حالی است که در خصوصیسازی حتما مدیریت باید از دست دولت خارج شود. او ادامه میدهد: همچنین به نظر من دلیلی هم ندارد که شرکت دولتی حتما ابتدا در بورس وارد یا شناسایی شود. یک قیمتگذاری منصفانه اگر وجود داشته باشد، بر مبنای قیمت کارشناسی به مزایده گذاشته میشود و این روند منطقی خواهد بود. این نماینده سابق مجلس در ادامه با تاکید بر فساد موجود در روند خصوصیسازی میافزاید: در حال حاضر از واگذاری تیمهای پرسپولیس و استقلال سخن به میان آمده است. در حالی که اگر تراز مالی آنها را مطالبه کنند اصلا تراز مالی ندارند. یعنی اصلا مشخص نیست که این باشگاه چه میزان بدهی و چه میزان طلب دارد. یا داراییهای آن چقدر است! اصلا اینها مشخص نیست. فقط یک عدد را اعلام میکنند و واگذار میکنند و مشکلات را به خریدار بعدی منتقل میکنند. به نظر من باید همه بنگاهها بر اساس حسابرسی و قیمتگذاری به روز شوند و بعد واگذار شوند. پورقاضی همچنین تاکید میکند: این واگذاریها به شکل صحیح و مطابق با اصل ۴۴ انجام نمیشود. این شرکتها باید ابتدا حسابرسی شوند و میزان دارایی و بدهی آنها برای خریداران مشخص شود. تعهداتی که شرکت دارد باید روشن باشد. سود سالیان اخیر باید مشخص باشد. خریدار باید با چشم باز خرید کند. باید تمام اطلاعات شرکت را داشته باشد و بر مبنای آن قیمت کارشناسی و به روز تعیین شود و واگذاری صورت بگیرد. چون این روند به درستی اجرا نمیشود ما همچنان با مشکل مواجه هستیم.
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از ساعت ۲۴ تاریخ انتشار ۶ مهر ۹۹، کد خبر: ۵۱۴۲۳۰، www.saat۲۴.news