شعار سال: «اعتراض به ساخت یک مجتمع تجاری- گردشگری در مجاورت خانه تاریخی بروجردی‌های کاشان»، «گذر سعدی، در حریم درجه یک میدان نقش جهان، شاهد بدعت نگران‌کننده‌ای است که به گفته کارشناسان، ساخت و ساز و نوسازی است نه آنچه بازسازی خوانده می‌شود و بنام آن ضوابط طرح تفضیلی دور زده می‌شود، افزایش تدریجی ارتفاع در این گذر تاریخی بر نگرانی‌های کارشناسان افزوده است.»

«گودبرداری بیش از حد در محدوده مناطق تاریخی مانند میدان امام اصفهان»، «ادامه کار ساختمانی که در حریم منظری پل خواجو اصفهان برافراشته شده بود بعد از انتشار گزارش هفته جاری در همین ارتباط، با دستور قضایی متوقف شده است» این‌ها بخشی از اخباری است که بویژه طی هفته‌های اخیر حساسیت‌های بیشتری برای دوستداران میراث فرهنگی و تاریخی در برداشته است.

محوطه و بنا‌های تاریخی جدا از نقش ارزنده در صنعت گردشگری به عنوان ریشه و اصالت هر شهر محسوب و حفاظت از آن‌ها بی شک بویژه در زمانی که پس از تبدیل سازمان میراث فرهنگی به وزارتخانه شاهد هر روزه ابلاغیه‌های این وزارت به استانداران جهت قوانین عرصه وحریم و آثار تاریخی هستیم، از مهمترین دغدغه‌ها شمرده می‌شود.

باید به فکر حفظ اصالت شهر باشیم

سیدهادی احمدی گفت: انگیزه‌های کمی برای حفظ بافت‌ها و محوطه‌های تاریخی وجود دارد؛ سود بیشتر برای مالک و همچنین تطمیع شدن ارگان‌های ذیربط سبب می‌شود بافت‌های تاریخی در شهر‌ها به سمت بلندمرتبه سازی برود مثلاً مالک از آبیاری باغ خودداری می‌کند و و درختان خشک می‌شوند سپس با کمبود امنیت، این محل مکانی مناسب برای معتاد‌ها و دیگر بزه‌ها می‌شود.

وی افزود: در این شرایط مالک با دلایل به ظاهر درست به دنبال تغییر کاربری می‌رود و مسئولان نیز با آن موافقت می‌کنند، شهرداری‌ها نیز به دلایل انتفاع مالی از این شرایط استقبال می‌کنند، زیرا معمولاً شهرداری‌های بخصوص کوچک به دنبال وصول چنین درآمد‌هایی هستند.
احمدی در ادامه با بیان اینکه برخی مدعی اند تغییر کاربری در محوطه‌های تاریخی شهر‌ها می‌تواند به تأمین مسکن مردم منجر شود و برخی از کاستی‌ها را در این بخش مرتفع کند، گفت: شهر‌هایی همچون تهران، یزد و همدان قرار است تا چه زمانی مسکن سازی در آن ادامه پیدا کند.
وی ادامه داد: بسیاری از کشور‌ها این مسیر را رفته‌اند، باید به فکر حفظ اصالت شهر باشیم؛ در تمام شهر‌های تاریخی جهان بخشی را برای مرتفع سازی به شهر اضافه کردند و نگذاشتند اصالت شهر تاریخی از بین برود، زیرا آن بافت تاریخی نشانه‌ای از زندگی چند هزار ساله دارد و نباید از بین برود.
مدیرکل دفتر حفظ و احیاء بنا‌ها و محوطه‌های تاریخی با اشاره به موضوعات مربوط به حفظ ایمنی در بافت‌های تاریخی گفت: برخی تصور می‌کنند برای حفظ ایمنی در این مناطق باید بافت تغییر کند و کوچه‌ها عریض شود در حالی که این طور نیست در کشور‌ها که بافت تاریخی شان را حفظ کردند از وسایل و حمل و نقل امدادی منطبق با بافت قدیمی استفاده نموده و در تلاش هستند با حفظ این مناطق امنیت آنجا را نیز حفظ کنند.
وی با اشاره به تجربه حداقل ۶ هزار سال شهرسازی و معماری در ایران گفت: متاسفانه هم اکنون این سابقه به گرفتن عکس و آویزان کردن آن به دیوار محدود شده است برای حفظ بافت و تاریخی و میراث فرهنگی نیازمند قوانین، مجریان و اعتبارات هستیم.

احمدی افزود: اگر یکی از این سه مؤلفه مغفول واقع شود، میراث فرهنگی دچار خسارت و زیان می‌شود. در حوزه میراث فرهنگی از قوانین خوبی برخورداریم، اما گاهی تبصره‌ای راه دور زدن از آن را میسر می‌کند.

او با اشاره به قانون مصوبه سال ۱۳۰۹ مربوط به حفاظت از عتیقه‌ها یا قانون حفاظت از بافت‌های تاریخی مصوب سال ۹۸ مصوب، گفت: اعتبارات این بخش در سال‌هایی که تنها چهار هزار اثر ثبتی داشتیم مصوب شده و تا زمانی که ۳۴ هزار اثر تاریخی در کشور به ثبت رسید، افزایش نیافت. البته اعتبارات ناکافی، تنها مشکل حفاظت از میراث فرهنگی نیست؛ بلکه ساختار کوچک نیروی انسانی از دیگر مشکلات این وزارتخانه برای حفظ آثار تاریخی است.

مدیرکل دفتر حفظ و احیاء بناها، بافت و محوطه‌های تاریخی در ادامه فرهنگ سازی را مهم‌تر از اعتبارات در حوزه میراث فرهنگی عنوان کرد و گفت: خوشبختانه حساسیت و اهمیت مردم به میراث فرهنگی کشور نسبت به سال‌های گذشته به شدت افزایش پیدا کرده است که سرمایه ما نیز محسوب می‌شوند.
احمدی در این باره اضافه کرد: معمولاً هنگامی که تخریبی برای آثار تاریخی اتفاق می‌افتد، میراث فرهنگی در جریان و در حال نامه نگاری با مسئولان قضایی در این رابطه است. اما هنگامی این نامه نگاری‌ها اثرگذار می‌شود که مردم و افکار عمومی نسبت به آن احساس مسئولیت و در این رابطه اعتراض کنند.

 

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری ایرنا، تاریخ انتشار: 16 آذر ۱۳۹۹، کد خبر:84132313، irna.ir