یک سوءبرداشت؛ افزایش درآمد‌ها در شرایط تورمی

در شرایط تورمی هرچند درآمد‌های اسمی رشد پیدا می‌کنند، اما غالباً این افزایش کم‌تر از تورم است و عملاً قدرت خرید کاهش می‌باید. تلقی رشد درآمد در این شرایط به عنوان افزایش ثروت، یک سوء‌برداشت است که در اقتصاد توهم پولی نامیده می‌شود. با توجه به مصاحبه اخیر وزیر اقتصاد به نظر می‌رسد که سیاست‌گذار کلان اقتصادی دچار سوء‌برداشت شده‌است.

شعار سال: اقتصاد ایران به دلیل تحریم‌ها، شیوع بیماری کرونا و البته اشتباهات سیاست‌گذار اقتصادی با شرایط بحرانی روبرو است. تورم فزاینده، کسری بودجه تاریخی، رشد اقتصادی منفی و ... متغیر‌های است که نشان از حال بد اقتصاد ایران دارد. تورم نقطه‌ای در بهمن ماه به بیش از ۴۸ درصد رسیده که بالاترین رقم از مرداد سال گذشته به حساب می‌آید. همچنین رشد اقتصادی در شش ماه ابتدایی امسال منفی ۱.۹ درصد بوده‌است.

آیا افزایش حق بیمه تولیدی بیانگر گسترش فعالیت‌های اقتصادی و رشد صنعت بیمه است؟

با این وجود می‌توان آمار‌ها را به‌گونه‌ای بیان کرد تا نشان از شرایط مطلوب اقتصادی داشته باشد! در این شرایط فرهاد دژپسند، وزیر اقتصاد اعلام کرده‌بود که حق بیمه تولیدی در هفت ماه نخست امسال به ۴۳ هزار میلیارد تومان رسیده‌است. این میزان نشان‌دهنده رشد دو برابری نسبت به مدت مشابه سال گذشته است. آیا افزایش حق بیمه تولیدی بیانگر گسترش فعالیت‌های اقتصادی و رشد صنعت بیمه است؟

بر اساس اعلام کردبچه، رئیس پژوهشکده بیمه مرکزی در ۹ ماهه اخیر حق‌بیمه تولیدی حقیقی، حداقل ۵ درصد کاهش داشته‌است. این تناقض آماری ناشی از شرایط تورمی اقتصاد ایران طی سه سال گذشته است.

افزایش اسمی درآمد‌ها بدون در نظرگرفتن آثار تورمی در علم اقتصاد توهم پولی نامیده می‌شود. به بیان دیگر هر چند درآمد‌ها به واسطه تورم بیش‌تر می‌شود، اما غالباً هزینه‌ها با شدت بیش‌تری رشد می‌کنند و در نتیجه قدرت خرید کاهش می‌یابد؛ بنابراین مثبت قلمداد کردن افزایش درآمد‌ها در شرایط تورمی تنها یک سوءبرداشت است که بیان آن از سوی سیاست‌گذار کلان اقتصادی جای تعجب دارد!

به نظر می‌رسد تلاش سیاست‌گذار اقتصادی بجای گذر از بحران کنونی بیش‌تر بر ارائه گزارش عملکرد‌هایی است که واقعیت ندارد!