شعار سال: آنچه مشخص است سختی شرایط، میتواند معنا و درجات آن برای هر فرد یا جامعه متفاوت باشد. با این همه سختی جمعی مردم ایران با مقایسه نسبت به سال و یا سالهای گذشته آن سنجیده میشود. شاید بتوان سال ۹۹ را یکی از سختترین آنها دانست با این همه، اما سوال اینجاست که آیا ما به این سختیها چنانچه فرانکل گفته عادت کرده ایم؟ به بیان دیگر دریغ هرساله مان نسبت به سال قبل از آن تبدیل به سنتی شده که هر ساله آن را برای هم بازآفرینی میکنیم؟ شاید اگر بخواهیم مقایسهای نه چندان عمیق از وضعیت موجود اجتماعی داشته باشیم دورههایی نیز بوده اند که شرایط سختتر بوده است، اما به واقع این حجم از حس سختی و تلخی از کجا ناشی میشود؟
برای این منظور کافی است یادآور شویم که ابتدای شروع پاندومی کرونا در ایران تصورها بر این بود که با شروع فصل گرما این ویروس ضعیف و از بین میرود، اما وحشت آن همچنان با همراه مانده است، اما شرایط زیستیمان را به آن عادت داده ایم.
از سوی دیگر وضعیت اقتصادی و تورم فشار دوچندانی بر مردم وارد کرد که البته در طول چند دهه اخیر سابقه آن را داشته اند هرچند شدت این بار بیشتر بود، اما شاید همانطور که داستایوسکی میگوید بتوان به آن عادت کرد. پس باز هم سوال اینجاست که آنچه این روزها جامعه به آن عادت نمیکند، چیست؟ چرا تا این حد مردم خسته و نا امید شده اند؟ شاید پاسخ این سوال را بتوان در قسمت نخست ارجاع متن پیدا کرد و آن اینکه بسیاری از مردم هدف و چشم اندازی برای سالهای پیش روی خود نمیبینند؛ و این همان نقطهای است که سقوط آغاز میشود.
به بیان دیگر شاید بتوان بسیاری از رنجها و کمبودها را تحمل کرد، اما اگر این تحمل عاری از معنا، هدف و چشمانداز باشد بیتردید سرخوردگی و خشم به همراه خواهد داشت. سال ۹۹ و سال قبل از آن نه فقط به خاطر تورم، اقتصاد و کرونا که به خاطر فاصله عمیق بین معنا و تحمل سختی برای بسیاری دشوار شد. آنجا که این مردم هنوز نمیدانند چرا باید این همه مشکلات را تحمل کنند در حالی خودشان نقشی در شکلگیری آن حداقل به طور موثر نداشته اند.
تردیدی نیست که اگر بتوان به قول کارشناس صدا و سیما به نخوردن میوه و گوشت و ... عادت کرد، اما نمیتوان به بیمعنا بودن این تحمل، عادت کرد. این فاصله معنایی، درست از نقطهای آغاز میشود که برخی توصیه کنندگان به تحمل مردم خود فارغ از این ماجرا به زیست خود ادامه میدهند و مهمتر از آن هیچ هدف و چشمانداز روشنی نیز برای کسانی که این وضعیت را تحمل میکنند ترسیم نمیکنند.
به نظر میرسد سال ۱۴۰۰ بیشتر از آنکه بخواهد خبرهای خوبی از جنس پایان کرونا و برداشته شدن تحریم کام مردم را شیرین کند که البته در جای خود امیدوارکننده و شیرین است، اما پیش برنده اصلی حیات و ادامه آن در اشتیاق به تغییری است که حاوی معنا و هدفی برای پیشرفت و بالندگی در جامعه است.
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه ابتکار، تاریخ انتشار ۲۸ اسفند ۱۳۹۹، کد خبر: ۱۷۲۲۳۷، www.ebtekarnews.com.