شعار سال : گل‌گاوزبان مازندران در حالی این روزها در منطقه شرقی استان به مرحله برداشت رسیده است که کارشناسان کشاورزی معتقدند شرکت‌های دارویی داخلی و خارجی چشم به راه آن هستند و کشاورزان نباید در فروش محصول‌ خود به دلالان عجله کنند و باید با تشکیل شرکت‌های تعاونی و مدیریت عرضه، با دلالان گل‌گاوزبان مقابله کنند. مازندران طبق آمار جهاد کشاورزی امسال ۷۱۰هکتار زمین زیر کشت گل گاوزبان دارد و برداشت گل این گیاه دارویی هفته جاری در مناطق ییلاقی شهرستان نکا که بیش از ۵۰درصد سطح زیر کشت را در اختیار دارد، شروع شده است. هم‌زمان نیز این دغدغه برای کشاورزان ایجاد شده است که دلالان مانند پارسال با ایجاد شایعه و خالی‌کردن دل آن‌ها، محصولشان را به قیمت ارزان بخرند و پس از مدتی با افزایش چند برابری قیمت، آن را به فروش برسانند. کشاورزان می‌گویند دلالان سال گذشته محصولشان را به قیمت کم‌تر از ۱۵۰هزار تومان در هر کیلوگرم خریداری کردند، ولی مدتی بعد وقتی دیگر محصولی نزد کشاورز باقی نماند، قیمت به حدود ۳۰۰هزار تومان افزایش یافت و تنها تعداد اندکی از کشاورزان که عجله‌ای برای فروش نداشتند، توانستند با این قیمت محصولشان را بفروشند.

گذشته از دوری مناطق زیر کشت گل گاوزبان از بازار فروش، نبود مراکز خرید متولی و کوچک‌بودن قطعات زیرکشت متعلق به هر کشاورز سبب می‌شود تا کشاورزان راهی جز فروش محصول به دلالان یا واسطه‌ها نداشته باشند.

افزایش 110هکتاری سطح زیر کشت گل گاوزبان با حمایت دولت

طبق آمار سازمان جهاد کشاورزی مازندران، کشت گل گاوزبان از ۶۰۰هکتار دو سال پیش، امسال به ۷۱۰هکتار افزایش یافته است. حدود ۵۵۰هکتار از زمین‌های زیر کشت مربوط به منطقه بالادست هزار جریب در شهرستان‌های نکا، بهشهر و گلوگاه در شرق استان و بقیه هم در دهستان جنت رودبار رامسر و سوادکوه است.

بررسی سابقه بازار گل گاوزبان هم نشان می‌دهد که در چهار سال اخیر در حالی توجه شرکت‌های دارویی داخل و حتی خارج از کشور به خرید گل گاوزبان چندین برابر شده است، اما سود اصلی تولید این داروی گیاهی به جیب دلالان می‌رود، چون قیمت واقعی سه تا چهار ماه پس از زمان برداشت با خشک کردن دقیق و انبارداری فنی تا ۸۰درصد بیش‌تر از قیمت زمان برداشت از کشاورزان می‌شود.

ضرورت و اهمیت توجه به بازار و قیمت مناسب فروش گل گاوزبان برای تولیدکنندگان در این است که عمده آنان کشاورزان مناطق محروم مازندران هستند. این کشاورزان زندگیشان به درآمد حاصل از این گیاهان وابسته است و به همین دلیل کارشناسان تنها راه حل برای رسیدن به درآمد ناشی از فروش واقعی تولیداتشان را در عجله‌نکردن برای فروش محصول می‌دانند تا دست دلالان از خرید محصول به قیمت پایین کوتاه شود.

ساماندهی 3شرکت تعاونی برای خرید گل گاوزبان در نکا

مناطق بالادست شهرستان نکا در شرق مازندران به خاطر شرایط آب و هوایی و زمین‌های شیب‌دار فراوان طی سال‌های اخیر به قطب کشت گل گاوزبان مازندران تبدیل شده است. این وضعیت مناطق بالادست شهرستان‌های گلوگاه و بهشهر را هم تحت تأثیر قرار داد و کشت گل گاوزبان در این مناطق هم رو به افزایش است.

آن‌گونه که مدیر جهاد کشاورزی نکا گفته است، هم‌زمان با برداشت این گیاه دارویی در منطقه هزارجریب که رتبه اول کشت را در اختیار دارد، سه شرکت تعاونی برای خرید محصول جمع‌آوری شده توسط کشاورزان ساماندهی و آماده خرید شده‌اند.

سید شبر موسوی پیش‌بینی کرده است که امسال دست کم ۱۴۴تن گل خشک شده از ۴۸۰هکتار سطح زیر کشت گل گاوزبان در این شهرستان برداشت شود.

وی به ایرنا گفت: برداشت گل گاوزبان در نکا به صورت دستی دو ماه طول می‌کشد و دارای اشتغال‌زایی خوبی برای روستاییان است و به همین دلیل هم امسال سه شرکت تعاونی را برای خرید گل خشک شده ساماندهی کردیم .

موسوی با تأکید بر این که کشاورزان نباید برای فروش محصول خود عجله کنند و به راحتی در دام دلالان قرار نگیرند، افزود: بررسی‌ها از بازار سال گذشته نشان می‌دهد که کشاورزان محصول خشک شده خود را در زمان برداشت حداکثر کیلویی ۱۵۰هزار تومان فروختند، اما همین محصول پس از سه ماه یعنی اواخر مهرماه تا ۲۷۰ هزار تومان نیز خریداری شد.

مدیر جهاد کشاورزی شهرستان نکا از تولیدکنندگان گل گاوزبان خواست تا با تشکیل شرکت‌های تعاونی، تولید و عرضه محصولشان را مدیریت کنند و نگذارند دیگران که واسطه‌های برخی از شرکت‌های تجاری هستند، تعیین‌کننده قیمت باشند.

انبارداری در دمای ۴ تا ۵ درجه

معاون مدیریت باغبانی جهاد کشاورزی مازندران هم با اظهار این‌که کشاورزان محصول خود را با خشک‌کردن دقیق و نگهداری در انبارهای فنی حداکثر تا سه ماه پس از برداشت عرضه نکنند، گفت: از آن‌جایی‌که پس از خشک‌شدن، این گیاه دارویی حجم بسیار کمی پیدا می‌کند، می‌توان با رعایت انبارداری فنی محصول را با کیفیت بالا نگهداری کرد.

حسین مولایی با بیان این‌که قیمت خرید پیشنهادی دلالان همیشه در زمان برداشت بسیار پایین است و در واقع اصلاً برای کشاورز به‌صرفه نیست، افزود: با توجه به سابقه کشت زراعی گل گاوزبان که به بیش از ۱۲سال رسیده است، انجام عملیات دقیق خشک‌کردن و انبارداری فنی ضروری است.

وی به مشکلات روش سنتی تولید، خشک‌کردن و فرآوری گل گاوزبان نیز اشاره کرد و گفت: البته با فراگیری آموزش‌هایی که توسط کارشناسان خدمات کشاورزی ارائه شده است، کشاورزان علاوه بر داشتن تجربه، مقولات فنی خشک‌کردن را به‌کار می‌گیرند.

این کارشناس امور باغبانی توضیح داد: مهم‌ترین موضوع در حفظ و نگهداری گل گاو زبان توجه به دمای چهار تا پنج درجه‌ای انبار فنی است و به‌طور یقین اگر این موارد مورد توجه قرار بگیرد، کشاورزان می‌توانند محصولشان را تا دو برابر سه تا چهار ماه پس از برداشت به فروش برسانند.

وی گفت: از آن‌جایی که در دو سال اخیر شرکت‌های داروسازی داخلی و حتی خارجی استقبال خوبی از خرید گیاهان دارویی کردند، به‌طور حتم اگر تولیدکنندگان حداکثر تا سه ماه از فروش محصول خودداری کنند، با قیمت دلخواه و مناسب‌تری می توانند محصول خود را بفروشند.

مولایی افزود: با توجه به خرده‌مالکی حاکم و تولید محصول اندک از سوی کشاورزان، آنان بدون این‌که نیاز به انبارهای فنی بزرگ داشته باشند، می‌توانند محصول را در محیط کار و زندگی خود نگه دارند و از فروش ارزان آن بپرهیزند.

حمایت با تسهیلات ۹۰میلیون تومانی

معاون مدیریت باغبانی جهاد کشاورزی مازندران همچنین با بیان این‌که استقبال کشاورزان برای زراعت گل گاوزبان در استان رو به افزایش است، گفت: طی دو سال اخیر حدود ۲۰۰هکتار سطح زیر کشت این گیاه دارویی بیش‌تر شده است و قطعات زیر کشت هم از متوسط یک‌هزار تا سه‌هزار مترمربع برای هر کشاورز، اکنون به حدود هفت دهم هکتار تا یک هکتار رسیده است.

وی با بیان این‌که دولت برای توسعه کشت گیاه دارویی گل گاوزبان در هر هکتار تا ۹۰میلیون تومان تسهیلات ارزان پرداخت می‌کند، بیان داشت: اگر کشاورزی برای زراعت این محصول نیاز به زمین‌های شیب‌دار داشته باشد، با هماهنگی منابع طبیعی مازندران اقدامات لازم برای واگذاری زمین طبق مقررات انجام می‌شود


شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات، برگرفته از روزنامه صبح کشاورزی و محیط زیست کشور، تاریخ انتشار: 7 اردیبهشت ۱۴۰۰، کد خبر: 1401، sabzineh.org