استانداری و شهرداری به داد دل تاریخی کرج برسید!

در روز‌های پایانی دولت چرا استانداری و شهرداری به قول خود وفا نمی‌کنند و بودجه تعیین شده را برای آغاز مرمت‌ها پرداخت نمی‌کنند؟! اگر فصل تابستان به پایان برسد و فصل بارش آغاز شود تکلیف پل دختر، این پل تاریخی زیبا و شگفت‌انگیز تاریخی چیست؟

شعار سال: آذر سال ۹۹ خبر رسید که در پی بارندگی‌ها یکی از قدیمی‌ترین سازه‌های شهر کرج به نام پل دختر (پل سلیمانیه یا پل شاه‌عباسی) در ورودی شهر و در نزدیکی میدان حافظ فروریخت.

پس از آن علی اصغر مونسان وزیر میراث فرهنگی همراه با عزیزالله شهبازی استاندار البرز از این پل بازدید کردند و میراث فرهنگی، استانداری و شهرداری وعده مرمت این پل را دادند.

میراث‌باشی یکبار در فروردین۱۴۰۰ گزارشی از وضعیت این بنا منتشر کرد. اما در بازدید‌های میدانی که در اردیبهشت و خرداد و تیرماه ۱۴۰۰ از سوی میراث‌باشی صورت گرفت خرابی این پل تاریخی همچنان مشهود است و تنها داربست‌هایی اطراف آن نمایان است.

اکنون مهمترین مسأله این است در روز‌های پایانی دولت چرا استانداری و شهرداری به قول خود وفا نمی‌کنند و بودجه تعیین شده را برای آغاز مرمت‌ها پرداخت نمی‌کنند؟! اگر فصل تابستان به پایان برسد و فصل بارش آغاز شود تکلیف این پل تاریخی زیبا و شگفت‌انگیز تاریخی چیست؟

حسن بحرینی کارشناس ارشد مرمت بنا‌های تاریخی که تا کنون مرمت بیش‌از ۱۰ پل تاریخی را برعهده داشته ناظر پروژه مرمت این پل تاریخی است.

او با اعلام این مطلب که هنوز مرمت اساسی پل آغاز نشده و مراحل حفاظت اضطراری و رفع خطر در حال انجام است، توضیح می‌دهد:هنگام فروریختن پل وزیر میراث فرهنگی در بازدید از پل ۵۰۰ میلیون تومان بودجه برای مرمت پل متقبل شدند و این اعتبار در فروردین سالجاری در اختیار اداره کل میراث فرهنگی استان البرز قرار گرفته است، همچنین شهرداری هم از قول استاندار قرار شد ۵۰۰ میلیون تومان به مرمت بنا کمک کنند، اما پس از بازدیدها، این وعده تا کنون از سوی شهرداری عملی نشده است.

او ادامه می‌دهد: شهرداری نباید با اقدام به کمک‌های تهاتری همچون در اختیار گذاشتن کارگر و ماشین‌آلات، به مرمت پل کمک کند. این پل واقعا به بودجه نیاز دارد. یا قول ندهند یا وقتی قول دادند آن را عملی کنند.

استانداری و شهرداری به داد دل تاریخی کرج برسید!

این کارشناس ارشد مرمت در خصوص اقدامات انجام شده می‌گوید: پس از سبک‌سازی پل، به بخش تاق‌ها می‌رسیم سپس آسیب‌هایی که در قسمت فرو ریخته دیده می‌شود را پاکسازی و پس از آن مرمت طاق دهانه بزرگ را که ۱۸ متر طول دارد آغاز می‌کنیم.

به گزارش میراث‌باشی اتاقکی در میانه دو دهنه پل دیده می‌شود که برخی از آن با عنوان چایخانه دوران فتحعلی شاهی یاد می‌کنند، اما در اصل محل حضور نگهبانان پل بوده است. همچنین در بخش فرو ریخته روی عرشه پل، قوس‌های توخالی دیده می‌شود که گویی دالان هستند و از آنجا به طبقه پایین راه دارد، اما بحرینی در این باره می‌گوید: ما به این بخش در معماری «تاق‌های کونال پوش» «یا طاق دزد» می‌گوییم. این طاق قوس‌ها در طرفین پل وجود دارند و به این دلیل آن‌ها را می‌زنند تا سطح پل را بالا بیاورد و هم تراز کند. سپس برای زیرسازی عرشه روی آن خاک می‌ریزند.

او خاطرنشان می‌کند: از پایین پل و هیچ طرف دیگری به طاق دزد‌ها راهی وجود ندارد و ارتفاع این دهانه‌ها آنقدر کوتاه است که حتی یک انسان هم نمی‌تواند به صورت نشسته داخل آن‌ها حرکت کند.

او با بیان اینکه این پل زمان صفوی روی پایه‌های سلجوقی احداث شده و تا کنون چند بار در زمان قاجاریه و پهلوی اول مورد مرمت‌های جزیی قرار گرفته اضافه می‌کند: بیشتر این مرمت‌ها مربوط به بدنه پل است مانند دست‌انداز‌های طرفین پل و برخی از قسمت‌های پایینی که در اثر فرسایش آب صدمه دیده و سنگ کاری و آجرکاری شده است.

وی درباره عرشه پل (سطحی که از آن عبور و مرور می‌شود) که اکنون بخشی از وسط آن فرو ریخته و در حال سبک‌سازی است، توضیح می‌دهد: در دهه هفتاد در اثر خاکبرداری از تپه کناری سنگ بزرگی قِل می‌خورد و روی این قسمت پل فرود می‌آید و آن را سوراخ می‌کند و مرمت می‌شود، در دهه هشتاد بار دیگر مرمت تکرار می‌شود، اما به دلیل نامرغوب بودن مصالح و ملات و تبخیر آب، رطوبت؛ گچ را از بین می‌برد و چسبندگی‌اش را از دست می‌دهد که سال قبل سنگینی آوار باعث تخریب عرشه پل شده است.

این کارشناس ارشد مرمت تشریح می‌کند: امسال ما برای دسترسی به سطح تاقِ اصلی، باید بالای آن را سبک‌سازی کنیم بنابراین سنگ‌های قلوه کف و ایزوگام‌ها را برداشتیم و به خاک پوکه معدنی رسیدیم. با انجام اقدامات حفاظت‌های اضطراری فعلا کار متوقف شده تا با عقد قرارداد ادامه عملیات مرمتی به یک شرکت پیمانکاری واگذار شود.

برآورد هزینه با فهرست بها ۱۴۰۰ مبلغی حدود ۷۰۰ میلیون تومان در نظر گرفته شده است، اما با توجه به حجم تورم، تهیه و حمل مصالح و اجرای کار و دستمزد‌ها رقم مورد نیاز ۲ تا ۳ برابر این رقم افزایش دارد.

بحرینی با اشاره به این که سازه‌پل‌های قدیمی اساسا در مکان‌های دارای رطوبت احداث می‌شود می‌گوید: این رطوبت باعث تخریب پل نمی‌شود. معمولا معماران شالوده پل را در جا‌هایی مانند صخره ایجاد می‌کردند.

یعنی به طور طبیعی زیرسازی سنگی (صخره‌ای) برای احداث پل وجود داشته و روی آن کار را آغاز می‌کردند. سنگ همچون آجر رطوبت را جذب نمی‌کند و مقاومت خوبی در برابر آب دارد، اما آبی که از بالا یا طرفین پل وارد بدنه پل می‌شود مضر است اتفاقی که در سال‌های اخیر افتاده مثلا در ضلع شرقی پل شهرداری زمانی گلدان‌های فضای سبز را در چسبیدگی پل جاسازی کرده‌اند که باعث انتقال رطوبت به پل می‌شود.

ما باید اطراف پل را از محاصره فضای سبز آزاد کنیم که هوا و آفتاب بخورد و خشک شود.

این کارشناس مرمت می‌گوید: در صورت دریافت بودجه مکفی اتاقک‌ها را مرمت کرده، فضا‌های بسته آن را باز می‌کنند، در و پنجره تعبیه می‌شود و کافه رستورانی در دل اتاقک‌ها راه‌اندازی می‌شود که این خود به رونق گردشگری و توجه بیشتر به حفاظت از پل کمک می‌کند.

پایگاه تحلیلی خبری شعار سال برگرفته از میراث باشی