شعار سال: برخی تصور می‎‌کنند با استفاده از سازوکار‌های تاریخ گذشته و غیر متناسب با شرایط زمانی موجود و چالش‌‎های فرارو، می‎‌توان قالب‎ بندی کابینه دولت را داشت این در حالی است تجربه گذشته نشان داده سازوکار‌های گذشته نتوانسته حداقل در ایران پاسخ مناسبی را به‎ همراه داشته باشد و ارزش ‎افزوده منتج به رفاه را تولید نماید. درواقع این سازوکار منجر به تولید مسئله‎ های مزمن و پیچیده‎ شدن مسئله‌‎ها شده است که نیازمند هزینه‎ و زمان بسیار زیادی است تا بتوان از آن‎ها عبور کرد. با توجه به این مهم لازم است در قالب‌‎بندی عمومی کابینه از عناصر و مولفه‌‎هایی مانند هماهنگی درون بخشی و برون‎‌بخشی، شناخت از محیط حاکم بر ساختار‌ها و اجتناب از طی دوره کارآموزی، قرارگیری در یک قالب هم‌‎افزا و هم‌گرا و بستر‌های مبتنی بر نوآوری و خلاقیت به ‎طور جد استفاده شود و تمرکز بر یک بعد از قالب چند بعدی کابینه می‌‎تواند ضربات جبران‌‎ناپذیری را به جهت قرارگیری کشور در شرایط خاص ایجاد نماید.

 

شاید افزون بر مولفه‌‎های بالا و درواقع هماهنگی و هم ‎افزایی قالب عمومی کابینه، قالب اختصاصی کابینه باید بتواند امید و اعتماد را در سطح جامعه تولید و ترزیق نماید نه آن‎که با نگاه سطحی تداعی گذشته و ریزش امید در ذهن متبادر شود.

در ارتباط با چینش وزارتی باید از ریل‎ گذاری‎‌های سنتی مبتنی بر سهم‎ خواهی و یا مشورت‎‌های محدود در دایره محدود گذار داشت و به نوعی بر تمرکززدایی در انتخاب و بسط دایره انتخاب به منظور شناسایی و حتی کشف استفاده کرد. شناخت از محیط عمل باید یکی از مهم‌‎ترین عناصر تأثیرگذار بر انتخاب هر یک از اعضای کابینه باشد به ‎گونه‎‌ای که این شناخت در حوزه‎‌هایی مانند کشاورزی به دلیل ساختار بسیار تخصصی، گستردگی مجموعه فعالیت‌‎ها و ریسک‎‌های فراوان سیستماتیک و غیرسیستماتیک فراروی آن از حساسیت بسیار بالاتری برخوردار است. علاوه بر بعد شناختی از محیط حاکم درون و برون‎‌بخشی، شناخت از مجموعه نیرو‌های انسانی داخل بخش نیز از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. عنصر دیگر تأثیرگذار بر این مهم، قدرت بهره‎‌گیری از مدیران قوی درون بخش و قدرت اجماع‎‌سازی و هماهنگ‌سازی و مدیریت ارشد بر آن‎ها در عرصه میدانی- عملیاتی بخش کشاورزی است. امروز بخش کشاورزی بیش از آن‎که نیازمند یک مدیر سیاسی و یا مدیر غیرآشنا با بخش کشاورزی باشد نیازمند فرماندهی است که اولاً مسئله‌‎های مهم کشاورزی را بشناسد و برای برون‎‌رفت از آن‎ها، افزون بر شناخت سیاست‌‎های بخشی، باید بتواند با استفاده از سیاست‎‌های موجود و نیز تدوین سیاست‌‎های نوآورانه و هوشمندانه مأموریت‌‎محور مدیریت کارآمد و اثربخشی را در صحنه میدانی نشان دهد.

نتیجه این که قالب‎‌های عمومی تک‌‎بعدی و غیرساختارمند تاریخ گذشته و پوسیده گذشته و چینش‌‎های متعارف در حوزه وزارتخانه‎‌ای نمی‎تواند به حل مسئله‎‌های مهم و فراوان موجود در بخش کشاورزی کمک کند لذا باید از این مدار‌های در هم‎ تنیده بدون نتیجه و تولیدکننده هزینه‌‎های بالا در آینده گذار داشت و در مداری مبتنی بر موارد پیش‎گفته قرار گرفت.

 

 

امروز یکی از مهم‎ترین نیاز‌های بخش کشاورزی، عملیاتی‌‎سازی الگوی حکمرانی خوب و هوشمند کشاورزی است تا بخش کشاورزی با حداقل هزینه‌‎های مبادلاتی و ریسک‎‌های تهدید و تحدیدکننده کشاورزی مدیریت شود. مدل موجود سرمایه‌‎گذاری کشاورزی پاسخگوی بخش کشاورزی نیست و بیش از توسعه، فقرزاست. به همین دلیل باید از مدل‎‌های جدید مبتنی بر ویژگی‌‎های جامعه روستایی برای توسعه سرمایه‎‌گذاری درون‎‌زای کشاورزی استفاده کرد.

تحول بنیادین در بخش کشاورزی نیازمند نفوذ دانش، توسعه سرمایه‌‎گذاری، استفاده از ظرفیت نهاد‌های مدنی کشاورزی، قانون‎گذاری مطلوب مبتنی‎بر چالش‌‎ها، استفاده از ظرفیت شرکت‎‌های دانش‌‎بنیان، هوشمندسازی کشاورزی و بازاریابی کشاورزی، سرمایه‌‎گذاری در تحقیقات بذر، سیاست‎گذاری صحیح و عملیاتی‎‌سازی کارآمد است که همه این موارد نیازمند تحول در ساختار‌ها و نظام تصمیم‎گیری جامع و پشتیبان فکری و داده و اطلاعاتی تصمیم است.

بخش کشاورزی در دوره جدید مدیریتی نیازمند توان و دانش مدیریتی و اقتصادی لازم از یک سوی و از دیگر سوی، علاوه بر باور به استفاده از ظرفیت نهاد‌های مدنی کشاورزی، توان هم‌‎افزاسازی مجمع نخبگانی دانشی- علمی کشاورزی و نهاد‌های مدنی درون بخش کشاورزی است. تحول در سیاست‌‎ها، ساختار و مدیریت کشاورزی یکی از مهم‌‎ترین ارکان برون‎رفت از چالش‌‎های بخش کشاورزی در بلندمدت است. این مهم نیازمند افرادی است که علاوه بر اشراف بر چالش‌‎ها، ابزار‌های سیاستی کشاورزی مبتنی بر ویژگی کشاورزی ایران را بشناسد و توان عملیاتی‎‌سازی آن‎ها را با نوسازی ساختاری و مدیریتی کشاورزی داشته باشد.

 

 

 

امید این که در چارچوب نگاه توسعه‌‎ای نگاه مدیریت کشاورزی از سازمانی به‎نام جهاد کشاورزی به سازمان بزرگ بخش کشاورزی تغییر یابد و کلیه سیاست‎‌ها در مسیری هدایت شود تا بتوانند ارزش افزوده‎ و سرمایه‎ اجتماعی متناسب با ظرفیت و داشته‌‎های بخش کشاورزی تولید شود.