شعار سال: فاطمه پرچکانی -  مترجم ادبیات عرب و عضو هیأت علمی گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه خوارزمی

برای ساختن پل میان ملت‌ها و تمدن ها، ترجمه بهترین وسیله است. انتقال دستاورد‌های بشری مختلف، در سایه ترجمه امکان پذیر است. در حقیقت، ترجمه، وسیله‌ای اثرگذار برای ارتباط مستقیم بین تمدن‌ها در همه زمینه‌ها و ابزاری برای بیان توان جوامع و انتقال دانش‌های آن‌ها به سایرین است. از دیرباز و امروز و تا همیشه، بشر برای نشر اندیشه و فرهنگ و دانش، از ترجمه بی نیاز نبوده و نخواهد بود. یکی از مهم‌ترین راه‌ها و اسباب پیشرفت ملت‌ها نیز بی شک ترجمه است.
دو نهضت و رنسانس برجسته در جهان، مدیون ترجمه بوده است. یکی، نهضت اسلامی بود که در آن، مسلمانان به ترجمه و انتقال دانش‌های یونانی، فارسی و هندی به عربی پرداختند به طوری که پیشرفت و شکوفایی در علوم مختلف از جمله پزشکی، ریاضیات، شیمی، جغرافی، ستاره شناسی حاصل شد. دیگری، رنسانس اروپایی بود که طی آن، دانش‌ها و میراث مسلمانان به زبان‌های اروپایی و لاتین ترجمه شد و این علوم ترجمه شده، پایه پیشرفت‌های جوامع غربی شناخته شد، به‌طوری که دانش‌های ترجمه شده از مسلمانان، در دانشگاه‌های غربی تدریس می‌شد.

تمدن اسلامی در اندلس، مهم‌ترین میراثی شد که اروپایی‌ها از طریق ترجمه به آن دست یافتند و انگیزه پژوهش‌های زبان، تاریخ، ادبیات و ادیان شرق شد. در واقع، ترجمه، صرفاً نقل از یک زبان به زبان دیگر نیست، بلکه همواره، جنبش و نهضت فکری و فرهنگی به‌دنبال دارد. اهمیت ترجمه در انتقال اصطلاحات جدید در زمینه‌های مختلف علمی و معرفتی محصور نمی‌شود، بلکه فراتر از آن، به انتقال مفاهیم از طریق شرح دلالت‌های آن اصطلاح‌ها و مدلول‌های آن در سیستم فکری جوامع مختلف است.
اشعار خیام، سعدی، حافظ و فردوسی، به لطف ترجمه جهانی شدند و راه خود را به کشور‌های مختلف غربی و شرقی از جمله عربی باز کردند. سفر‌های پیشینیان به سرزمین‌های فارسی و ترجمه‌های پس از آن، رنگین کمان فرهنگ و زبان فارسی را به زبان‌های دیگر و ملت‌های دور و نزدیک انتقال داد. از اینجا بود که برخی شعرای برجسته پیش از اسلام از جمله «الأعشى» واژه‌های فارسی در شعرشان به کار بردند.

بنابراین، ترجمه، هزینه نیست بلکه سرمایه‌گذاری برای همه ملت‌های جهان و آیندگان است و از نیاز به گره خوردن منافع و مصالح انسان با منافع دیگری و بیان آن به شکلی مناسب نشأت گرفته است. اهمیت ترجمه از اهمیت سخن گفتن فرد به زبانی دیگر کمتر نیست بلکه گاه از آن فراتر می‌رود، زیرا به بازسازی افکار، افعال و احداث دیگر ملت‌ها می‌پردازد.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از دیده بان ایران، تاریخ انتشار: ۱۰ مهر ۱۴۰۰، کد خبر: ۵۸۸۲۶۷، www.irannewspaper.ir